Նուբարաշենի աղբանոցը
52 հա տարածք զբաղեցնող Նուբարաշենի աղբանոցում աղբատար մեքենաների ելք ու մուտքից, անընդհատ օդ բարձրացող փոշուց ու մետրերով տարածվող աղբի գարշահոտությունից երկինք են թռչում աղբակույտերին հավաքված ճայերը:
Աղբակույտերի գարշահոտության մեջ կանայք, տղամարդիկ եւ նույնիսկ անչափահաս երեխաները փորփրում են կույտերը, փնտրում, շուռ տալիս. նրանց համար սովորական են դարձել համատարած աղմուկը, կեղտոտ միջավայրը, աղբի մեջ թափառող շները:
Նրանք ամեն օր գալիս են աղբանոց պլաստմասե ու կապրոնե շշեր հավաքելու, ոմանք՝ պղինձ, ալյումին ու երկաթ, որը վաճառում են իրենց ամենօրյա հացի գումարը վաստակելու համար:
27-ամյա Հովիկ Ղազարյանը պատմում է, որ 9 տարեկանից աղբանոցի այցելուներից է, ասում է, որ սովորել է գարշահոտությանը:
Կարդացեք նաև
«Ամեն օր առավոտը 9-ից մինչեւ 3-ը ստեղ եմ: Հավաքում եմ կապրոնից ու պլաստմասից շշեր: Մի մեշոկին 1000 դրամ փող են տալիս: Օրվա մեջ մի 3-5 հատ սենց մեշոկ լցեմ, հերիքա»,- ասում է նա՝ ցույց տալով կողքը դարսած, իր հասակից բարձր կապույտ պարկերը, որոնց մեջ լցված են կեղտոտ շշերը:
Նա ապրում է Նուբարաշեն քաղաքում, ամուսնացած է, ունի մեկ երեխա եւ ընտանիքը պահում է աղբանոցի շնորհիվ:
«Կրթություն չեմ ստացել, դպրոցում չեմ էլ սովորել նորմալ,- ասում է արեւից աչքերը անընդհատ կկոցող Հովիկը,- Մենք էնքան ենք սովորել էս աղբին, որ մեզ ոչ մի բան էլ չի կպնի: Ձեռնոցներ եմ հագնում աշխատելուց, որ շուշա, բան չճղի, բայց վախում եմ գնամ բժշկի, էնքան բաներ կա, հազիվ տուն եմ պահում»:
Աղբակույտերի մեջ դրված հնամաշ ու կեղտոտ բազկաթոռին նստած կինը ծխում է ու խռպոտ ձայնով խոսում կողքին կանգնածների հետ, որոնցից մեկը` մրոտ շորերով ու գլխին կեղտոտ ցիլինդր` բղավում է.
«Ես 20 տարի ա ստեղ հաց եմ աշխատում, որ գոնե գիշերը սոված չքնեմ ու էդ մասին ամբողջ հանրապետության 80 տոկոսը գիտի, բայց հնարավորություն չեն տալիս: Որովհետեւ բացի ստեղը, հըլը փողոցներով անցեք, տեսեք քանի զիբիլի յաշիկի մեջը, քանի մարդ ա մտած քանդում: Էդ ո՞վ չգիտի, բոլորն էլ գիտեն էս ու ոչ մի բան էլ չի փոխվելու»:
Պլաստմասե ու կապրոնե շշեր, տոպրակներ, գունավոր մետաղներ, կենցաղային տարբեր տեսակի իրեր, հագուստի լոսկուտներ, ավտոմեքենաների հին, մաշված անվադողեր, փոշոտ ու կեղտոտ բազկաթոռներ, անձրեւանոցներ…
Քիչ հեռու աղբի մեջ կանգնած է քրքրված բութսիներով, սպիտակ, բայց աղբից լրիվ կեղտոտված, սեւացած վերնաշապիկով ու դեղին գլխարկով մի կին, ով ամուսնու հետ աղբանոցում աշխատում է արդեն 15 տարի. պատմում է, որ միշտ չէ, որ նման կյանք է ունեցել:
«Ես ժամանակին մանկավարժ եմ եղել, գծագրության դասատու, բայց փողը քիչ էր դուրս եկա, հիմա էլ նեռվեր չունեմ: Ստեղ լավա էլի, գունավոր մետաղներ, կապրոն, շիշ հավաքում ենք, օրական 5000 ստանում, հերիքումա մեզ: Մենք սրա վրա ենք սովորել, տնօրեն չունենք, որ ասի մի հել, մի նստի, արագացրու: Ես տանս գործերն արել եմ, հիմա էս ժամին եկել եմ, որ աշխատեմ»,- ասում է դեղին մազերով ու արեւից սեւացած դեմքով 43-ամյա կինը եւ կատակելով բոլորի հետ բարձրանում վերեւ՝ նստելու աղբանոցից գտած եւ տեղադրած մեծ, հին հովանոցի տակ:
Աղբանոցում աշխատող շուրջ 20 մարդկանց մեջ դժվար չէ նկատել ամենաերիտասարդ 16-ամյա Արթուր Գեւորգյանին, ով համեմատած մյուսների լուռ է:
«Ես գալիս եմ հորթերիս համար կեր տանելու, հաց, կարտոֆիլի կլեպ»,- ասում է Արթուրը սեւ, կիսամրոտ դեմքից՝ ձեռքով քշելով մոծակներին ու ճանճերին:
Նա ապրում է Նուբարաշենում եւ նշում է, որ մի քանի ամիս է, ինչ գալիս է «կեր հավաքելու»:
«Էս 3 ամսվա ընթացքում մենակ մի հատ պորտման եմ գտել մեջը 35 հազար դրամ: Բայց եղել ա, որ մարդիկ դոշակի մեջ փող են գտել կամ գնդակի մեջից ոսկի: Ստեղ սաղն էլ մի բան գտնում են, մեկը հեռախոս, մեկը մի ուրիշ բան: Ով ինչ գտավ` իրաննա»,- ասում է Արթուրը:
Աղբանոցի այցելուները նշում են, որ առանձին հատկացված տարածքներ չկան, ով որտեղ ուզում է եւ երբ ուզում է, գալիս է, սկսում աղբ հավաքել: Միայն գիշերը չեն աշխատում:
Սակայն, կյանքն առավոտյան սկսում է կրկին ակտիվանալ: Երբ օրվա ընթացքում մոտ չորս հարյուր մեքենա-մեխանիզմ Նուբարաշենում դատարկում են Երեւանի օրվա աղբը, աղբանոցում փնտրտուքները մտնում են ամենօրյա ռիթմի մեջ, նոր բան գտնելու հույսերը` մեծանում:
Աղբանոցի շուրջ բոլորը բաց է, չկա ցանկապատ, ինչն ավելի է հեշտացնում ամեն կողմից մուտք գործելու հնարավորությունը:
Մանրամասն՝ կարդացեք այստեղ
