Դեմկուսի նախագահ Արամ Սարգսյանը վստահեցնում է, որ անկախ է Հայերի համաշխարհային կոնգրեսի գործունեությունից:
– Գործունեության 20 տարիների ընթացքում ո՞րը եղավ Դեմկուսի ամենակարեւոր ձեռքբերումը, եւ ի՞նչ խնդիրներ էիք դրել Ձեր առջեւ, որ 20 տարիները չբավարարեցին դրանք կյանքի կոչելու համար:
– Դեմկուսը գրեթե միշտ եղել է ընդդիմադիր, կարծում եմ՝ դրանով արդեն իսկ կարելի է հպարտանալ, եւ մշտապես շատ լուրջ հարցեր է բարձրացրել: Օրինակ, 1992 թ. Դեմկուսը ՀՀ Գերագույն խորհրդի քննարկմանը ներկայացրեց «Համաժողովրդական սեփականության ապապետականացման եւ մասնավորեցման վերաբերյալ» օրենքի նախագիծ. ես հիմա պատասխանատու կերպով հայտարարում եմ՝ եթե ընդունվեր մեր նախագիծը, որը հեղինակեցին ակադեմիկոս Խոջաբեկյանը, Սեդա Վերմիշեւան եւ մի շարք այլ անվանի տնտեսագետներ, ապա պետության զարգացումը լրիվ այլ ուղիով կլիներ: Մենք հեռու կմնայինք այն վայրի սեփականաշնորհման գործընթացից, որը իրականացվեց վաուչերների մակարդակով:
Մեր գլխավոր նպատակը եղել էր սոցիալ-դեմոկրատական համակարգ ձեւավորելը, որը մեզ զերծ կպահեր այս տիպի սոցիալական բեւեռացումից, անարդարություններից, եւ երբեւիցե չէինք ունենա օլիգարխիկ համակարգ: Հոգ չէ, եթե դա անեին անգամ իշխանությունները, բայց նրանք ընտրեցին վայրագ լիբերալիզացիայի ուղին, ինչի արդյունքն ակնհայտ է: Սա այն խնդիրն է, ինչը չհաջողվեց: Բայց հաջողվեց պահպանել մեր գաղափարախոսության նկատմամբ հավատարմությունը, սկզբունքայնությունը, մեր տեսանկյունից ժողովրդի պահանջներին ընդառաջ գնալու պատրաստակամությունը: 1995-ին կեղծվեցին առաջին ընտրությունները, եւ Դեմկուսը, որը բոլոր հնարավորություններն ուներ լինելու խորհրդարանական կուսակցություն, չեղավ: Այդտեղից էլ սկսվեց բիրտ ուժի, փողի եւ ադմինիստրատիվ ռեսուրսի իշխանությունն այս երկրում, որը շարունակվեց եւ հաջողությամբ իրականացվեց նաեւ մյուս նախագահների օրոք: Եթե այս համակարգը մնա՝ հնարավորությունները սուղ են, ուստի մեր միակ լրջագույն նկատակը համակարգը փոխելն է, ինչի համար մենք պայքարելու ենք եւ մասնակցելու ենք խորհրդարանական ընտրություններին:
– Իսկ որտե՞ղ եւ ինչպե՞ս եք տեսնում Դեմկուսի դերը առաջիկա ընտրապայքարում:
– Շատ լավ հասկանում ենք, որ այս պայմաններում, երբ փողն ու ադմինիստրատիվ ռեսուրսը մեծագույն նշանակություն ունեն, բարդ է, բայց նաեւ գիտենք, որ մեր ժողովրդի մեջ կա առնվազն 30-40% ընտրողների մի զանգված, որը չի ենթարկվելու պահանջներին եւ գայթակղությանը: Նրանց մեջ ենք փնտրելու մեր կողմնակիցներին: Առանց ավելորդ համեստության նկատեմ նաեւ, որ համակիրների մեծ բանակ ունենք ու թե ինչպե՞ս կկարողանանք կազմակերպել, որ նրանք այս պայմաններում հավատան եւ գան մեր ետեւից՝ արդեն մեր խնդիրն է: Այդ ուղղությամբ մենք աշխատում ենք, եւ շատ հնարավոր է, որ ձախ ուժերի այն մասի հետ, որը հավակնում է սոցիալ-դեմոկրատական գաղափարախոսությունը մինչեւ վերջ տանելուն, քաղաքական բլոկ ձեւավորենք: Կլինի այդ բլոկը, թե ոչ՝ Դեմկուսը մասնակցելու է եւ հաստատելու է, որ ինքը այն ինտելեկտուալ քաղաքական ուժն է, որը կարող է անգամ այս վատ պայմաններում, անարդար իրավիճակում իր խոսքն ասել եւ հասցնել ժողովրդին:
– Քանի որ Ձեր գործունեությունն ուղղակիորեն առնչվում է Հայերի համաշխարհային միության նախագահ Արա Աբրահամյանի հետ, առաջիկա քաղաքական գործընթացներում որքա՞ն է լինելու նրա ազդեցությունը կուսակցության վրա:
– Այս տարիներին, երբ ես վարել եմ Հայերի համաշխարհային կոնգրեսի առաջին փոխնախագահի պաշտոնը, երբեւիցե այս երկու բնագավառներ չեն խառնվել իրար: Արա Աբրահամյանը մեր քաղաքական գործունեության վրա ոչ մի ազդեցություն չունի. դա եղել է մեր պայմանավորվածությունը հենց առաջին օրվանից: Նա երբեւիցե խոչընդոտ չի եղել, եթե ես որպես Դեմկուսի ղեկավար՝ ներկայացրել եմ մեր դիրքորոշումը եւ քննադատել եմ այսօրվա իշխանությունների վարած քաղաքականությունը: Իսկ հայաստանյան քաղաքական կյանքին ցանկանում է մասնակցել, թե ոչ՝ ինքը կասի: Համենայնդեպս, առայսօր նա ներկայացել է որպես բարերար, հասարակական կառույցի ղեկավար:
– Ի՞նչ գաղափարական ընդհանրություն կամ առնչություն ունեք ներկայիս նախագահի հետ, որ հրավիրել եք հանդիսավոր ընդունելությանը:
– Այնքանով, որքանով հանրապետության նախագահը կարողանում է արտաքին քաղաքական դաշտում այս պահին բավական հավասարակշիռ գործունեություն ծավալել, եվ որպես Հանրապետական կուսակցության նախագահ, որի հետ սերտ հարաբերություններ ենք ունեցել 1990-ականներին եւ Վազգեն Սարգսյանի օրոք: Ազգային գաղափարախոսության առումով ՀՀԿ-ի հետ ընդհանրություններ ունենք, ինչպես նաեւ ՀՅԴ-ի, Հնչակյանների, ինչը չունենք ՀՀՇ-ի հետ: