Գործարար շահերի պաշտպանության ցանցի անդամ տնտեսավարող սուբյեկտներից ստացված հավաստի տեղեկատվության հիման վրա տեղեկացնում ենք, որ.
1. «Պարտադիր սոցիալական վճարների մասին» ՀՀ օրենքով սահմանված անհատ ձեռնարկատերերի կողմից տարեկան եկամուտների հայտարարագրի համար սահմանված վերջնաժամկետը սույն թվականի հունվարի մեկից սահմանվել էր ապրիլի 15-ը` նախկին մարտի 1-ի փոխարեն: Սակայն, ներքին կարգադրությունների համաձայն, յուրաքանչյուր անհատ ձեռնարկատեր, ով խախտում էր արդեն իսկ չգործող վերջնաժամկետը, այսինքն հայտարարագիրը ներկայացնում էր մարտի 1-ից ապրիլի 15-ն ընկած ժամանակահատվածում, ենթարկվում էր վարչական պատասխանատվության, այն էլ «օրենքի ողջ խստությամբ» (հետաքրքրական է, որ համաձայն Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ ՀՀ օրենսգրքի 1691 հոդվածի հայտարարագրի ներկայացման ժամկետը խախտելու համար սահմանված է ոչ թե ֆիքսված տուգանք, այլ «լողացող»` 10 000-ից 20 000 դրամ, իսկ որոշում կայացնելու իրավունքը վերապահված է հարկային չինովնիկին): Առաջին հայացքից անհավանական թվացող անօրինականությունը պարզաբանելու համար հարցում է իրականացվել հարկային մարմնի թեժ գծով: Օպերատորը պատասխանել է, որ թեև օրենքում փոփոխություն է կատարվել, որը ուժի մեջ է մտել սույն թվականի հունվարի 1-ից, սակայն հայտարարագրերն ընդունվում են համաձայն նախկին վերջնաժամկետի, և որ դրանք գործելու են 2012 թվականի եկամուտների վերաբերյալ 2013 թվականին ներկայացվող հայտարարագրերի համար, ինչը իրավական տեսանկյունից «նոնսենս» է:
2. Հարկային մարմինները ստուգումներ իրականացնելիս անօրինական կերպով ընդլայնում են իրենց ստուգման շրջանակները և փորձում են կարգավորել նաև աշխատանքային օրենսդրությամբ սահմանված պահանջները: Մասնավորապես, արձանագրվել են դեպքեր, երբ հարկային մարմինների կողմից իրականացվող եկամտահարկի և պարտադիր սոցիալական վճարների ստուգումների ժամանակ հարկային տեսուչները չեն համաձայնել որպես հարկվող օբյեկտի հիմք ընդունել փաստացի վճարված աշխատավարձերի չափը` հիմնավորելով թե աշխատավարձը պակաս է հաշվարկված: Վերջիններս հաշվարկել են նաև աշխատանքային օրենսդրությամբ սահմանված հավելումներ` արտաժամյա կամ հանգստյան օրերին կատարած աշխատանքների համար, ինչի բացատրություններն ու հիմնավորումները հարկային տեսուչները բնավ չունեն, և արհեստականորեն մեծացնելով հարկվող օբյեկտը տնտեսավարողից պահանջել են ավելի շատ հարկ վճարել: Փաստորեն վարձու աշխատողների մասով հարկային տեսուչի կողմից հաշվարկվում է գիշերային հավելումներ, արտաժամյա աշխատանքներ, տոնական օրերի վարձատրություններ և այլն: Որպես կանոն հիմք են ընդունվում Աշխատանքային օրենսգրքի 183-րդ, 184-րդ, 185-րդ հոդվածները և հաշվարկվում են լրացուցիչ վարձատրություն կամ աշխատավարձին հավասարեցված վճարներ և առաջադրվում տուգանքներ` եկամտահարկի և պարտադիր սոցիալական վճարների գծով, մինչդեռ հարկային մարմինը ստուգումն իրականացնելիս պետք է առաջնորդվի բացառապես հարկային օրենսդրությամբ` ղեկավարվելով «Հարկերի մասին» ՀՀ օրենքի 2-րդ հոդվածով (ՀՀ-ում հարկային հարաբերությունները կարգավորվում են հարկային օրենսդրությամբ, որը բաղկացած է «Հարկերի մասին» ՀՀ օրենքից և առանձին հարկատեսակների մասին օրենքներից):
Տեղյակ ենք պահում բոլոր փոքր և միջին տնտեսավարողներին` եթե հարկային մարմնի կողմից կազմված ակտի համար հիմք է հանդիսացել աշխատանքային օրենսգիրքը կամ այլ, ոչ հարկային ոլորտի օրենսդրություն, այդ ակտը համարվում է անվավեր, իսկ այն կազմողի և առավելևս հաստատողի գործողությունները անօրինական:
Գործարար շահերի պաշտպանության ցանց