Հոկտեմբերի 5-ին, կյանքի 91-րդ տարում, վախճանվեց մեծանուն կոմպոզիտոր, հայտնի մտավորական, պետական ու հասարակական գործիչ, ԽՍՀՄ և ՀԽՍՀ Ժողովրդական արտիստ և ազգային մշակույթի նվիրյալ Էդվարդ Միրզոյանը:
Էդվարդ Միրզոյանը ծնվել է 1921 թվականի մայիսի 12-ին, Վրաստանի Գորի քաղաքում՝ հայտնի արվեստագետների ընտանիքում: 1941 թ. ավարտել է Երևանի պետական կոնսերվատորիան՝ Վարդգես Տալյանի ստեղծագործական դասարանը, այնուհետև 1946-48 թթ. կատարելագործվել Մոսկվայի Հայ մշակույթի տան երաժշտական ստուդիայում: 1948 թվականից Էդվարդ Միրզոյանը դասավանդել է Երևանի կոնսերվատորիայում (1965 թ-ից` պրոֆեսոր): 1956–91 թթ. եղել է Հայաստանի կոմպոզիտորների միության վարչության նախագահ (1994 թ-ից՝ պատվավոր), իսկ 1962 թվականից ընտրվել ԽՍՀՄ կոմպոզիտորների միության Նախագահության քարտուղար: 1977 թվականից Է. Միրզոյանը Հայաստանի խաղաղության հիմնադրամի վարչության (2009 թ-ից՝ պատվավոր) նախագահն է եղել:
Նա խորհրդանշեց մի ամբողջ դարաշրջան` հայ մշակույթի փայլուն վերելքի դարաշրջանը: Միրզոյանը մեկն էր այն անհատականություններից, ով հայ արվեստում ազդանշեց «60-ականների» նորարական շունչը՝ ուղիղ, ճշմարիտ և անկեղծ խոսքի արժևորմամբ: Միրզոյանը սիմֆոնիկ արվեստում զարգացրեց կոմիտասյան սկզբունքները՝ սերունդների համար հարթելով նոր ուղիներ: 35 տարի անընդմեջ ղեկավարելով Հայաստանի կոմպոզիտորների միությունը՝ Միրզոյանը մեծապես նպաստեց հայ երաժշտարվեստի բնականոն զարգացմանը: Նա սերունդներ դաստիարակեց` ազատասիրության և հայրենասիրության գաղափարներով:
Կարդացեք նաև
Հարուստ և բազմաժանր է Էդվարդ Միրզոյանի ստեղծագործական ժառանգությունը: Նրա ստեղծագործություններում հատկապես առանձնանում են Ա. Իսահակյանի և Ե. Չարենցի խոսքերով գրած ռոմանսները («Ասում են, թե…», «Երազ տեսա» և այլն), «Հայրենիքն է կանչում» խմբերգը, «Ինտրոդուկցիա և անընդհատ շարժում» (ջութակի և նվագախմբի համար) գործերը: Հայ կամերային երաժշտության գլուխգործոցներից են կոմպոզիտորի Լարային կվարտետն ու թավջութակի և դաշնամուրի սոնատը: Հայրենասիրական շնչով են տոգորված «Հայաստան» կանտատը և «Տոնական նախերգանքը»: Հայկական սիմֆոնիկ երաժշտության մեծագույն նվաճումներից են լարային նվագախմբի և գոսերի համար սիմֆոնիան և Արամ Խաչատրյանին նվիրված «Էպիտաֆիան»: Միրզոյանը գրել է նաև կինոերաժշտություն (գեղարվեստական` «Քաոս», 1974 թ., «Հեղկոմի նախագահը», 1977 թ., «Աքսորական դ 011» և այլն):
Էդվարդ Միրզոյանի երաժշտական դավանանքը լավագույնս է դրսևորվել իր իսկ աշակերտած հայ ժամանակակից կոմպոզիտորական դպրոզի լավագույն աստղաբույլի ստեղծագործություններում:
Էդվարդ Միրզոյանը արժանացել է տասնյակ մրցանակների ու պարգևների: 1971 թ. նա պարգևատրվել է Բուլղարիայի «Կիրիլ և Մեֆոդի», 2001 թ.՝ Հայ եկեղեցու Սուրբ Սահակ-Սուրբ Մեսրոպի և ՀՀ Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի, 2005 թ.՝ Գերմանիայի «Պետրոս Մեծ», 2011 թ.՝ ՀՀ Պատվո նշան շքանշաններով, 1998 թ.՝ ՀՀ Մովսես Խորենացու, 2006 թ. ՀՀ ԳԱԱ Ոսկե, 2006 թ. Լեոնարդո դա Վինչիի անվան միջազգային և Ռուսաստանի Դաշնության «Եկատերինա II» մեդալներով, 1998 թ. արժանացել է ՀԽՍՀ մշակույթի նախարարության Արամ Խաչատրյանի անվան մրցանակի:
Հայրենիքին ու ժողովրդին անմնացորդ նվիրված քաղաքացի, իմաստուն ու բարի մարդ, ազնիվ ու շիտակ անհատականություն, հմուտ ու հեռատես ղեկավար Էդվարդ Միրզոյանը վայելում էր լայն ժողովրդականություն, իր գործընկերների ու հասարակայնության արժանի սերն ու հարգանքը: Այդպիսին նա կմնա մարդկանց հիշողության մեջ:
Իր ողջ նկարագրով մեծ Մարդ և մեծ Արվեստագետ Էդվարդ Միրզոյանը քայլեց դեպի անմահություն…
Էդվարդ Միրզոյանի քաղաքացիական հոգեհանգիստը տեղի կունենա հոկտեմբերի 7-ին, ժամը 18:00-ին, Կոմիտասի անվան կամերային երաժշտության տանը: Վերջին հրաժեշտը` հոկտեմբերի 8-ին, ժամը 12:00-14:00-ն Արամ Խաչատրյան համերգասրահում: Հուղարկավորությունը՝ Կոմիտասի անվան այգու պանթեոնում:
Էդվարդ Միրզոյանի մահվան կապակցությամբ ՀՀ վարչապետի որոշմամբ ստեղծվել է կառավարական հանձնաժողով` ՀՀ վարչապետ Տիգրան Սարգսյանի նախագահությամբ:
