Սահմանադրական դատարանի նոյեմբերի 15-ի վճիռը Քաղաքացիական օրենսգրքի 1087.1-րդ հոդվածի վերաբերյալ (հիշեցնենք, որ շատերի կարծիքով այն սահմանափակում է խոսքի եւ արտահայտվելու ազատությունը) դժգոհության նոր ալիք բարձրացրեց։
Հայտարարություններ հնչեցին, թե Հայաստանում չկա խոսքի ազատություն, լրատվամիջոցներին խեղդում են, լրագրողները վախենում են ազատ արտահայտվել եւ այլն։
Ճիշտ չէ, թե Հայաստանում չկա խոսքի ազատություն։ Հակառակը, գուցե երբեք հայրենի պատմության մեջ չի եղել խոսքի այնպիսի ազատություն, ինչպիսին այսօր է։ Կարող ես ասել ինչ մտքովդ անցնի։ Խոսքերը կորցրել են ուժը։ Դեվալվացիայի ենթարկվել։ Արժեզրկվել։
Ո՞վ ասաց, թե մենք դատապարտված ենք լռել։ Մենք դատապարտված ենք խոսել։ Բայց մեզ լսող չկա։ Մենք դատապարտված ենք գրել, բայց մեզ կարդացող չկա։ Խոսքը ազատագրված եւ բազմապատկված է զրոյին մոտ ինչ-որ բանով։
Դե ինչ, ողջույն հղենք Միդաս արքային. մեր ցանկությունները իրականացան։ Ուզում էինք խոսքի ազատություն, եւ մենք այն ստացանք։
Ժամանակին, երբ խոսքն արգելված էր ու դեֆիցիտ՝ սեւ ձկնկիթի պես, եւ դրա համար բանտարկում, նույնիսկ սպանում էին, երբ խոսքը շառաչում էր զենքի պես եւ կախվածություն առաջացնում՝ ինչպես թմրանյութ, այն ժամանակ դա գնահատվում էր։ Այն ժամանակ Արեգակն անգամ կանգնեցնում էին խոսքով։
Այնուհետ մենք թեւակոխեցինք խոսքի վերարտադրության դարաշրջան։ Երբ խոսքի համար մռութիդ անգամ ոչ ոք չի հասցնի։ Թեեւ ստում ենք, ինչ-որ մեկը այնուամենայնիվ կհասցնի։ Բայց դա ավելի շուտ բացառություն է։
Իսկ ընդհանուր առմամբ խոսքը կորցրել է ուժը, աղի պես։ Եվ դադարել ուժի մաս լինելուց։ Գոռա, կոկորդ պատռիր՝ չեն լսում։
Գագիկ ՄԿՐՏՉՅԱՆ
«Հայոց աշխարհ»
