ՀԱԿ-կոալիցիա երկխոսության օրակարգի մասին այս կարծիքին է ԱԺ փոխնախագահ Սամվել Նիկոյանը
– ՀԱԿ-կոալիցիա երկխոսության գործընթացը կարծես նոր զարգացումներ է ապրում: ՀԱԿ ակտիվիստներ կալանավորվեցին, հետո՝ կողմերը նույն դեպքերի մասին հանդես եկան բոլորովին իրար հակասող հայտարարություններով: Կամ ոստիկանները ճիշտ չեն եղել, կամ՝ ակտիվիստներն են իրենց վատ պահել, կամ՝ այս ամբողջ աղմուկը զուտ սադրանք է, երկխոսությունը վիժեցնելու նպատակով: Ըստ Ձեզ, ի՞նչ է կատարվում երկխոսության դաշտում, եւ արդյո՞ք այն կշարունակվի այսուհետ եւս:
– Այս պրոցեսները հասկանալու համար, ընդհանուր առմամբ, պետք է ընդունենք մի ճշմարտություն, որ եւ իշխանությունը, եւ Կոնգրեսը, բնականաբար, բազմաշերտ են, եւ յուրաքանչյուր շերտ իր մոտեցումներն ունի, յուրաքանչյուր անհատ իր մոտեցումներն ունի, եւ այդ ամենը պարբերաբար կարող է արտահայտվել նաեւ այն տեսքով, ինչ տեղի ունեցավ այժմ: Կոնկրետ Կոնգրեսի պարագայում հարց է ծագում՝ իսկ ո՞վ ասաց, որ Կոնգրեսի ներսում բոլորին դուր է գալիս կոալիցիա-ՀԱԿ երկխոսությունը: Չէ որ այնտեղ էլ կա հեղափոխական մասսա, որը պնդում է՝ ջարդենք-փշրենք, ուժով ստիպենք, պահանջենք, հեռացնենք եւ այլն: Հիմա, երբ Կոնգրեսի ղեկավար մասը՝ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի գլխավորությամբ, գնացել է երկխոսության ճանապարհով, ես այնքան էլ համոզված չեմ, որ այս մոտեցումը նույն Կոնգրեսի ներսում բոլորն են կիսում: Կոնգրեսի բազամթիվ հզոր եւ ազդեցիկ անդամներ, որոնք 2008-ին շատ բարձր դիրք էին գրավում ընդդիմադիր դաշտում, հիմա առանձին կուսակցության անդամ են, կամ՝ գոնե Տեր-Պետրոսյանի հետ չեն, քանի որ ունեն առանձին մոտեցումներ եւ առաձին գործելաոճ: Մյուս կողմից Կոնգրեսում եւս շարունակում են մնալ մարդիկ, որոնք ունեն առանձին մոտեցումներ եւ առանձին կարծիք, որն էլ պարբերաբար դրսեւորվում է, քանի որ շատերը դուրս են մնում գծագրված շրջանակներից: Եվ հենց այս պատճառով նրանք տարբեր ձեւերով պարբերաբար փորձում են հիշեցնել իրենց գոյության մասին:
– Դուք ասացիք, որ միատարր չէ ինչպես Կոնգրեսը, այնպես էլ իշխանությունը, իշխանության ներսում դա ինչպե՞ս է դրսեւորվում:
– Եթե դուք մամուլին հետեւում եք, պետք է նկատած լինեք, որ գլոբալ առումով բոլորը ողջունում են երկխոսությունը, սակայն ունեն որոշակի մոտեցումներ:
– Ի՞նչ եք կարծում կկայանա՞ երկխոսության հերթական ռաունդը, թե այլեւս շարունակություն չի լինի:
– Կարծում եմ հանդիպումները կշարունակվեն, բայց, ես ի սկզբանե, դեռ վաղ գարնանից, երբ այս պրոցեսը դեռեւս խմորման փուլում էր, միշտ ասել եմ, որ շտապել պետք չէ, քանի որ առկա է երկու խնդիր, որոնք կարող են տանել երկխոսության տապալման՝ շտապողականությունը, երբ ամեն ինչ եւ միանգամից են ուզում, եւ՝ պահանջների մաքսիմալիզմը: Այս երկու խնդիրները կարող են տանել երկխոսության տապալման, որն ինքս, անկեղծ ասած, չէի ուզի:
– Այսինքն, Կոնգրեսի պահանջը արտահերթ ընտրություններ անցկացնելու մասին դուք համարում եք շտապողականություն:
– Ոչ միայն շտապողականություն, այլեւ՝ պահանջների մաքսիմալիզմ, չհիմնավորված, անհասկանալի պահանջների առաջ քաշում: Իրականում ես համոզված եմ, որ, արտահերթ ընտրություններ պահանջելով հանդերձ, ընդդիմությունը գնում է հերթական ընտրությունների: Ես դա նորմալ եմ համարում, եթե անգամ պարբերաբար շարունակում են խոսել արտահերթի մասին:
– Օգոստոսի 2-ի հանրահավաքում առաջին նախագահը բավականին կոնկրետ բաների մասին խոսեց, հատ-հատ նշելով այն քայլերը, որոնք իրականացնելու դեպքում ոչ մի արտահերթի կամ հրաժարականի կարիք չի զգացվի, ավելի հեշտ չի՞ այդ քայլերն իրականացնելը:
– Ընդհանուր առմամբ եթե անդրադառնանք երկխոսությանը, ապա, այո, Տեր-Պետրոսյանը ներկայացրել էր իրենց օրակարգը եւ ասել էր, որ եթե իշխանությունը ունի իր օրակարգը, իրենք պատրաստ են դա եւս քննարկել: Եվ Ձեր նշած վերջին ելույթում շատ կոնկրետ ներկայացրեց այն օրակարգը, որը, կարծում եմ, մեր պետության եւ ժողովրդի սպասելիքներին համահունչ է, օրինակ՝ սոցիալական վիճակի բարելավում, կոռուպցիայի վերացում, տնտեսության առողջացում, արտագաղթի կանխում, մարտի մեկի սպանությունների բացահայտում, դատարանների անկախացում եւ այլն: Իհարկե, մենք պատրաստ ենք դա քննարկել: Սակայն, երբ այս առաջարկներից հետո, նույն Կոնգրեսի առաջարկով աշխատանքային խմբերը սկսեցին քննարկել արտահերթ ընտրությունների հարցը, որը տանում է ոչ մի տեղ, ինձ համար դա արդեն անհասկանալի էր: Ես ամբողջությամբ կիսում եմ Տեր-Պետրոսյանի հիասթափությունը օրակարգից, երբ նա ասում է, որ «դժբախտաբար» իշխանությունները ականջալուր չեղան նորմալ օրակարգ ձեւավորելու խնդրին:
– Ուզում եք ասել, որ ամենաքիչը Տեր-Պետրոսյա՞նն է ուզում արտահերթ ընտրություններ:
– Ես այդպես չէի ձեւակերպի, իմ կարծիքով, նա շատ լավ գիտի, որ արտահերթ, պարբերաբար անցկացվող ընտրությունները չէ, որ լուծում են խնդիրը, եթե արտահերթ ընտրությունները մեր ժողովրդի առջեւ ծառացած խնդիրները լուծող լինեն, ապա մենք կարող ենք վեց ամիսը մեկ այդպիսի ընտրություն անցկացնել, եւ բոլոր խնդիրները կլուծվեն: Կան խնդիրներ, որոնք պետք է լուծվեն, եւ առաջարկում է իշխանության եւ ընդդիմության համագործակցությունը դրանք լուծելու նպատակով:
– Ինչո՞ւ իշխանությունը ինքը չի լուծում այդ խնդիրները:
– Ճիշտն ասած, ձեւավորված օրակարգը ինձ էլ է վրդովվեցնում: Դժբախտաբար օրակարգը չձեւավորվեց այնպես, որ ծառայեր մեր ժողովրդի, մեր պետության առջեւ կանգնած խնդիրների լուծմանը, այդ օրակարգը գնում է մի ճանապարհով, որը տանում է ոչ մի տեղ:
– Այսինքն, դուք այս երկխոսությունից չունե՞ք ոչ մի սպասելիք:
– Եթե քննարկեն այլ օրակարգ, այն ինչ առաջարկել է Տեր-Պետրոսյանը, կարծում եմ, շատ ավելի օգտակար կլինի մեր ժողովրդի համար:
– Իսկ դա նաեւ Սերժ Սարգսյանի՞ օրակարգն է:
– Այդ օրակարգը մեր ժողովրդի առջեւ ծառացած խնդիրներն են, այն, ինչ առաջարկում է Լեւոն Տեր-Պետրոսյանը, այսօր եւ երեկ նույնպես այդ մասին խոսում են իշխանության ամենաբարձր մակարդակով: Մենք գիտենք, որ այդ խնդիրները կան եւ դրանք պետք է լուծել, եւ եթե ընդդիմության առաջնորդն առաջարկում է այդ խնդիրների լուծման ճանապարհին ուժերի համախմբում, ապա ճիշտ կլինի հենց այդպես լուծել խնդիրները: