Հայաստանում բեմադրվող ԱԺ ընտրություններն ինձ անչափ մտահոգեցին: Որպեսզի չկեղծեմ, միանգամից ասեմ, որ ՀԱԿ ցուցակն ինձ դուր չեկավ, բայց ինչպես ասում են, եթե չեմ կարող օգնել, ուրեմն լավ է` չխանգարեմ և այս ընթացքում կփորձեմ ավելի պիտանելի լինել` պարբերաբար ներկայացնելով Մոսկվայի հայ համայնքի անցուդարձը` ինչպես որ տեսնեմ: Չարախոսներին ասեմ, որ ես կամ և մնում եմ ՀԱԿ անդամ և կողմ եմ Հայաստանում սահմանադրական կարգի վերականգնմանն ուղղված յուրաքանչյուր քայլի:
Եվ այսպես, սկսենք: Մոսկվան իրենից մի մեծ «որբանոց» է ներկայացնում: Տարբեր ազգությունների «որբեր» գալիս են այստեղ բախտ որոնելու: Դրանք տարբեր հասարակական շերտեր ներկայացնող մարդիկ են: Խոսքը մեր հայրենակիցներին է վերաբերում` թե´ նախկին ոստիկաններ, թե´ մտավորականներ, գողեր ու ավազակներ, տարբեր բախտախնդիրներ, ովքեր, մեկ բառով ասած, եկել են «կպցնելու»: Ամենքը, սակայն, իր իմացության շրջանակներում: Նախապես ասեմ` ես «կպցնելու» չեմ եկել և արդեն քանի օր է ուրախանում կամ տխրում եմ ինձ հանդիպած հայրենակիցների կարգավիճակից:
Ասում են` ընկերոջ հինն է լավ, բայց այստեղ արդեն քանի օր է՝ ինձ աջակցում է մի նոր ընկեր` Արմեն անունով, ում վերջերս եմ ճանաչել` Հայաստանում գտնված ժամանակ: Հայերն այստեղ շերտավորված են. կան գերհարուստներ կամ եթե կուզեք, օլիգարխներ, այնուհետ իրական հարգանք վայելող մտավորականներն են` Արմեն Ջիգարխանյան, Շավարշ Կարապետյան, Ֆրիդ Սողոյան և այլք, հետո միջին գործարար տղերքը, Հայաստանի տարբեր մարզերից սևագործ աշխատանք անող մեր հազարավոր հայրենակիցները, որ հիմնականում գյուղացիներ են: Այստեղ են նաև, այսպես ասած` մանր քցողներ, և, իհարկե, կրիմինալ լուրջ հեղինակություններ, ովքեր յուրովի վերահսկում են մոսկովյան անցուդարձը:
Առաջին ծանոթությունը, իմ ընկեր Արմենի միջոցով, Գագիկ անունով, մասնագիտությամբ դարբին, նախկին մի ոստիկանի հետ է, ով՝ չգիտես ինչու, որոշեց, որ ես օգնության խիստ կարիք ունեմ և իմ խնդրանքին, որ ծանոթացնի հայ համայնքի մշակութային որևէ պատասխանատուի հետ, արձագանքեց, թե` կօգնենք, քեզ անտեր չենք թողնի: Զանգահարեց մի կնոջ ու դառնացած ձայնով, բայց շուտասելուկի պես, վրա-վրա սկսեց պատմել, թե Երևանից մի ընկեր է եկել, այնտեղ ոչինչ չունի, բոլորը մեռել են. «Էդ մարդուն էստեղ օգնել է պետք»:
Կարդացեք նաև
Իմ ընկեր Արմենն այստեղ վրա պրծավ, թե` այդ ինչ ես խոսում, Սուրեն Սարգսյանին Հայաստանում բոլորն են ճանաչում, սա էլ. «Լավ, շփոթվեցի, վաղը կհանդիպենք էդ կնոջը և ամեն ինչ կուղղենք»:
Հաջորդ օրը, պայմանավորված ժամին ես մետրոյի Սոկոլ կայարան հասա: Մեր հերոսը զանգեց, թե` գիտես, վերջին պահին այդ կինը զանգահարեց ու ասաց, որ չենք կարող հանդիպել:
-Հիմա ես քեզ ո±նց օգնեմ,-հարցրեց:
-Լավ կլինի` այլևս չանհանգստացնես,-պատասխանեցի ես:
Զանգահարեցի ընկերոջս` Արմենին, հեռախոսի մյուս ծայրից քրքջաց.
-Դեռ էնքա~ն ստախոսների կհանդիպես:
Մոսկվաբնակ մեր հայրենակիցներին հատիկ-հատիկ կանդրադառնամ, ավելի բովանդակալից ու մանրամասն կփորձեմ ներկայացնել յուրաքանչյուրի կյանքը: Այստեղ հայտնվածների գերակշիռ մասը երջանիկ կլիներ հայրենիքում, բայց, հին ու նոր բոլոր իշխանություններից դժգոհ, ղարիբի ցուպն է վերցրել: Օրինակ, մի գործարար ինձ ասաց, թե Աստծո ամեն օր ողորմի է տալիս Վանո Սիրադեղյանի անցավորներին, և շատ շնորհակալ է վերջինիցս:
-Եթե նա իմ վրա «գործ չսարքեր», ես հիմա էստեղ միլիոնտեր չէի դառնա:
Մի խոսքով, մերոնք դժգոհ են բոլոր իշխանություններից, բոլոր ժամանակներում. մեկից նախկիններն են խլել, մյուսից ներկաներն են խլել ու խլում: Արդյունքում վերջիններս այստեղ կայանում են, կայունանում, օգնում Հայաստանի հայրենակիցներին, ու ինչ էլ որ ասեն, Հայաստանից քշված որբ են զգում իրենց : Բնականաբար, քիչ չեն նաև Աղվանի, Հայկ Հարությունյանի, Սերժ Սարգսյանի ու Ռոբերտ Քոչարյանի անցավորներին ողորմի տվողները: Այդպիսին են թե´ միլիարդատերերը, թե´ ծակ գրպանով պտտվողները: Մոսկվան հյուրընկալ քաղաք չէ: Նա, իրոք, արցունքներին չի հավատում: Այստեղ պետք է անիծվածի պես աշխատել և ամեն ինչ անել, որ երեկոյան տուն վերադառնալիս փորձանքի մեջ չընկնես, այնուհետ աշխատածն ուղարկել տուն և ամեն ինչ նորից սկսել:
Ինչևէ, ասվածը համարենք սկիզբ: Պարբերաբար կներկայացնեմ մեր հայրենակիցների մոսկովյան, հնարավորության դեպքում` նաև համառուսաստանյան դառն ու քաղցր իրականությունը:
Սուրեն Սարգսյան
