Կոպեր, հոնքեր, այտոսկրեր, քիթ ու բերան. սրանք մեր երեսի բաղկացուցիչ մասերը լինելուց բացի կարող են նաև բնութագրել մեզ ` բացահայտելով մեր բնավորության գծերը: Վերոնշվածների վերլուծությամբ զբաղվում է հատուկ գիտություն, որը կոչվում է ֆիզիոգնոմիկա: Գիտության հիմնադիրն է Յոհան Կապերը: Ֆիզիոգնոմիկան (հունարեն physis – բնություն, gnomon- իմացություն) գիտություն է, որն ուսումնասիրում է մարդու դեմքի, արտաքին տեսքի և ներքին աշխարհի փոխկապվածությունը: Շնորհիվ այս գիտության` կարելի է հեշտ հասկանալ և բացահայտել մարդու հոգեկան որակները, խառնվածքը, անհատական առանձնահատկությունները: Ֆիզիոգնոմիկան պատկանում է աշխարհի ամենահին գիտությունների թվին, որն ի հայտ է եկել դեռևս Արիստոտելի և Հիպոկրատի ժամանակներից: Առաջին անգամ մարդու դեմքի և հոգեկան որակների միջև համապատասխանության բացահայտումն իրականացրել է Արիստոտելը, իսկ Հիպոկրատը մարդու դեմքից կարողանում էր բացահայտել նրա հիվանդությունը: Թեև ֆիզիոգնոմիկան չի կարելի դասել ճշգրիտ գիտությունների շարքին, բայց այն ամենապահանջվածներից և արագ զարգացողներից է: Շատ հայտնի հոգեբաններ օգտվում են ֆիզիոգնոմիկայի համակարգից` հեշտացնելով իրենց խորհրդատվություններն այցելուների հետ: Հոգեբան Կարեն Հակոբյանը ևս զբաղվում է ֆիզիոգնոմիկ վերլուծությամբ: Մոտ երեք տարվա ընթացքում նա հասցրել է խորապես ուսումնասիրել այս գիտությունը և այժմ նրան հաջողվում է կարդալ մարդկանց դեմքը: Ուսումնասիրել է տարբեր ֆիզիոգնոմիստների և այլ գիտնակաների աշխատություններ, ինչպես նաև կազմակերպել իր անհատական փորձերը: Վերլուծել է մոտ 80 մարդու դիմագիծ, որի արդյունքում շուրջ 60 տոկոսով կանխատեսումները համընկել են իրականությանը: «Ֆիզիոգնոմիկական վերլուծության ընթացքում հիմնականում ուշադրություն են դարձնում մարդու դեմքի ծալքերին և կնճիռներին: Ոիստի ավելի դժվար է բնորոշել երիտասարդներին, քանի որ դեմքը հարթ է» ,- ասում է հոգեբանը: Կարենը բերեց նաև դիմագծերի մի քանի օրինակներ, որոնց դեպքում դրսևորվում է բնավորություն այս կամ այն գիծը: «Եթե բերանի անկյունների մոտ հայտնվում են դեպի ներքև իջնող ծալքեր, նշանակում է` անձը դեպրեսիա է ապրել, իսկ ճակատը ուղղահայաց հատող գիծը խոսում է մարդու նպատակասլացության մասին: Լայն դեմքով մարդիկ սովորաբար ինքնավստահ են լինում, իսկ խիտ հոնքերը վկայում են մարդու հետաքրքրասիրության մասին» ,- ներկայացնում է ֆիզիոգնոմիստը: Հայերի մեծամասնությունը գոհ չէ իր քթի ձևից և պլաստիկ վիրահատության միջոցով փորձում է հեռացնել քթի կորությունը, սակայն, ինչպես նշում է Կարեն Հակոբյանը, այն մարդու բնավորությանը տալիս է համառություն և իշխանություն, ինչն իրականում այնքան էլ վատ չէ:Եթե մեզ մոտ նման վերլուծություններին այնքան էլ լուրջ չեն վերաբերվում, ապա, օրինակ` ԱՄՆ-ի և Կանադայի դատական մարմինները երդվյալ ատենակալներ ընտրելիս օգտվում են ֆիզիոգնոմիկայից: Օրինապահ մարմիններն էլ այս գիտության միջոցով կարողանում են բոլոր կասկածյալներից առանձնացնել պոտենցիալ հանցագործներին:
Քրիստինե Խլղաթյան
