«Что? Где? Когда?» կամ «Ի՞նչ, որտե՞ղ, ե՞րբ» հաղորդման տոնական խաղի մասին քննարկումներն այս օրերին շարունակվում են: Հիշեցնենք, որ այդ հաղորդմանը մասնակցում էին մեր պետական բարձրաստիճան պաշտոնյաները, եւ նրանք բոլորը խոսում էին ռուսերենով:
Ուշագրավ է, որ ոչ մի կերպ չի հաջողվում պարզել, թե մեր երկրում ով է պատասխանատու եթերի լեզվի համար, ով պետք է վերահսկի, որ չի վերահսկում: Իրավասու մարմիններն այդ գործառույթն իրար վրա են գցում:
Հեռուստատեսության եւ ռադիոյի ազգային հանձնաժողովի նախագահ Գրիգոր Ամալյանը Aravot.am-ին այս առնչությամբ փոխանցեց այն, ինչ նախօրեին ասել էր «Ազատություն» ռ/կ-ին: Նա վստահեցնում է, որ իրենք այդ հարցում մասնագիտացված մարմին չեն եւ այլ մարմնի իրավասությունների դաշտ, տվյալ դեպքում` Լեզվի պետական տեսչության դաշտ մտնելն այդքան էլ կոռեկտ չէ:
Կարդացեք նաև
Լեզվի տեսչության պետ Սերգո Երիցյանն էլ մեր զրույցում հավաստիացրեց, որ «Այս պահի դրությամբ հեռուստատեսության բոլոր խնդիրների հետ կապած պատասխանատուն ՀՌԱՀ-ն է, բայց քանի որ օրենքը հեռուստատեսության լեզվական խախտումների հետ կապված որեւէ պատասխանատվություն չի սահմանում, ապա նա որեւէ քայլ չի կարող անել»: Մենք պարոն Երիցյանին փոխանցեցինք, որ ՀՌԱՀ-ը բացարձակ չի ընդունում, որ ինքն է պատասխանատուն, ավելին` կոռեկտ չի համարում Լեզվի տեսչության իրավասությունների դաշտ մտնել, եւ պարոն Երիցյանը նշեց, որ այս պահին կա ընդամենը օրենսդրական նախաձեռնություն, որով եթերի լեզվի պատասխանատվությունը վերահասցեագրվում է տեսչությանը, բայց դա դեռեւս ընդունված չէ:
Հարցին` որպես մասնագետ, ինչպե՞ս եք վերաբերվում, երբ եթերում ռուսերեն լեզվով հաղորդումներ են լինում` պարոն Երիցյանն ասաց. «Միանշանակ օրենքի խախտում է, ճիշտ է, բացառություններ կան ազգային փոքրամասնությունների հետ կապված, բայց դա սկզբունքորեն կարգավորված չէ: Չկա որեւէ հստակեցում, թե փոքրամասնությունների համար հաղորդումները ինչպես պետք է լինեն, ինչպես տարանջատել: Այժմ թե եթերի քանի՞ տոկոսն է փոքրամասնությունների համար հեռարձակվում` ոչ ոք չի չափում, մենք էլ չենք չափել: Մենք գիրք ենք հրատարակել, եւ եթերի հետ կապված բոլոր մտահոգություններն այդ գրքում կան: Մենք ուսումնասիրություն արել ենք, բայց այժմ որեւէ մեկին պատժել, պատասխանատվության ենթարկել մենք չենք կարող, քանի որ ոչ մի օրենք այդ պատասխանատվությունը չի սահմանում: Հեռուստատեսության բնագավառում ամեն ինչ սահմանված է, բացի դրանից»:
«Ի՞նչ, որտե՞ղ, ե՞րբ» հեռուստախաղի հայկական տարբերակի գլխավոր պրոդյուսեր Կարեն Քոչարյանը «Ազատություն» ռ/կ-ին ասել է. «Ես անում եմ ըստ օրենքի: Ես օրենք չեմ խախտում: Ըստ օրենքի` թույլատրվում է 20 տոկոս հաղորդումներ ազգային փոքրամասնությունների համար»: Սակայն այս թեմայով «Առավոտ» օրաթերթին տված հարցազրույցում (30.04.2010թ.) Կարեն Քոչարյանը նշել էր, որ ըստ լիցենզիայի, այս հաղորդումը կարող է լինել ե՛ւ հայերեն, ե՛ւ ռուսերեն, սակայն իրենք ընտրել են ռուսերենը.: Ընդ որում, նրա խոսքից պարզ է դառնում, որ հաղորդումը հայ հեռուստադիտողը ստիպված է օտար լեզվով դիտել ոչ թե նրա համար, որ այն ազգային փոքրամասնությունների համար է, այլ` որ հարցերը Մոսկվա ուղարկելու, ռուսերեն թարգմանելու համար ժամանակ չունեն. «Մոսկվայի խմբագիրները նայում ու հետեւում են այս խաղերին, իսկ հայերենով իրենք հաստատ չեն հասկանա»:
Ավելին, այդ հանրահայտ «Что? Где? Когда?» խաղի սեփականատերը պարտադրում է որոշակի պայմաններ, որոնք են՝ խաղի ոչ միայն հիմնական կանոնների պահպանումը, այլեւ երաժշտությունը, տաղավարի տեսքը, վարման եւ նկարահանման կանոնները: Լեզվի մասին որեւէ պարտադրանք այնտեղ չկա:
Հռիփսիմե ՋԵԲԵՋՅԱՆ