«Ժառանգություն» կուսակցության վարչության գլխավոր քարտուղար Ստեփան Սաֆարյանը կարծում է, որ Սաֆարովի ազատ արձակման հետ կապված՝ Հայաստանը պետք է հստակ կերպով ձեւակերպի միջազգային հանրությունից իր պահանջները: Իսկ ՀՀԿ խմբակցության քարտուղար Հովհաննես Սահակյանը կարծում է, որ այդ հարցը պետք է թողնել ամեն առիթով մեզ դասեր տվող եվրոպական կառույցներին:
«Առավոտ»- Սեպտեմբերի 5-ին ԱԺ արտահերթ նստաշրջանում ընդունված Հունգարիային եւ Ադրբեջանին դատապարտող հայտարարությունը միանշանակ չընկալվեց, տեսակետներ հնչեցին, որ դա ոչինչ չասող, թույլ փաստաթուղթ էր:
Հովհաննես Սահակյան- Ես չէի ուզենա, որ այդ փաստաթուղթը ուժեղ կամ թույլ անվանեին, ինչն այսօր արվում է լրատվամիջոցներով: Դա մի քայլ էր, որով ի ցույց ամբողջ աշխարհի մենք ասացինք՝ այդ հարցը կարեւոր է նրա համար, որ մենք ոչ թե նոր ճանաչեցինք Ադրբեջանի իրական դեմքը կամ Ալիեւի սահմանափակ ուղեղը, այլ միջազգային հանրությանը փորձեցինք ցույց տալ, որ Ադրբեջանի հասարակությունն իր ղեկավարության հետ այս որակների մեջ է կարեւորում իր հետագա գործողությունները: Այդ հայտարարությամբ փորձեցինք նաեւ ցույց տալ, որ թեեւ մենք մեր ներքաղաքական կյանքում ունենք բազմաթիվ հակասություններ եւ տարբեր հարցերի շուրջ տարբեր տեսակետներ, ինչը նորմալ ժողովրդավարական վիճակ է, սակայն կան խնդիրներ, եւ հենց սա այդ հարցն է, որի շուրջ մենք կարող ենք համախմբվել՝ անկախ մեր ունեցած տարաձայնություններից: Մենք ունեցանք մի դրսեւորում, երբ թե իշխանությունը, թե ընդդիմությունը մեկ խնդրի շուրջ միավորվել էին, եւ բոլորի կողմից այդ երեւույթը քննադատվում էր: Մենք կարողացանք ցույց տալ, որ եթե առաջիկայում խնդիր լինի՝ կապված Ղարաբաղի հարցի խաղաղ կարգավորման հետ, ապա նույն միահամուռությունը կլինի նաեւ այդ դեպքում: Այսինքն՝ մեր ազգը կարող է կոնսոլիդացիայի գալ եւ մեկ խոսքով, մեկ բանաձեւով հանդես գալ: Եվ այս առումով, ես կարծում եմ, փաստաթուղթը, որպես այդպիսին, ստացված էր:
Կարդացեք նաև
Ստեփան Սաֆարյան- Հայաստանում չկա որեւէ մեկը, ով կասկածի տակ առնի այն, որ տեղի ունեցածը շատ լուրջ ձեռնոց էր՝ նետված Հայաստանի ազգային անվտանգությանը: Եվ այս առումով Հայաստանի քաղաքական ուժերը չէին կարող չդատապարտել տեղի ունեցածը: Բայց երբ գալիս ենք լուծումներին, այո, նվազագույն ինչ-որ շեմ ապահովված է՝ գնահատական է տրված տեղի ունեցածին, եւ կատարված է մի քայլ, որն առանց այդ էլ, անկեղծ ասած՝ փաստացի կատարված էր (Հունգարիայի խորհրդարանի հետ հարաբերությունների կասեցումը Ա. Խ): Կարծում եմ՝ պարոն Սահակյանն էլ կհաստատի, որ անցած տարիներին ոչ մենք ենք բարեկամական այցով եղել Հունգարիայում, ոչ էլ նրանք են այցելել: Այսինքն՝ առանց այդ էլ դրանք դադարեցված, չգործող հարաբերություններ էին: Բայց ես մի մտավախություն ունեմ: Այն, որ այս զազրելի արարքում մեղսակից է Հունգարիայի կառավարությունը՝ անկասկած է, բայց տեսեք՝ ինչ է կատարվում: Նույն Հունգարիայում քաղաքական սպեկտրի մի այլ հատված դուրս եկավ փողոց եւ ընդվզեց: Անշուշտ, ճիշտ եմ համարում ՀՀ նախագահի այն քայլը, որ Հայաստանն առնվազն պետք է դադարեցներ Հունգարիայի հետ դիվանագիտական հարաբերությունները: Այսինքն՝ գործադիրի մակարդակով դա պետք է արվեր: Բայց որքանով էր նպատակահարմար դադարեցնել հարաբերությունները մի մարմնի հետ, որը հավաքական է եւ ներկայացնում է նաեւ ժողովրդի այն հատվածներին, որոնք դուրս էին եկել բողոքելու իրենց կառավարության դեմ: Ես