Խոսքի ազատությունը մեր ամենաթանկ իրավունքներից մեկն է: Այն ամրապնդում է ցանկացած այլ ազատություն և հիմք է հանդիսանում մարդկային արժանապատվության համար: Վերջինիս իրականացման գործում կենսական նշանակություն ունի ազատ, բազմակարծիք և անկախ մամուլի գոյությունը:
Այս ուղերձը նվիրված է Մամուլի ազատության համաշխարհային օրվան: Մամուլի ազատությունը ենթադրում է ազատ արտահայտվելու իրավունք, ինչպես նաև ցանկացած լրատվամիջոցով որոնելու, ստանալու և տարածելու տեղեկատվություն ու մտքեր` անկախ սահմաններից, ինչպես նշված է Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագրի 19-րդ հոդվածում: Այս ազատությունը կարևոր է առողջ և կենսունակ հասարակությունների համար:
Արաբական աշխարհում տեղի ունեցած փոփոխությունը ցույց է տվել իրավունքներ ձեռք բերելու ձգտման ուժը` նոր ու հին լրատվամիջոցների միավորման արդյունքում: Մամուլի նորահայտ ազատությունը խոստանում է վերափոխել հասարակությունը առավել թափանցիկության և պատասխանատվության միջոցով: Այն հաղորդակցվելու և տեղեկատվություն ու գիտելիքներ տարածելու նոր ուղիներ է բացելու: Ազդեցիկ նոր ձայն է բարձրանում հատկապես երիտասարդության շրջանում, ովքեր լուռ էին նախկինում: Ահա, թե ինչու այս տարվա Մամուլի ազատության համաշխարհային օրը կենտրոնացած է «Նոր Ձայներ. Մամուլի ազատությունը` որպես հասարակությունների վերափոխման խթանիչ» թեմայի վրա:
Մամուլի ազատությունը նաև սաստիկ ճնշումների է ենթարկվում ամբողջ աշխարհում: Անցյալ տարի ՅՈՒՆԵՍԿՕ–ն դատապարտեց 62 լրագրողների սպանությունը, որոնք զոհվեցին իրենց աշխատանքը կատարելու արդյունքում: Վերոնշյալ լրագրողները չպետք է մոռացության մատնվեն, իսկ այդ հանցագործությունները` մնան անպատիժ: Քանզի մամուլն արդեն հասանելի է էլեկտրոնային տարբերակով, ավելի շատ առցանց լրագրողներ, այդ թվում և բլոգերներ են ենթարկվում բռնության, հարձակման, ինչպես նաև սպանվում են իրենց աշխատանքը կատարելու պատճառով: Նրանց անվտանգությունը ևս պետք է ապահովել, ինչպես ապահովվում է ավանդական լրատվամիջոցների աշխատակիցների անվտանգությունը:
Կարդացեք նաև
Լրագրողների անվտանգության և անպատժելիության խնդրի վերաբերյալ ՄԱԿ-ի միջ-գործակալական առաջին հանդիպումը տեղի ունեցավ ՅՈՒՆԵՍԿՕ–ի գրասենյակում 2011թ. սեպտեմբերի 13-14-ին: Մշակվեց ՄԱԿ-ի գործողությունների ծրագիր` ուղղված լրագրողների և մամուլի աշխատակիցների համար աշխատանքի էլ ավելի ազատ ու անվտանգ միջավայրի ստեղծմանը: Միևնույն ժամանակ մենք շարունակելու ենք ամրապնդել իրավական հիմքերը ազատ, բազմակարծիք և անկախ լրատվամիջոցների գործունեության համար, հատկապես այն երկրներում, որոնք հակամարտության ավարտից հետո բռնել են վերափոխման և վերակառուցման ուղին: Գերբեռնված տեղեկատվության պայմաններում մենք պետք է աջակցենք երիտասարդներին զարգացնելու հատկապես իրենց վերլուծական կարողությունները և բարձրացնելու մեդիա գրագիտության մակարդակը:
Մամուլի ազատության համաշխարհային օրը մեզ հնարավորություն է ընձեռում նպաստելու մամուլի ազատության ամրապնդմանը: Մենք կոչ ենք անում պետություններին, արհեստավարժ լրատվամիջոցներին և հասարակական կազմակերպություններին ամենուրեք միավորելու ուժերը Միավորված ազգերի կազմակերպության հետ` խթանելու էլեկտրոնային և առցանց արտահայտման ազատությունը` միջազգայնորեն ընդունված սկզբունքներին համաձայն: Սա անհատական իրավունքների սյուն է` առողջ հասարակությունների ձևավորման հիմք և սոցիալական վերափոխման ուժ:
Բան Կի-Մուն
Իրինա Բոկովա
