ՀՀԿ-ին միավորվելու որոշման ժամանակ ՀԺԱՄ նախագահ Վահրամ Մկրտչյանի համար համամասնական ցուցակում տեղ զբաղեցնելն առաջնային չի եղել:
Նախորդ օրը երեկոյան «Հայաստանի ժողովրդավարական ազատական միություն»՝ ՀԺԱՄ կուսակցության քաղաքական խորհուրդը հայտարարություն տարածեց կուսակցության լուծարման եւ Հայաստանի Հանրապետական կուսակցության հետ միավորվելու մասին: ՀԺԱՄ քաղխորհրդի նախագահ Վահրամ Մկրտչյանից «Առավոտը» հետաքրքրվեց՝ ո՞րն է նման՝ ինչ-որ առումով անակնկալ որոշման պատճառը, այն պարագայում, երբ վերջին ամիսներին ԱԺՄ-ից երբեւէ «ծնված» կուսակցությունները (ՀԺԱՄ-ն էլ դրանցից մեկն է) վերամիավորման մասին բանակցություններ էին վարում: Իրենց այս քայլը Վահրամ Մկրտչյանը մի քանի հանգամանքով պայմանավորեց.
– 2007 թվականի խորհրդարանական ընտրություններին ՀԺԱՄ-ը չի մասնակցել եւ պաշտպանել է ՀՀԿ-ին: 2008-ի նախագահական ընտրություններին ՀԺԱՄ-ը պաշտպանել է ՀՀԿ նախագահ Սերժ Սարգսյանի թեկնածությունը: 2008-ի ընտրություններից հետո ՀԺԱՄ-ը որդեգրել էր մի ուղղություն, որտեղ առաջնային էր հռչակել Հայաստանի համագործակցային մոդելը, եւ մենք բարձրաձայնում էինք, որ քաղաքական դաշտի խաղացողները պետք է խոշորանան, որպեսզի ավելի արժանապատիվ եւ հարատեւ գործունեություն ապահովվի: Ինչպես դուք վկայեցիք, անցյալ տարի մենք նախաձեռնել էինք ԱԺՄ-ից սերված չորս կուսակցությունների վերամիավորման գործընթացը, որն այդպես էլ, կարելի է ասել, իր տրամաբանական ավարտին չհասավ: Բացի այդ, անցյալ տարվա աշնանը, մեր նախաձեռնությամբ, փորձեցինք նաեւ մի քանի արտախորհրդարանական կուսակցությունների հետ որոշակի ձեւաչափ գտնել, որպեսզի մասնակցեինք խորհրդարանական ընտրություններին, որի նպատակը համագործակցությունն ու կուսակցությունների խոշորացումն էր: Երբ նման գործընթացները, կարելի է ասել, այդպես էլ չեկան իրենց տրամաբանական ավարտին, իմ թվարկած ճանապարհներից ելնելով՝ նման որոշում կայացվեց: ՀՀԿ-ին միաձուլվելու կամ ինտեգրվելու վերջնական որոշման վրա ազդեցություն ունեցավ նաեւ հանրապետության նախագահի եւ հատկապես վարչապետի վարած տնտեսական քաղաքականությունը՝ փոքր ու միջին գործարարության ձեւավորման, աջակցության առումով: Դրանք համահունչ են ՀԺԱՄ-ի հիմնական կարգախոսին եւ նպատակին:
– Թեեւ վերջին ընտրություններում ՀԺԱՄ-ը ՀՀԿ-ի կողքին էր, բայց դա չխանգարեց, որ այս տարիների ընթացքում Դուք բավականին քննադատաբար արտահայտվեք ՀՀԿ-ի եւ նախագահ Սարգսյանի վարած հատկապես ներքին քաղաքականության մասին: Վերջերս ՀԺԱՄ-ի 10-ամյակի համաժողովում Դուք քննադատեցիք հանրապետության մարզերը խանությունների վերածելը, անգամ հեգնանքով նկատեցիք, որ այդ ամենից հետո մնում է Սերժ Սարգսյանին էլ «արքայից արքա» տիտղոսը տալ: Դա չխանգարե՞ց:
Կարդացեք նաև
