PR-ի մասնագետ Հայկ Կիրակոսյանը՝ նախագահի խորհրդակցության մասին. «Տպավորությունն այնպիսին է, որ հետո հավաքվելու են խորովածի շուրջ, ու նախագահն ասելու է՝ հո շատ չնեղացա՞ր, Տիկո ջան, հո շատ չնեղացա՞ր, Դերո ջան»:
Տիկո, Սեյրան, Դերո. օրերս կառավարության ղեկավարին եւ երկրի նախարարներին այսպիսի «տնավարի» դիմելաձեւով հանրապետության նախագահ Սերժ Սարգսյանն անցկացրեց աշխատանքային խորհրդակցություն: Նախագահը վարչապետին ու նախարարներին հավաքել ու դպրոցական աշակերտների նման մի լավ նախատում էր: Սերժ Սարգսյանի նման պահվածքն այս օրերին բուռն քննարկումների թեմա է դարձել: Տաքսու վարորդից սկսած` գտնում են, որ այդ նախատինքները պայմանավորված են առաջիկա նախագահական ընտրություններով, եւ որ ընդամենը PR ակցիա են:
«Առավոտ»-ը «PR-ի զարգացման հայկական կենտրոն»-ի նախագահ Հայկ Կիրակոսյանից հետաքրքրվեց, թե երկրի նախագահի անհարգալից վերաբերմունքը երկրի պաշտոնյաների նկատմամբ արդյոք հակաPR չէ՞ր, հատկապես՝ եթե խորհրդակցությունը միտված էր նախագահի PR-ին:
«Եթե երկրի նախագահն իրեն թույլ է տալիս նման լեքսիկոնով ու նման բառապաշարով խոսել, ապա լեզվի տեսչության դերը Հայաստանում դառնում է անիմաստ: Դրանից հետո իմաստ չունի որեւէ գործարարի պարտադրել՝ հետեւելու այդ կանոններին, որեւէ քաղաքացու կամ գովազդատուի ասել, որ գիտեք՝ ձեր գովազդի մեջ կան լեզվի տեսչության կարգը ոտնահարող հակացուցված բառեր ու տերմիններ, որովհետեւ ասելուց պետք է սկսել ամենավերեւից` նախագահից, քանի որ նա պիտի հանդիսանար գրավականը տարբեր ոլորտների կարգուկանոնի պահպանման»:
Կարդացեք նաև
Ինչ վերաբերում է պաշտոնյաներին կրճատ անուններով դիմելուն, ապա PR-ի մասնագետի խոսքերով՝ նախագահն ուղղակի արարողակարգը խախտել է. «Ամբողջ քաղաքակիրթ աշխարhում կա պետական հաղորդակցման կարգուկանոն, որը ենթադրում է որոշակի պայմանականություններ, այսինքն` պաշտոնյային դիմել ոչ թե անունով, այլ դիմել պարո՛ն նախարար, պարո՛ն վարչապետ կամ գոնե անուն-ազգանվամբ: Հակառակ պարագայում ոչինչ չի խանգարում միանգամից ածականներով, մականուններով դիմելու, հատկապես, որ դրանց պակասությունից չենք նեղվում»:
Հայկ Կիրակոսյանը, որպես PR-ի մասնագետ, խորհրդակցության տեսանյութը մի քանի անգամ դիտելուց հետո տպավորություն է ստացել, թե. «Պաշտոնյաներից մեկը (նկատի ունի բնապահպանության նախարար Արամ Հարությունյանին- Լ. Բ.) թուղթը պտտեցնելով՝ նկարում էր, ենթադրում եմ՝ բարդ դիագրամաներ պետք է նկարեր, բայց չեմ կարծում, որ դա նախագահի ասածներից ավելի կարեւոր էր, եւ մյուս նախարարների դեմքի արտահայտություններից դատելով՝ երեւում էր, որ նրանք լուրջ չեն ընդունում նախագահի ասածները, կամ գիտեն, որ երեկոյան հավաքվելու են մի տեղ՝ խորովածի շուրջ, ու պարոն նախագահն ասելու է՝ հո շատ չնեղացա՞ր, Տիկո ջան, հո շատ չնեղացա՞ր, Դերո ջան, լավ էր, չէ՞, տղերք, վստահելի էր, չէ՞, էդ ամեն ինչը: Դասական ժանրերի մեջ այդ ամենը կոչվում է կատակերգություն, բայց այն, ինչին մենք ականատես եղանք, կարելի է անվանել խեղկատակություն: Այստեղ PR-ի մասին խոսելն ավելորդ է: Անգամ այն մարդիկ, որոնք չգիտեն այդ գիտության մասին, հասկանում են, որ ե՛ւ ասֆալտապատումը, ե՛ւ կանաչ բադիկները, գորտիկները մեր քաղաքում, ե՛ւ նման խորհրդակցությունները, որոնք, ինչպես նշվեց, պարբերաբար են լինելու, ինչ-որ հրաշքով սկսել են թափվել մեր քաղաքի վրա»:
