«Ուրվագիծ» հաղորդաշարի հեղինակ եւ վարող Պետրոս Ղազարյանը կառաջադրվի պատգամավորության թեկնածու
– Ամեն ընտրությունից առաջ համառ լուրեր են տարածվում այս կամ այն լրագրողի՝ պատգամավոր դառնալու մասին, հիմա մենք կանգնած ենք հերթական խորհրդարանական ընտրության առաջ, եւ ի թիվս այլ լրագրողների՝ շոշափվում է նաեւ Պետրոս Ղազարյանի անունը, ով ԲՀԿ համամասնական ցուցակով առաջադրվելու է պատգամավորության թեկնածու: Իրականությանը համապատասխանո՞ւմ են այս տեղեկությունները:
– Չնայած մենք սովոր ենք, որ լրագրողական դաշտի այդ «համառ» լուրերի կեսից ավելին սուտ է դուրս գալիս, բայց երեւի սա այն դեպքն է, երբ դա ճիշտ է: Իրականում կա այդպիսի բան, ես քննարկել եմ պարոն Ծառուկյանի հետ այդ խնդիրը, քննարկել ենք նաեւ կուսակցությունում, եւ ես համամասնական ցուցակով կառաջադրվեմ պատգամավորության թեկնածու: Սա ինձ համար շատ կարեւոր է, որովհետեւ, կարծում եմ, այս դեպքում մենք ընտրելու ենք ոչ թե սովորական Ազգային ժողով, այլ ընտրում ենք մեր ապագան: Հայաստանը մարտահրավերների առաջ է կանգնած, եւ այս իրավիճակում ԱԺ-ի դերը ուղղակի բացառիկ է:
– Թեեւ տրամաբանորեն հասկանալի է, թե ինչու՝ ԲՀԿ. Դուք երկար տարիներ աշխատում եք մի հեռուստաընկերությունում, որի սեփականատերը այդ կուսակցության նախագահն է, այդուհանդերձ, Ձեր ընտրությունը միայն դրանո՞վ է պայմանավորված:
Կարդացեք նաև
– Դուք ճիշտ նշեցիք, որ ես երկար տարիներ աշխատում եմ մի հեռուստաընկերությունում, որի սեփականատերն է պարոն Ծառուկյանը, եւ այն, որ մենք կարողացել ենք քաղաքական հավասարակշռություն պահել, բազմակարծություն ապահովել եւ ձեւավորել բանավեճի կուլտուրա, դա եղել է նաեւ մեր հեռուստաընկերության սեփականատիրոջ մոտեցումը: Մենք մաքսիմալ, ինչքան հնարավոր է, ազատություն ենք ունեցել: Մյուս կողմից՝ ինչո՞ւ «Բարգավաճ Հայաստան». ես նայում եմ քաղաքական դաշտը եւ տեսնում եմ, որ ուժերի առջեւ կանգնած է մոդեռնիզացիայի խնդիրը, այսինքն՝ բարեփոխել թիմը, բարեփոխել ներկուսակցական դեմոկրատական ինստիտուտները: Եթե անկեղծ նայենք, օրինակ՝ ՀԱԿ-ից մենք ներքին բարեփոխման ակնկալիք չունենք, ըստ էության պարզ է, թե ովքեր են գալու, եւ նոր դեմքեր ու գաղափարներ չեն գալու, ՀՅԴ-ից՝ նույնպես: Միայն Հանրապետականը որոշակի բարեփոխման պոտենցիալ ունի, որովհետեւ հասկանում է, որ տասներեք տարի իշխանության մեջ են, բայց երկրի առջեւ ծառացած հիմնական խնդիրները գրեթե չեն փոխվել, կոռուպցիան չի նվազել, տնտեսությունն ավելի շուկայական չի դարձել եւ այլն: Հասկանում են, որ այսօրվա քաղաքական թիմը առանց լրջագույն բարեփոխումների չի կարող պրոցեսն առաջ տանել: Իսկ «Բարգավաճ Հայաստանը», իմ կարծիքով, ամենամեծ ներքին բարեփոխման պոտենցիալ ունեցող կուսակցությունն է այսօր, եւ այդ պատճառով ես իմ որոշումը կայացրել եմ ԲՀԿ-ի օգտին: Նաեւ՝ շատ կարեւոր է Գագիկ Ծառուկյանի կերպարը: Տեսեք, այսքան քննարկումներ եղան, պարոն Ծառուկյանը եւ մարդկային, եւ քաղաքական առումով իրեն շատ ճիշտ է պահում թե Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի, թե Սերժ Սարգսյանի եւ թե Ռոբերտ Քոչարյանի նկատմամբ: Առանց մարդկային ճիշտ վերաբերմունքի ճիշտ քաղաքականություն չես կարող