Ընդհանրապես մահերը թեւաթափ են անում:
Նույնիսկ փառահեղ ու երկար, երկար ապրած կյանքի մահերը:
Նույնիսկ էն մահերը, երբ մահացողի կյանքն էդ մահով ավարտվում է:
Էլ ուր մնաց, երբ մահն անժամանակ է:
Երբ դավադիր է, կույր, երբ հարվածում է թիկունքից:
Էլ ուր մնաց, երբ ապրածդ կարճ կյանքն էլ շատ ավելին է, քան շատ շատերի երկար ու երկար քարշ եկած կյանքը:
Մահերը թեւաթափ են անում, որովհետեւ ամեն մարդ անփոխարինելի է:
Մարդն իր տեսակով տեղ է անում, ու երբ գնում է, այդ տեղը մնում է:
Այդ տեղը չի լցվում:
Նույնիսկ անկյանք ապրածի տեղն է մնում, էլ ուր մնաց կյանքով ապրածինդ:
Ինքը կյանքով ապրած տղա էր:
Ինքը տղա էր:
Ինքը գնահատել գիտեր:
Ինքն ընկեր էր:
Ինքը հատուցել գիտեր:
Ինքը գիտեր տալ:
Ինքն ապրել էր նվիրումով ու ինքը չէր դավաճանել: Իրեն` դավաճանել էին:
Ինքը ստորություն չէր արել: Իր հանդեպ`արել էին:
Ինքը չէր ուրացել: Իրեն` ուրացել էին:
Ինքն էս երկիրը սիրող տեսակ էր ու էս երկիրը սիրող տեսակներին սիրող տեսակ: Ինքն էս երկիրը ստեղծողներից էր, բայց`չարքաշ ստեղծողներից:
Ինքն անհանգիստ էր:
Ինքն իր տեղը գիտեր:
Իր իմացածի չափը գիտեր:
Աչքը ճանապարհին էր:
Ինքը վերադարձերի էր սպասում:
Ափսոս, որ չհամբերեց:
Ափսոս, որ նյարդը նորից դրեց քաղաքականություն կոչվող ախտի զարկերակին:
Ափսոս, որ խռովվեց, մռայլվեց, խոժոռվեց ու չխաղաղվեց:
Ափսոս, որ ընտանիքին, մտերիմներին ու մերձավորներին շատ ավելի քիչ տվեց, քան մնացածներիս:
Համոզված էր, որ մենք մի օր մենք ենք լինելու:
Համոզված էր, որ թացն ու չորը մի օր իրարից ջոկելու ենք:
Ափսոս, որ չհամբերեց:
Ճուտի տեղը հերթական բաց խոռոչն է լինելու ապրողներիս հիշողության մեջ:
Ափսոս էր Ճուտը…
Ուղղամիտ, պարզ, անկեղծ, ճակատին ասող, դավադրություն չհանդուրժող, խարդավանք ատող Ճուտը…
Էլ ուր մնաց, երբ ապրածդ կարճ կյանքն էլ շատ ավելին է, քան շատ շատերի երկար ու երկար քարշ եկած կյանքը:
Մահերը թեւաթափ են անում, որովհետեւ ամեն մարդ անփոխարինելի է:
Մարդն իր տեսակով տեղ է անում, ու երբ գնում է, այդ տեղը մնում է:
Այդ տեղը չի լցվում:
Նույնիսկ անկյանք ապրածի տեղն է մնում, էլ ուր մնաց կյանքով ապրածինդ:
Ինքը կյանքով ապրած տղա էր:
Ինքը տղա էր:
Ինքը գնահատել գիտեր:
Ինքն ընկեր էր:
Ինքը հատուցել գիտեր:
Ինքը գիտեր տալ:
Ինքն ապրել էր նվիրումով ու ինքը չէր դավաճանել: Իրեն` դավաճանել էին:
Ինքը ստորություն չէր արել: Իր հանդեպ`արել էին:
Ինքը չէր ուրացել: Իրեն` ուրացել էին:
Ինքն էս երկիրը սիրող տեսակ էր ու էս երկիրը սիրող տեսակներին սիրող տեսակ: Ինքն էս երկիրը ստեղծողներից էր, բայց`չարքաշ ստեղծողներից:
Ինքն անհանգիստ էր:
Ինքն իր տեղը գիտեր:
Իր իմացածի չափը գիտեր:
Աչքը ճանապարհին էր:
Ինքը վերադարձերի էր սպասում:
Ափսոս, որ չհամբերեց:
Ափսոս, որ նյարդը նորից դրեց քաղաքականություն կոչվող ախտի զարկերակին:
Ափսոս, որ խռովվեց, մռայլվեց, խոժոռվեց ու չխաղաղվեց:
Ափսոս, որ ընտանիքին, մտերիմներին ու մերձավորներին շատ ավելի քիչ տվեց, քան մնացածներիս:
Համոզված էր, որ մենք մի օր մենք ենք լինելու:
Համոզված էր, որ թացն ու չորը մի օր իրարից ջոկելու ենք:
Ափսոս, որ չհամբերեց:
Ճուտի տեղը հերթական բաց խոռոչն է լինելու ապրողներիս հիշողության մեջ:
Ափսոս էր Ճուտը…
Ուղղամիտ, պարզ, անկեղծ, ճակատին ասող, դավադրություն չհանդուրժող, խարդավանք ատող Ճուտը…
Արայիկ ՄԱՆՈՒԿՅԱՆ