«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է ԱԺ անկախ պատգամավոր Էդմոն Մարուքյանը:
– Պարոն Մարուքյան, Ազգային ժողովում քննարկվեց 2012-2017թթ. կառավարության ծրագիրը, շատերն իրենց դժգոհություններն արտահայտեցին կառավարության ծրագրի շուրջ: Դուք ի՞նչ կարծիք ունեք:
– Նախկինում էլ կառավարության ծրագրի հետ կապված իմ կարծիքն ու մտահոգությունները հայտնել եմ: Այո՛, ծրագրում կան բազմաթիվ դրական դրույթներ, սակայն մտահոգություններս կայանում էին նրանում, որ, ըստ էության, դրանց իրականացման մեխանիզմները հստակ չէին, որոշ դեպքերում նաև չկային: Հետագայում հարց ու պատասխանի միջոցով վարչապետը փորձեց հնարավորինս բացել՝ ինչպես են դա իրականացնելու: Բոլոր դեպքերում, նորից հստակություն չմտցվեց: ԱԺ-ում ելույթով հանդես եկա և նշեցի, որ ծրագիրն ինձ ավելի շատ հետաքրքրում է իրականացման հնարավորության և դրա իրականացման նկատմամբ քաղաքացիական վերահսկողության տեսանկյունից: Գնահատականները, որ տրվեցին մյուս բոլոր ուժերի կողմից, քաղաքական գնահատականներ են, մեր գնահատականները կառավարության ծրագրի հետ կապված քաղաքական չեն: Քաղաքացիական հասարակությունը հանրային շահի համար պայքարող այն ինստիտուտն է, որի հետ ճանապարհ եմ անցել, և որոնց առջև այսօր որպես անկախ պատգամավոր ստանձնած պարտավորություններ ունեմ: Հետևաբար` մեզ ավելի շատ հետաքրքրում է, որ պետությունը իր կողմից ստանձնած պարտավորությունները պատշաճ կատարի և դրա կատարման վերաբերյալ մենք քաղաքացիական վերահսկողություն իրականացնենք: Ես սա համեմատում եմ մի այնպիսի իրավիճակի հետ, երբ պետությունը պարտավորություններ է փորձում ստանձնել, միջազգային պայմանագրեր են վավերացնում, որոնց որոշ դեպքերում քաղաքացիական հասարակությունը լուռ սպասում է, որոշ դեպքերում խրախուսում է՝ անկախ նրանից՝ ովքեր են իրականացնողները, և հենց պետությունը ստանձնում է այդ պարտավորությունները, սկսվում է քաղաքացիական վերահսկողություն նշված պարտավորությունների իրականացման նկատմամբ: Մենք սպասում էինք, որ այս պարտավորություններն ստանձնելուց հետո մեր վերահսկողությունը կսկսենք իրականացնել, և կոչ արեցինք կառավարությանը աշխատել բաց և թափանցիկ քաղաքացիական ինստիտուտների հետ և սպասել մեր դիմումներին, բողոքներին, առաջարկություններին և քննադատությանը, որը ապաքաղաքական է: Ինչ վերաբերում է այսօրվա քննարկմանը, ապա առաջին անգամ էր, երբ ուշադրությամբ հետևեցի բոլոր քաղաքական ուժերի գնահատականներին, կառավարության անդամների պատասխաններին, ըստ էության հետաքրքիր է, և սա ինձ համար նոր գործընթաց է, որը մեծ դարբնոց կարող է հանդիսանալ ցանկացած երիտասարդ քաղաքական գործչի համար: Սակայն քաղաքական գործիչների քննադատությանը ես նայում եմ հետևյալ կերպ. բոլոր դեպքերում դրանք քննադատություն են, որոնք ուղղված են կառավարությանը, որ եթե մենք սա անենք, ավելի լավ կանենք: Մինչդեռ քաղաքացիական հասարակության տեսանկյունից էական չէ՝ ովքեր են դա անում, էական է, թե ինչ են անում, և անո՞ւմ են, թե` ոչ: Ես իմ ելույթում ասացի, որ մենք գիշեր-ցերեկ մշտադիտարկման ենք ենթարկելու ծրագրի իրականացման ուղիները և կառավարության կողմից իրականացված ցանկացած օրենսդրական նախաձեռնություն, օրենքի նախագիծ դիտարկելու եմ այդ ծրագրի լույսի ներքո: Եվ իրենց կողմից ստանձնած պարտավորություններով հետագայում ցույց եմ տալու, թե ինչքանով են համընկնում կամ չեն համընկնում օրենքները, որոնք բերվում են ԱԺ:
– Հիմա երբ արդեն ԱԺ-ում եք և հասկանում եք Ձեր աշխատանքի ու վերցրած բեռի ծանրությունը, ո՞րն եք համարում Ձեր հիմնական անելիքը: Ի՞նչ եք անելու, որ կարողանաք զուգահեռ սպասարկել և՛ Ձեզ վստահություն հայտնած վանաձորցիների, և՛ քաղաքացիական հասարակության սպասումները:
– Առաջին հերթին միանշանակ է, որ դեստրուկտիվ մոտեցումներով հանդես չեմ գալու: Այսինքն՝ ես բացի քաղաքացիական հասարակության ինստիտուտների նկատմամբ իմ պարտավորություններից, նաև պարտավորություններ ունեմ ստանձնած Վանաձորի բնակչության առջև, որն ամեն օր այցելում է Վանաձորի Ազգային ժողովի իմ պատգամավորական գրասենյակ, որը գործում է հունիսի 1-ից, և ամեն օր քաղաքացիները իմ օգնականի մոտ ընդունելության են գալիս, գրանցվում են, իմ նամակներն են բերում, որոնցով սկսում եմ զբաղվել: Հետևաբար, այդ պարտավորությունների իրականացման շրջանակներում փորձելու եմ բալանսավորել կառավարության գործունեության հետ և հնարավորինս տարբեր մեխանիզմների, տարբեր խնդիրներ բարձրացնելու միջոցով համագործակցություն ստեղծել տեղական ինքնակառավարման մարմնի, մարզպետարանի և կառավարության միջև նաև այդ մարդկանց խնդիրներին լուծում տալու համար: Ինչ վերաբերում է՝ ինչպես եմ ես փորձելու դիրքավորվել այսօրվա քաղաքական դաշտում` փորձելու եմ դառնալ կամուրջ հանրային շահի համար պայքարող քաղաքացիական հասարակության և պետական ինստիտուտի միջև: Սա է իմ հիմնական առաքելությունը, և քանի դեռ որևէ քաղաքական ուժի մեջ ներգրավված չեմ, քանի դեռ ես եմ որոշումներս կայացնում, մի բան ակնհայտ է և պետք է բոլորի համար հստակ լինի. իմ «կողմ»-ը չի համընկնելու և չի լինելու այն նույն «կողմ»-ը, որը ունի քաղաքական մեծամասնությունը, կլինի դա քաղաքական կոալիցիա, և իմ կողմից քվեարկած «դեմ»-ը չի համընկնելու ընդդիմության կողմից քվեարկած «դեմ»-ի հետ, որովհետև և՛ «կողմ»-ի, և՛ «դեմ»-ի առումով իմ քվեարկածը որպես քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցչի քվեարկած է լինելու:
Կարդացեք նաև
– Բայց եթե կողմ քվեարկեք կառավարության ծրագրին, Ձեզ շատ հանգիստ կարող են մեղադրել Սերժ Սարգսյանին և իշխող կուսակցությանը ծախված լինելու մեջ:
– Իմ հասցեին նման մեղադրանքներ հնչեցրել են հենց ընտրությունների ավարտից մեկ ժամ անց, որովհետև դավադրությունների տեսության համաձայն` ես իշխանությունների գործիչն էի հանդիսացել ընդդեմ Վիկտոր Դալլաքյանի: Ես հասցրել եմ հատու խոսքով, իսկ շուտով նաև գործով եմ ցույց տալու, թե ինչպես եմ աշխատելու որպես ԱԺ պատգամավոր: Ես ասել եմ՝ ծրագիրը հաստատվելու է՝ անկախ նրանից՝ կո՞ղմ կքվեարկեմ, թե՞ ձեռնպահ կմնամ, որովհետև կա քաղաքական մեծամասնություն, որը դա հաստատելու է, բայց ես շեշտադրում եմ անում դրա իրականացման վերահսկողության վրա, և անկախ այն մեղադրանքներից, դրանք հետագայում փարատվելու են, որովհետև տեսնելու են, թե ես ինչպես եմ գործում: Ես հայտնվելու եմ բոլոր տեղերում, որտեղ ինձ չեն սպասում:
– Դուք մեզ տված այլ հարցազրույցներում ասում էիք, որ քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչն ու դեսպանն եք ԱԺ-ում: Ի՞նչ եք կարծում, ո՞նց կարձագանքի քաղաքացիական հասարակությունը Ձեր առաջին «քննությանը»:
– Քաղաքացիական հասարակությունը բազմազան է, և այդ ուժը բազմազանության մեջ է: Գիտեմ, որ վաղն էլ, մյուս օրն էլ իմ միջոցով օրենսդրական նախաձեռնություններով հանդես են գալու Ազգային ժողովում կամ քաղաքական դաշտում: Հետևաբար` շատ հանգիստ եմ վերաբերվում: Ես գիտեմ, որ քաղաքացիական հասարակության թե՛ քննադատող զանգվածը և թե՛ ինձ հետ համագործակցող զանգվածը երկուսն էլ մոտ ապագայում փորձելու են իմ միջոցով օրենսդրական նախաձեռնություններով հանդես գալ Ազգային ժողովում, և նրանք տեսնելու են, որ դա հնարավոր է, և ստանալու են իմ աջակցությունը՝ անկախ նրանից՝ նրանք ե՞րբ և ի՞նչ հանգամանքներում են ինձ քննադատել և ի՞նչ են արել: Ես սա նորմալ եմ համարում, քանի որ դա բազմակարծության արդյունք է, որի համար ես տասը տարի պայքարել եմ հենց քաղաքացիական հասարակության դաշտում: