ԱՅՍՏԵՂ ՄԵՆՔ ՏԱՆՆ ԵՆՔ

Համահայկական խաղերը, մարզական միջոցառում լինելուց զատ, որտեղ տարեցտարի սպորտային ցուցանիշներն աճում են ու պայքարն էլ՝ թեժանում, աշխարհասփյուռ հայերի, հատկապես՝ երիտասարդների համար իրենց հայրենիքին կապվելու բացառիկ հնարավորություն են: Եվ պատահական չէ, որ իրենց արձակուրդը Հայաստանում անցկացնելու եկած մեր հայրենակիցներն անհամեմատ ավելի շատ են, քան անմիջականորեն մրցումներին մասնակցողները:
Շատերը հաճախակի են լինում Հայաստանում ու այս Խաղերը նրանց համար հարազատներին այցելելու եւս մի առիթ է: Կան նաեւ այնպիսիք, ովքեր առաջին անգամ են ոտք դրել նախնիների երկիր: Ու յուրաքանչյուրի ճակատագիրը տարբեր է:
Անահիտ Շահինյանը բնակվում է Հոլանդիայում: Նա այնտեղ քոլեջում մաթեմատիկա է դասավանդում հոլանդացի երեխաներին: Գրեթե ամեն տարի որդիների հետ գալիս է Երեւան՝ ծնողներին, հարազատներին, ընկերներին տեսնելու: Նրա կյանքի պատմությունը շատ հետաքրքիր է: Ծնվել է Բելառուսի Լիդա քաղաքում՝ խորհրդային սպայի ընտանիքում: Տասը տարեկանում զինվորական հոր հետ ընտանիքով տեղափոխվել են Չինաստանի սահման: Չիտայում դպրոցը դեռ չավարտած՝ նոր տեղափոխություն, այս անգամ՝ Հյուսիսային Օսեթիա: Բարձրագույն կրթությունն ստացել է Վլադիկավկազում: Եվ երբ հայրը՝ Էդուարդ Շահինյանը, զորացրվել է, տեղափոխվել են Երեւան: Այնուհետեւ, հանգամանքների բերումով հայտնվել է Հոլանդիայում: «Գիտե՞ք, թե ինչն է ամենահետաքրքիրը: Հոլանդիայում, երբ փաստաթղթերս ներկայացնելու անհրաժեշտություն է լինում, տեսնում են, որ Լիդայում եմ ծնվել, հարցնում են՝ բելառո՞ւս ես: Պատասխանում եմ՝ ոչ, անդրբայկալցի՞, օսե՞թ՝ կրկին՝ ոչ: Ես հայ եմ ու իմ երկիրը Հայաստանն է: Նայում են երեսիս, փորձում հասկանալ: Լավ է, որ Հոլանդիայում ճանաչում են հայերին ու մեծամասամբ լավ կարծիք ունեն: Այս արձակուրդս համընկավ Համահայկական խաղերին: Առաջին անգամ եմ այսպիսի խոշոր սպորտային միջոցառում տեսնում Հայաստանում ու հպարտանում եմ: Բացման արարողությունը հրաշալի էր: Անհամբեր սպասում եմ վերադարձիս, որպեսզի այնտեղ պատմեմ այս խաղերի մասին: Որպեսզի Հոլանդիայում տեղյակ լինեն, որ հայերը միակ ազգն են, որ անցկացնում են իրենց՝ համահայկական օլիմպիական խաղերը»:
Ի տարբերություն մեր առաջին զրուցակցի, Անդրե Հաուգեն առաջին անգամ է Հայաստանում: Նա 32 տարեկան է, եկել է Օսլոյից: Անվտանգության համակարգի աշխատակից է: Հայերեն չի խոսում. «Հայրս՝ Ջիմի Վարթիվարյանը, ամեն տարի մի քանի անգամ գալիս է Հայաստան ու այստեղ շատ ընկերներ ունի՝ հատկապես սպորտի ոլորտում: Նա ծնվել է Բեյրութում, եղել խճուղային հեծանվավազքի Լիբանանի քառակի չեմպիոն, այնուհետեւ հաստատվել է Նորվեգիայում: Բայց բոլոր թելերով կապված է Հայաստանի հետ, անում ամեն բան՝ ինչ-որ չափով օգտակար լինելու համար: Դեռ փոքր տարիքից միշտ լսել եմ նրա պատմությունները հայերի, ցեղասպանության մասին: Բայց ամենից շատ սիրում է խոսել իր, հետեւաբար, նաեւ իմ իսկական հայրենիքի՝ Հայաստանի մասին: Ես էլ որոշեցի այս խաղերի առիթով գալ Հայաստան: Մի քանի օր է, ինչ այստեղ եմ: Որոշ բաներ հասցրել եմ տեսնել՝ Սեւանը, Գառնին, Գեղարդը, Խոր Վիրապը… Գիտեմ, որ դա մեր պատմամշակութային հարստության չնչին մասն է միայն: Սակայն տպավորված եմ: Երբ սեփական աչքերով ես տեսնում, շոշափում հազարամյա քարերը, միանգամայն այլ զգացողություն է: Բայց ամենից շատ սիրեցի մարդկանց: Ես, ցավոք, հայերեն չգիտեմ, այստեղ էլ նորվեգերեն չեն հասկանում, անգլերենն էլ այն չէ: Բայց մարդկանց հետ շփվելիս ոչ մի խնդիր չի առաջանում. միմյանց հասկանում ենք անգամ առանց խոսքի: Գուցե գեներն են խոսում: Հայաստանը շատ սիրեցի: Ափսոսում եմ, որ ուշ եմ սկսել այն ճանաչել»: