Հայաստանի ազգային կինոկենտրոնի նախաձեռնությամբ իրականացվող «Կինոաշուն» ազգային կինոյի ամիս ծրագրի շրջանակում այսօր Նաիրի կինոթատրոնում կազմակերպվեց հուշ-ցերեկույթ` նվիրված կինոօպերատոր, ռեժիսոր Սերգեյ Իսրայելյանի 75-ամյակին: Ցերեկույթի ընթացքում ցուցադրվեց Իսրայելյանի մասին նկարահանված ֆիլմը, այնուհետեւ` «Սպիտակ անուրջները», որի օպերատորն է Իսրայելյանը:
«Այս ֆիմը բանաստեղծական է` փոքրիկ սյուժեով, բայց խորը ասելիքով: Բացի այդ` հավատարմության, զիջողականության, ծնողական սիրո մասին է` նկարահանված զուսպ եւ նովելատիպ, ինչը Հենրիկ Մալյանի եւ Սերգեյ Իսրայելյանի նախընտրած ոճերի շարքում է: Կարեւորում եմ հատկապես այն տեսարանները, որոնցում ներկայացված են Սոս Սարգսյանի ապրումները, կենդանի բնավորությունը, երեխային սիրող հոր եւ հանուն այդ սիրո իր բանաստեղծական աշխարհը զիջող կերպարը»,- Aravot.am-ի հետ զրույցում ասաց կինոգետ Էմանվել Մանուկյանը: Նրա խոսքով` Սերգեյ Իսրայելյանն իր մտահաղացումները եւ գաղափարները կինոժապավենի վրա վավերացրել է բարձր մակարդակով. «Նա վերջին շրջանի լավագույն օպերատորներից է: Իսրայելյանը նվիրված էր իր արվեստին` առանց ձեւականությունների եւ սեփական անձը ցուցադրելու մարմաջի, իսկ աշխատելուց ամբողջությամբ հիվանդանում էր ֆիլմով: Նույն հատկությունն ուներ նաեւ Մալյանը` այն տարբերությամբ, որ զուսպ էր: Մալյանը եւ Իսրայելյանը զինակիցներ էին եւ մեկը մյուսին սնում էին այնպիսի ֆիլմերի ստեղծման ժամանակ, ինչպիսիք են «Եռանկյունին», «Խաթաբալան», «Սպիտակ անուրջները»:
Պարոն Մանուկյանը հիշեց. «Երբ Իսրայելյանը իմացավ Ազգային Ժողովում տեղի ունեցած դժբախտություն մասին, ասաց, որ իր բազկաթոռի վրա գնդակի հետք է եղել եւ հնարավոր էր, որ այդ օրը ինքն էլ զոհվեր: Նա ծանր վերապրեց այդ ողբերգությունը, հատկապես որ մտերիմ էր Կարեն Դեմիրճյանի հետ: Եկող տարի լրանում է Իսրայելյանի մահվան տասներորդ տարին. կարծում եմ` մենք մեծ կորուստ ենք ունեցել, քանի որ նա սկսել էր նաեւ ռեժիսորական աշխատանքներով զբաղվել, իսկ մենք մեծ սպասելիքներ ունեինք»:
Կինոգետը նաեւ ասաց, որ Իսրայելյանը մեր կինոյի շարժիչ ուժերից է եղել եւ միջազգային որակի աշխատանքներ արել. «Իսկ ներկայիս հայկական կինեմատոգրաֆիան պետք է վերադառնա իր լավագույն տարիների աշխատանքներին: Աճելու ձգտում իհարկե կա, բայց դեռեւս չենք հասել ցանկալի մակարդակի»:
Կարդացեք նաև
Մեզ հետ զրույցում արվեստի վաստակավոր գործիչ, կինոռեժիսոր Հենրիկ Մարգարյանը նշեց, որ Սերգեյ Իսրայելյանը մյուս օպերատորներից զատվում էր մասնագիտական խորը կարողություններով. «Հայֆիլմի» լավագույն նվաճումները համընկնում են նրա ստեղծագործական կենսագրության հետ: Այդ ժամանակի ֆիլմերից ոմանք սկզբում չէի հավանում, բայց հիմա դիտելուց զարմանում եմ. իրականում դրանք չափազանց լավն են եւ մարդկային: Գուցե ունեն մասնագիտական որոշ թերություններ, բայց երբ համեմատում եմ այսօր արտադրվող ֆիլմերի հետ, հասկանում եմ, որ մենք ճիշտ էինք աշխատում: Հիմա հայկական կինոն դեգրադացիա է ապրում, ֆիլմերից ոչ մասնագիտական կարողության հոտ է փչում: Բացի այդ, կաղում է ասելիքը, էլ չեմ ասում դերասանների մասին: Ով ասես նկարվում է եւ դերասանական արվեստը հասցնում զրոյի: Այդ առումով հին ֆիլմերը չափազանց թանկ են, մանավանդ` Իսրայելյանի նկարահանածները»:
Լուիզա ՍՈՒՔԻԱՍՅԱՆ