վարել. քաղաքականությունը մարդկայնության շարունակությունն է, դու չես կարող լինել վատ մարդ եւ լավ քաղաքականություն վարել: ԲՀԿ-ն այսօր հետաքրքիր դիրք ունի՝ դասական ընդդիմություն չէ, բայց այլընտրանք է ընկալվում իշխանությանը, ունի այլընտրանքային մոտեցումներ: Հենց այսօր ԱԺ-ում քվեարկություն տեղի ունեցավ, եւ «Կանխիկ դրամաշրջանառության սահմանափական մասին» օրինագիծը ԲՀԿ պատգամավորների շնորհիվ չանցավ: Մենք միշտ շեշտել ենք, որ փոքր եւ միջին բիզնեսը մեր ուշադրության կենտրոնում է, իհարկե, կառավարության մշակած օրինագիծը ճիշտ է, մենք պետք է գնանք կոռուպցիայի նվազեցնամ, քարտային համակարգի, բայց այսօր մեր փոքր եւ միջին բիզնեսը պատրաստ չի դրան: Մենք չենք կարող 90-ականների շոկային թերապիան իրականացնել: Նույնը՝ քաղաքապետը՝ հիշո՞ւմ եք, կրպակները հանում էին, բայց 10-20 ընտանիք մնում էր առանց եկամտի աղբյուրի: Նույնիսկ եթե մեկ ընտանիք մնում է առանց այդ աղբյուրի, դու չպետք է գնաս այդ ճիշտ քայլին: Մենք կողմ ենք ոչ հեղափոխական, ոչ կազմաքանդող, ոչ դեպրեսիվ ճանապարհով, այլ նորմալ, օրենսդրական, գործընկերային ճանապարհով թե իշխանության, թե ընդդիմության հետ գնալ առաջ: Շատ են խոսում մոնոպոլիաներից, սակայն թե տնտեսական, թե ֆինանսական, թե վարչական մոնոպոլիան գալիս է քաղաքական մոնոպոլիայից: Մեր երկրում, ըստ էության, այսօր կա քաղաքական մոնոպոլիա: Իսկ նման պարագայում իշխանությունը չի կարող էֆեկտիվ պայքարել կոռուպցիայի դեմ, էֆեկտիվ բարեփոխումներ իրականացնել: Երբ քաղաքական համակարգը բազմազան է, երբ կա այլընտրանք, դա մի քայլ առաջ է: Տեսեք՝ մենք Ռուսաստանի հետ գրեթե ոչ մի հարցով չենք կարող մրցել, բայց այսօր մեր քաղաքական համակարգն ավելի հասուն է, քան Ռուսաստանինը, որովհետեւ ունենք այլընտրանք: Փաստորեն լինելով Ռուսաստանից շատ ավելի փոքր երկիր՝ մենք շանս ունենք ավելի էֆեկտիվ քաղաքական համակարգ կառուցել, քան հզոր Ռուսաստանը: Կարծում եմ՝ այդ պահը մենք պետք է լիարժեք օգտագործենք: Ես այդպես եմ իմաստավորում «Բարգավաճ Հայաստանի» դերակատարումը:
– Այսօր ԲՀԿ խմբակցությունում մեծամասնություն են կազմում այն դեմքերը, որոնք տարիներ շարունակ նստած են եւ չեն խոսում, մանդատը վերցրել են եւ եկել-նստել են, վստահ եմ՝ նոր խորհրդարանում էլի կլինեն նման դեմքեր: Դուք ինչպե՞ս եք պատկերացնում Ձեր աշխատանքն այդ թիմում:
– Պատգամավորական աշխատանքի համար անհրաժեշտ է համապատասխան մթնոլորտ, եւ Դուք կտեսնեք, որ ԲՀԿ-ն գնում է ներքին բարեփոխումների, ներքին դեմոկրատական ինստիտուտների կայացման ճանապարհով: Պետք է լինեն բանավեճեր հենց կուսակցության ներսում, եւ դրանում է ծնվում ճշմարտությունը: Տեսեք՝ նույնը կատարվում է Միացյալ Նահանգներում: Իմ գալը եւ այլ դեմքերի գալը, որ դուք կտեսնեք, հենց այն բանի ապացույցն է, որ կուսակցությունում կա գիտակցում, որ առանց քաղաքական կոմպոնենտի հզորացման, առանց քաղաքական թիմի մոդեռնիզացման մենք չենք կարող պրոցեսն առաջ տանել եւ ավելի լուրջ դերակատարում չենք կարող ունենալ: Հիմա ԲՀԿ-ն գնում է այս խնդրի լուծմանը, եւ սա մշտական պրոցես է:
