Այսօր Aravot.am-ը «Что? Где? Когда?» հեռուստախաղի շուրջ թեժ քննարկումների հետ կապված Հանրային խորհրդի անդամ Հայկ Դեմոյանին հարցրեց, թե ինչպե՞ս է վերաբերվում, երբ հայկական եթերում մեր պաշտոնյաները խոսում են օտար լեզվով. «Ես չեմ ուզում ինձ դեր վերապահել ու քննադատել պաշտոնյաներին՝ ռուսերեն խոսելու համար, կարող եմ ասել, որ ինձ անընդհատ հրավիրում են, որ ես մասնակցեմ հաղորդմանը, զուտ զբաղվածության պատճառով չեմ գնում: Ես 7 տարի զբաղվել եմ պրոֆեսիոնալ, եղել եմ պետհամալսարանի թիմի ավագը, որը 1996-ին աշխարհի չեմպիոն դարձավ: Խաղի հետ կապված ասեմ, որ ունի լեզվամտածողության սպեցիֆիկա, իհարկե, սա չի նշանակում, որ հայ իրականությունից նույն խաղի սկզբունքից բխող հարց չեն կարող կազմել ու խաղը վարել հայերեն: Բայց քանի որ հարցերի մեծ մասը գնում էր ռուսական իրականությունից եւ ռուսական լեզվամտածողությունից ելնելով, ապա դրանց մեխանիկական թարգմանությունը կկորցներ իր իմաստը, որովհետեւ «Что? Где? Когда?»-ն КВН չի, էլի, КВН-ը կարելի է տարբեր ձեւով կոնվերտացիա անել»:
Մեր հարցին՝ այսինքն, հայերենը բավականաչափ հարուստ լեզու չէ եւ ինտելեկտի լեզու չէ, հա՞՝ պարոն Դեմոյանը պատասխանեց. «Ոչ մեկը թող ինձ չզարմացնի իր՝ հայերենը պաշտպանելով կամ խաչակրաց արշավանք հայտարարելով հայերենի թշնամիներին: Գիտեմ հայերենի կրթությունն ինչ է, դրա արժեքը ես լավ գիտեմ, որպես հայ մտավորական, ես լեզվի առաջին պաշտպաններից եմ ինձ համարում, թող կարծիք չստեղծվի, որ հայերենը գավառական լեզու է եւ ստորադասվի, բնավ»:
Մենք հետաքրքրվեցինք՝ եթե դուք մասնակցեք այդ խաղին, պայման կդնե՞ք, որ պետք է խոսեք հայերեն՝ պարոն Դեմոյանն ասաց, որ չի դնի ոչ թե նրա համար, որ հեռուստաընկերությունն իրեն կպարտադրի, այլ՝ որովհետեւ ծայրահեղություններ չի սիրում. «Հայերենի պաշտպանների շարքում ցավոք կան այնպիսի ծայրահեղականներ, որոնք երբեմն միայն այլատյացություն ու քսենոֆոբիա են տարածում՝ հայ իրականության մեջ: Որոշ մարդկանց գործեր նույնիսկ գրախանութից առգրավվել է՝ այլանդակ լեզու ու ոճ պարունակելու համար, իսկ այդ մարդիկ այսօր հոդված են տպում, թե իրենք ինչպես են հայերենը պաշտպանում ու քննադատում նույնիսկ sms-ները այլալեզու ստանալու թեմայով»:
Պարոն Դեմոյանը նաեւ ասաց, որ այդ խաղը կարելի է կազմակերպել հայերենով. «Եթե հեռուստաընկերությունը բարի կամք ունենա՝ հայ լսարանի համար հայերեն գեղեցիկ հաղորդում կմատուցի»:
Կարդացեք նաև
Ի դեպ, Ֆեյսբուքում շարունակվում են այս թեմայով քննարկումները եւ ՀՅԴ պատգամավոր Լիլիթ Գալստյանը ցանկություն հայտնեց եւս մեկ անգամ շեշտել անառարկելին. «ՀՀ պետական լեզուն հայերենն է։ Եվ վերջ։ Լեզվի մասին օրենքը հստակ սահմանում է՝
Հոդված 4 բ կետ. հեռուստառադիոհաղորդումների ժամանակ ապահովել ոչ հայերեն ելույթների զուգահեռ հայերեն թարգմանությունը:
Իսկ ՀՌԱՀ-ի նախագահ Գրիգոր Ամալյանի ուշադրությանը կհանձնեի իր ղեկավարած հաստատության լիազորություններից հետեւյալ օրենսդրական պարտականությունը՝ ամրագրված «Հեռուստատեսության եւ ռադիոյի մասին օրենքում»:
Հոդված 37. Հեռուստատեսության և ռադիոյի ազգային հանձնաժողովը հեռուստառադիոհաղորդումների տեսագրությունների եւ ձայնագրությունների օգտագործման միջոցով պարզում է դրանց համապատասխանությունը գործող օրենսդրությանը, սույն օրենքի խախտման դեպքում, մինչեւ դատարանի որոշում կայացնելը, կասեցնում է հեռուստառադիոընկերության տվյալ հաղորդաշարի գործունեությունը»:
Լ. Գալստյանը նաեւ հիշեցրել է Լեզվի պետական տեսչությանը կանոնադրությամբ հաստատված իր գործառույթը, այն է՝ «Լեզվի մասին» ՀՀ օրենքի եւ ՀՀ լեզվական քաղաքականության պետական ծրագրի պահանջների կատարման ապահովումը:
Հռիփսիմե ՋԵԲԵՋՅԱՆ