այս հարցի միարժեք պատասխանը չունեմ, բայց ես ուզում եմ այս հարցը բարձրացնել: Միգուցե հենց պետք էր հիմա բարեկամական ա՞յց ունենալ Հունգարիա եւ դեմոնստրատիվ շփվե՞լ քաղաքական դաշտի այն հատվածի հետ, որը դատապարտում է տեղի ունեցածը: Ես մի փոքր վերապահում կունենամ ԱԺ հայտարարության մեջ տեղ գտած այս քայլի հետ կապված: Կրկնում եմ. Հունգարիայի խորհրդարանը ներկայացնում է հասարակության ամբողջ պատկերը, իսկ այդ հասարակության մի հատված այնտեղ մեզանից ոչ պակաս խստությամբ դատապարտում է իր կառավարության այդ զազրելի քայլը: Հետեւաբար՝ եթե մենք ուզում ենք Հունգարիայի ներսում ինչ-որ բան փոխել, ազդել այդ երկրի կառավարության որոշումների վրա, միգուցե պիտի ճիշտ հակառա՞կը վարվեինք: Սա մի խնդիր էր, որի շուրջ պետք է լուրջ քննարկումներ լինեին, սակայն ես, ցավոք սրտի, այդպիսի քննարկումներ չտեսա: Ըստ որում՝ ոչ իշխանության, ոչ էլ ընդդիմության կողմից: Այդուհանդերձ, այդ փաստաթղթում նվազագույն շեմն ապահովված էր: Սակայն հիմա մենք պետք է տեսնենք՝ ինչ է ուզում մեր պետությունը: Ես դեռեւս չեմ տեսնում սահմանված այդ խնդիրը:
Հ. Սահակյան- Բազմաթիվ պատվիրակություններ, խմբեր կամ համաժողովի մասնակիցներ այս օրերին հրաժարվել են իրենց այցելություններից, որտեղ մասնակցում է թե հունգարական, թե ադրբեջանական որեւէ պատվիրակություն: Պետք է նշեմ, որ նաեւ Ազգային ժողովի նախագահը հրաժարվեց իր այցից: Սա նույնպես քայլ է, ազդակ է, որ մենք դեռեւս վերապահումներով ենք մոտենում եւ նման քայլերով ենք արձագանքում: Բայց վկայակոչելով ՀՀ նախագահի խոսքը, որը հնչեց նաեւ ԵԱՀԿ դեսպանների հետ հանդիպման ընթացքում, պետք է ենթադրենք, որ մենք ոչ թե մարտական ենք տրամադրված, այլ նաեւ վճռական: Եվ քանի որ աշխարհը ընթանում է քաղաքակիրթ զարգացումների (ես բնավ չեմ ուզենա, որ մենք բոլորին պիտակավորենք Ադրբեջանի քայլերով), ապա մենք նաեւ մի փոքր կարող ենք համբերել եւ մեր քայլերն այնպես դասավորել եւ հաշվարկել, որ հետագայում դրանք որպես հակաքայլ մեր դեմ չօգտագործվեն, որովհետեւ իրավիճակը բավականին փխրուն է: Իհարկե, մեր պահանջն է՝ խնդրին տալ արդարացի գնահատական եւ վերացնել այն օրենքի խախտումը, որից տուժող երրորդ կողմ ենք հանդիսանում մենք:
«Առավոտ»- Սակայն հայկական կողմից կարծես թե առայժմ չկա օրենքի խախտման վերացման հստակ սահմանված պահանջ:
Հ. Սահակյան- Թող Եվրամիությունը դա որոշի, Հունգարիան եւ այն բոլոր առաջադեմ հասարակություններն ու միջազգային կառույցները, որոնք տարբեր առիթներով ջանք ու եռանդ չեն խնայում մեզ հումանիզմի, դեմոկրատիայի, մարդու իրավունքների, օրենքի գերակայության եւ այլ դասեր տալ: Նաեւ այստեղ իրենց խնդիրն է, եւ եթե չկատարեն, այդ դեպքում մեր քայլերը կլինեն ավելի կոնկրետ եւ հստակ:
Ս. Սաֆարյան- Ես շատ կուզենայի, որ Ձեր ասածը տեղի ունենար, եւ այդ կառույցներն իրենք քայլեր անեին, բայց նաեւ նկատելի է, որ այն ժամանակահատվածում, երբ ՀՀ նախագահը խնդիր դրեց օտարերկրյա դիվանագետների առաջ եւ շատ դեմոնստրատիվ ձեւով հասկացրեց, թե դուք ինձ հարցեր չունեք տալու, դուք դա կարող եք անել, երբ այս հարցերին կգան ձեր կառավարությունների պատասխանները, ահա դրանից հետո երբ խնդիր չի դրվում, իրենց հայտարարությունները կամա թե ակամա վերածվում են դատարկախոսության:
Բանավեճը վարեց ԱՐԵՎԻԿ ՍԱՀԱԿՅԱՆԸ
Նախագիծն իրականացվում է «Բաց հասարակության հիմնադրամներ-Հայաստան» ծրագրի շրջանակներում:
Երկու գործիչների «Դեմ առ դեմ» բանավեճն ամբողջությամբ