– Մենք սովոր ենք ասել, որ խորհրդարանը կոճակ սեղմողների տեղ է, մինչդեռ այսօր ներկուսակցական փոփոխությունների մասին ավելի շատ խոսում են ՀՀԿ-ն եւ ԲՀԿ-ն: Եթե այդ բոլոր փոփոխությունները իրականություն դառնան, գան նոր դեմքեր, կարո՞ղ ենք պնդել, որ խորհրդարանական ընտրությունների արդյունքում (հենց միայն փոփոխվող ցուցակների առումով) տեղի կունենա մի հեղափոխություն, որի անունը դեռ ոչ ոք չգիտի, ուրեմն ինչպիսի՞ խորհրդարան կունենանք արդյունքում:
– Մենք միշտ ասում ենք, որ այս խորհրդարանն ավելի վատն էր, քան 90-ականների խորհրդարանը: Ես կարծում եմ՝ հիմա մենք բացառիկ շանս ունենք խորհրդարանն իր որակներով դարձնելու ավելի լավը, քան նախորդներն էին: Խորհրդարանի գործառույթը օրենսդիր աշխատանքն է, եւ չմոռանանք, որ խորհրդարանն ամենամեծ հրապարակային քաղաքական ամբիոնն է, որտեղ պետք է գնահատականներ հնչեն, լավին պետք է ասվի լավ, վատին՝ վատ: Երբ սովորական քաղաքացին նայում է եւ գիտի, որ վատ բան է տեղի ունեցել, իսկ այդ մասին խորհրդարանում ձայն չկա, նա հիասթափվում է: Ինչքան ԱԺ-ում չկա բանավեճ, այնքան այդ բանավեճը փողոցում է: Հետեւաբար խորհրդարանի քաղաքական կոմպոնենտի բարձրացումը բխում է երկրի կայունության շահերից: Քաղաքական ուժերը ուղղակի պարտադրված են նոր թիմ, նոր մտածելակերպ, նոր մոտեցումներ բերել: Փոխվելու է քաղաքական բովանդակությունը, մենք կանենք այնպես, որ բանավեճի կուլտուրան բարձրանա, որ կուսակցականները գնան նորմալ բարեփոխումների:
– Մտավախություն չունե՞ք, որ Ձեզ կմեղադրեն ծախվելու եւ ծախվածության մեջ, Դուք ձգտում եք իշխանության՝ թողնելով լրագրողի աշխատանքը:
– Նախ՝ ես լրագրողի աշխատանքը չեմ թողնելու, որքան գիտեմ՝ օրենքը թույլ է տալիս զբաղվել ստեղծագործական աշխատանքով: Ծախվածության մասին՝ անցած ընտրություններում հարյուր-հազարավոր մարդիկ ԲՀԿ-ին ձայն են տվել, եթե ինձ ասում են, որ ծախվեցի ԲՀԿ-ին, նշանակում է՝ վիրավորում են այդ մարդկանց, չի կարելի: Մեր երկրում սրբեր չկան, եւ դա լավ է, բայց քաղաքական բանավեճի կուլտուրան շատ կարեւոր է, որովհետեւ վիրավորանքներով համեմված բանավեճից դրական պրոցես, դրական արդյունք երբեք չի լինում: Այդ վիրավորանքը ստվերային քաղաքականության արդյունքն է, ես վիրավորանքներին չեմ պատասխանել եւ չեմ էլ պատրաստվում պատասխանել, որովհետեւ կյանքը շատ թանկ է՝ ժամանակը դրանց վրա անցկացնելու համար:
– Մամուլում շատ է խոսվում, թե ՀՀ երկրորդ նախագահը մտադիր է վերադառնալ, եւ նրա անունը կապվում է ԲՀԿ-ի հետ, այս հարցում Ձեր դիրքորոշումը, եթե ԲՀԿ-ն որոշի սատարել երկրորդ նախագահին:
– Ես մտածում եմ, որ ցանկացած մարդուն սատարելու համար նախ պետք է տեսնել այդ մարդու ծրագիրը, թե ապագա հինգ տարիներին ինքը ինչ առաջնահերթություններ ունի, ինչ ծրագրեր, ինչպիսի Հայաստան է ուզում կառուցել: Կարեւոր է նաեւ թիմը, ում ինքը ուզում է բերել: Եվ երրորդ՝ թե ինչպես է ինքը վերլուծում անցած ճանապարհը եւ ինչ եզրակացություններ է անում: Սրանք պարտադիր պայմաններ են, եւ եթե այս երեքը չկան, կնշանակի դա քաղաքականություն չի, դա ինտրիգ է, իսկ ինտրիգներով լուրջ քաղաքական հարցեր լուծել հնարավոր չէ: Կարծում եմ՝ այդ հարցերը ուղղակի ժամանակավրեպ են:
Զրույցը վարեց ՄԱՐԳԱՐԻՏ ԵՍԱՅԱՆԸ
Պետրոս Ղազարյանի հետ հարցազրույցի շարունակությունը
«Առավոտ» օրաթերթ