Մասնագետի դիտարկմամբ՝ «Խորհրդակցության տեսանյութի մեջ ակնհայտ է, երբ նախագահն ասում է՝ Տիգրան ջան, մենք 4 տարի է՝ այս մասին խոսում ենք, քննարկում ենք, բայց ոչ մի տեղաշարժ չկա, եւ մեկ էլ վերջում, երբ վարչապետը խոսքով հանդես է գալիս, ասում է՝ լավ, պարոն նախագահ, մենք սա կքննարկենք: Դա այն դեպքում, երբ պարոն նախագահը ասում է՝ մենք սա 4 տարի է՝ քննարկում ենք, քննարկում ենք, շարժ չկա: Եթե այդ ամեն ինչն այդքան լուրջ է, այդքան հավաստի է, վարչապետը գոնե պետք է ասեր՝ անհապաղ միջոցներ կձեռնարկենք»:
Ըստ Հայկ Կիրակոսյանի՝ նման մի նախընտրական անհաջող PR ակցիա էր ՀՀ նախագահի այցը Մաշտոցի պուրակ. «Նույն միմիկան, նույն ձայնը, նույն ոչ այնքան վստահություն ներշնչող խոսքերը, կարծես նախագահը ոչնչից տեղյակ չէր, հենց նոր անցնում էր Մաշտոցի պուրակի կողքով եւ տեսավ, որ խայտառակություն է տեղի ունենում: Ու ասեց՝ եկեք այս խնդիրը լուծենք, ու լուծվեց: Նմանատիպ հրաշքների մենք կարող ենք ականատես լինել մինչեւ փետրվար: Նոր տարվա ժամանակ մարդիկ սկսում են գնել այն, ինչ որ ողջ տարվա ընթացքում չեն գնել, ուտել այն, ինչ որ տարվա ընթացքում չէին կերել. հիմա մեզ մոտ էլ ընտրությունները Նոր տարի են:
Միգուցե մարդիկ միամտորեն ուրախանում են այդ ամենի վրա, կամ ցույց են տալիս, տեսեք՝ այսինչ պաշտոնյաները ձերբակալվում են, բայց մենք տեսնում ենք, որ այդ ձերբակալվածներն էլ Հայաստանից ինչ-որ լուռ կորչում են, եւ նրանց կարելի է գտնել ինչ-որ կղզիներում, ու փաստորեն ոչ ոք իրական պատիժ չի կրում»:
«Առավոտի» հարցին, թե փաստորեն՝ նախագահի «փիարշիկների» հնարքը, որը պիտի գոնե ներազդեր հասարակ քաղաքացիների վրա, անգամ նրանց համա՞ր չաշխատեց, պարոն Կիրակոսյանն ասաց. «Ես այդ խորհրդակցության մասին իմացել եմ տաքսու վարորդից, որը տեսել էր եւ ինձ էլ համառորեն խորհուրդ տվեց, որ նայեմ: Երբ նայեցի ու արդեն տաքսու վարորդի վերաբերմունքից, տարբեր մարդկանց վերաբերմունքից ակնհայտ հասկացա, որ այն էֆեկտը, այն տպավորությունը, որ այդ խորհրդակցությունը թողել էր մարդկանց վրա, հակառակ էֆեկտ թողեց: Մինչդեռ իրենք ծրագրել էին, որ այսպիսի խորհրդակցություն կանեն, որ լավ ստացվի, կանոնավոր կդարձնեն, ու ժողովրդի մոտ հույսը, հավատը, վստահությունը նորից կվերականգնվեն, բայց անգամ փոքրիկ մոնիտորինգի արդյունքներով կարելի է պնդել, որ դա հակառակ էֆեկտն է տվել: Հայ ժողովուրդը ժողովուրդների մեջ ամենամիամիտը չէ, եւ բոլոր դեպքերում եվրոպական այդ տեխնոլոգիաների տեսքով, որ փորձում են կիրառել, մեզ մոտ կիրառելի չեն հասարակական կարծիքի ձեւավորման դաշտում: Դա ավելի շատ հակակրանք է առաջացնում:
Երբ այդ ամենին կողքից նայում ես, տպավորություն է ստեղծվում, թե նախագահն իր կողքին չունի այնպիսի մասնագետներ, խորհրդականներ, լեզվի տեսչության ներկայացուցիչ իր կառույցում, կամ արարողակարգի ցանկը, թե ինչ պետք չէ անել խորհրդակցության ժամանակ: Այստեղ նույնիսկ խնդիրն այն չէր, թե ինչ ասեց նախագահը, այլ այն, թե ինչ արեց, որ չպետք է աներ»:
ԼՈՒՍԻՆԵ ԲՈՒԴԱՂՅԱՆ
«Առավոտ» օրաթերթ