– Այո, մենք կարծում ենք, որ նման երեւույթ կա հանրապետությունում, բայց նաեւ իմ ելույթի վերջաբանում ես հստակ ասել եմ, որ նախագահի մոտ տեսնում ենք այն վճռականությունը, որով նա գնում է ֆեոդալական մտածողության կոտրմանը: Ես ելույթս ամփոփել եմ այսպես՝ ՀԺԱՄ-ն աղոթում է նախագահի համար, որ նա չընկրկի, տեղի չտա որոշ մարդկանց կամ ազդեցություն գործող խմբերի առջեւ, եւ համագործակցային մոտեցումը հաղթանակի: Համոզված եմ, որ տեղի չի տա: Դա են վկայում նախընտրական գործընթացները, ՀՀԿ-ի գործադիր մարմնի թարմացված կազմը՝ ի դեմս Արմեն Աշոտյանի եւ Տիգրան Սարգսյանի. սրանք ցույց են տալիս նախագահի ավելի դեմոկրատ մոտեցումը:
– ՀՀԿ մեծամասնական ցուցակում օլիգարխների պակաս չկա. դա՞ է չընկրկելը կամ դրական միտումը:
– Օրինակ՝ թիվ 1 ընտրատարածքում՝ Ավանում, որտեղ միշտ Ռուբեն Հայրապետյանն է առաջադրվել…
– Դա միակ բացառությունն է:
– Կարելի է ասել՝ գործընթացը սկսվեց: Այդտեղ առաջադրվում է Էդիկ Գեւորգյանը՝ Մանկավարժական համալսարանի իրավունքի եւ պատմության ֆակուլտետի դեկանը: Այսինքն՝ մեկ հարուստ մարդ դուրս եկավ, նրա փոխարեն մտնում է մեկ մտավորական: Ամեն ինչ միանգամից չի լինում: Իհարկե, լավ կլիներ, որ բոլոր տեղերում միանգամից նույն մոտեցումը լիներ, բայց այս պահին սա է, եւ կարծում եմ, որ հաջորդ խորհրդարանում մտավորականների թիվը ավելի մեծ կլինի:
– ՀՀԿ-ի հետ ինտեգրման արդյունքում Դուք կլինե՞ք ՀՀԿ համամասնական ցուցակում:
– Չեմ կարող ասել, եւ այս քայլն էլ դրա համար չի արված: Այս քայլը խորը քաղաքական վերլուծության արդյունք էր: Մենք կողմ ենք ավելի խոշոր քաղաքական միավորներով շարունակել հետագա գործընթացները: Իսկ համամասնական ցուցակն իմ մասով, անկեղծ եմ ասում, այդքան էական չէ՝ կլինեմ այնտեղ, չեմ լինի, որ համարում կլինեմ: Մենք ինտեգրվում ենք մեծ թիմի մեջ՝ հասկանալով եւ բարդությունները, եւ տրամաբանությունը, եւ դրական միտումները. ու եթե ինտեգրվում ենք, ուրեմն պիտի խաղի կանոններն էլ ընդունենք:
– Ինչքան էլ այդ գործընթացը քաղաքական որակեք, այնուհանդերձ՝ ՀԺԱՄ-ի թիկունքում մշտապես եղել է հայտնի օլիգարխ, բենզինի շուկայում գերիշխող դեր զբաղեցնող «Ֆլեշ» ընկերության սեփականատեր Բարսեղ Բեգլարյանը, որը նաեւ նախագահ Սարգսյանի մտերիմներից է: Արդյոք այդ քայլը փոխպայմանավորվածության կամ ճնշման արդյունք չէ՞ նաեւ:
– Ամենեւին: Ես քանիցս առիթ ունեցել եմ ասելու, որ Բարսեղ Բեգլարյանի հետ ՀԺԱՄ-ի կապի մասին խոսակցությունները սկսեցին շրջանառվել այն պատճառով, որ ես զբաղեցնում եմ «Բարեպաշտ սերունդ» հասարակական կազմակերպության տնօրենի պաշտոնը: Բայց դա կապ չունի:
– Հնարավո՞ր է, որ ԱԺԴ-ն, ԱԺԿ-ն, ԱԺՄ-ն էլ հետեւեն ՀԺԱՄ-ի օրինակին, քանի որ բոլորն էլ այսօր իշխանական դաշտում են գործում:
– Դժվարանում եմ պատասխանել, այս քայլը կատարելուց առաջ իրենց հետ քննարկում չեմ ունեցել: Չեմ կարող ասել՝ իրենք ինչ են որոշել, ինչպես պետք է մասնակցեն ընտրություններին: Մենք միմյանց առջեւ պարտավորություններ չունեինք. ընդամենը գործընթաց էինք սկսել, որն այդպես էլ չհասավ տրամաբանական ավարտին:
ՆԵԼԼԻ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ
«Առավոտ» օրաթերթ
