ԵԽԽՎ համազեկուցողի կոչին ի պատասխան՝ խորհրդարանական ընդդիմադիրները հիշեցնում են, որ երկխոսություն ԱԺ-ում արդեն իսկ կա, բայց նաեւ դժգոհ են մինչ այժմ դրա դրսեւորման արդյունավետությունից:
ԵԽԽՎ Մոնիթորինգի հանձնաժողովի Հայաստանի հարցով համազեկուցող Աքսել Ֆիշերը հուլիսի 21-ին տարածած հայտարարությամբ ողջունելով կոալիցիայի եւ Հայ ազգային կոնգրեսի միջեւ ծավալվող երկխոսությունը՝ հույս էր հայտնել, թե զուգահեռաբար համանման կառուցողական երկխոսություն կկայանա նաեւ կոալիցիայի եւ խորհրդարանական ընդդիմության միջեւ: «Ես կարծում եմ՝ դա արձագանքն է իր հետ մեր հանդիպման,- «Առավոտի» հետ զրույցում ասաց «Ժառանգություն» խմբակցության քարտուղար Լարիսա Ալավերդյանը:- Հանդիպման ընթացքում մենք ուղղակի ասացինք, որ Դուք մարտին գալով Հայաստան՝ չեք էլ հանդիպել խորհրդարանական ընդդիմության հետ, մինչդեռ մեր խմբակցությունն արդեն այդ ժամանակ բոյկոտում էր ԱԺ աշխատանքները: Եվ շատ հետաքրքիր է, որ այդ բոյկոտին հետագայում ոչ ֆորմալ ձեւով միացավ ԲՀԿ խմբակցության մի մասը՝ նրանք ուղղակի չէին մասնակցում նիստերին, պասիվությունն ակնհայտ էր: Ասացինք, որ իրենց որեւէ անգամ չհետաքրքրեց, թե ինչ է տեղի ունենում: Ի վերջո, դա խորհրդարանական իրական ճգնաժամ էր, բայց որեւէ մեկը չանդրադարձավ դրա պատճառներին: Ֆիշերի հետ հանդիպման ժամանակ իմ վերջին խոսքն էր, թե հիմա էլ, երբ գալիս եք՝ էլի խոսում եք երկխոսության մասին, քանի որ ոչ լեգիտիմությունը քողարկում եք ամեն ինչով՝ միայն թե Արցախի հարցում ստանաք ձեր ուզածը: Եվ ասել եմ, որ մեր արծարծած ոչ մի հարց հռետորական չէ՝ սպասելու ենք թե արձագանքներին, թե նշած խնդիրների լուծումներին»: Իսկ խնդիրները մասնավորապես հետեւյալն են՝ ըստ տիկին Ալավերդյանի, «Ժառանգությունը» 50-ից ավելի օրենսդրական նախաձեռնություններ է ներկայացրել, բայց դրանց մեծամասնությունն անգամ ԱԺ մեծ օրակարգ չի մտել. «Էլ ի՞նչ երկխոսության մասին է խոսքը: Այնտեղ, որտեղ այն պետք է լիներ՝ մերժողական վերաբերմունք են դրսեւորում»:
ՀՅԴ խմբակցության քարտուղար Արտաշես Շահբազյանը, որը նույնպես հանդիպել էր ԵԽԽՎ համազեկուցողին՝ նրա այս կոչի առնչությամբ ասաց. «Ես չգիտեմ՝ պրն Ֆիշերն ի՞նչ նկատի ունի «կառուցողական երկխոսություն» ասելով, քանի որ այն, ինչ անում ենք խորհրդարանում՝ կարծում եմ, ոչ կառուցողական չէ: Մենք խնդիրներ ենք առաջադրում, քննարկումների մեջ ենք, կոշտ բանավեճեր ենք ունենում երկրի կարեւոր խնդիրների վերաբերյալ: Որոշ հարցերում գալիս ենք համաձայնությունների եւ փոխզիջումների կամ չենք գալիս՝ կարծում եմ, սա հենց այն գործընթացն է, որը պետք է ընդհանրապես լինի քաղաքական դաշտում»: Մեր հարցին, թե այսինքն՝ համարում է, որ խորհրդարանական ընդդիմության եւ կոալիցիայի միջեւ արդեն իսկ կա՞ երկխոսություն՝ պրն Շահբազյանը պատասխանեց. «Այո: Էլ ի՞նչ երկխոսություն պիտի լինի: Մենք հիմա ի՞նչ նոր բան ենք ուզում հայտնագործել, որ չի եղել: Եթե երկու ուժերի միջեւ կար առճակատում՝ հիմա երկխոսում են՝ իրենց խնդիրն է: Բայց մենք եղել ենք կոալիցիայի մեջ, դուրս գալով՝ չենք հայհոյել ու տեղ ենք թողել ընդդիմություն-իշխանություն հետագա քաղաքակիրթ փոխհարաբերության համար՝ առանց ընկնելու ծայրահեղության մեջ ու հասնելու թշնամության: Որպես ընդդիմություն գործում ենք… թե անհրաժեշտ է՝ կոշտ, թե անհրաժեշտ է՝ փոխհամաձայնությունների գալով: Բայց եւ սա մի ընդհանուր գործակցության դաշտ է: Եվ կարծում եմ, եթե այսօր երկխոսող ուժերն էլ հասնեն ինչ-որ համաձայնությունների՝ ի վերջո, պիտի գան այս տեսակ քաղաքակիրթ հարաբերությունների: Գուցե սա դեռ մեզ մոտ արմատացած մշակույթ չէ, բայց այդպես պետք է երկիրն առաջ ընթանա՝ ոչ թե իրար տրորելու, թշնամի ու դավաճան հայտարարելու, այլ առողջ, կառուցողական քննադատելու ճանապարհով»:
ՀՅԴ խմբակցության պատգամավոր Արծվիկ Մինասյանը նույնպես համարում է, որ երկխոսություն միշտ էլ եղել է. «Ես կարծում եմ, որ ԱԺ-ում երկխոսությունն իր ձեւաչափն ունի արդեն՝ որպես խորհրդարանական ուժերի առաջարկների եւ դրանց վերաբերյալ հանդիպակաց կողմի կարծիքի ներկայացման: Բայց խորհրդարանական ընդդիմության եւ կոալիցիայի միջեւ այդ երկխոսությունը, ինչպես ցույց է տվել պրակտիկան՝ արդյունավետորեն չի կայանում, քանի որ բազմաթիվ լուրջ՝ երկիրը դեպի զարգացում տանող առաջարկներ մերժվում են մեծամասնության կողմից: Որոշումների կայացման ժամանակ ձայների կամ ավելի ստույգ՝ ձեռքերի մատների քանակով անցկացնում են իրենց ձեռնտու օրինագծերը: Ավելի լավ կլիներ, որ պրն Ֆիշերը խորհուրդ տար իշխանությանը՝ ավելի շատ լսել ընդդիմությանը հանուն Հայաստանի ապագա զարգացումների, այլ ոչ թե անընդհատ մերժեին քվեարկություններով»:
Իսկ «Ժառանգություն» խմբակցության պատգամավոր Արմեն Մարտիրոսյանն այս կապակցությամբ մեկ այլ հիմնահարց կարեւորեց. «Աքսել Ֆիշերը եւ ընդհանրապես՝ Եվրոպայի մեր գործընկերները շատ ավելի ճիշտ կլինի, որ հետեւեն հենց իրենց ընդունած բանաձեւերին ու հանձնարարականներին, եւ մի օրինակը «Ընտրական օրենսգրքում» ընդդիմության ձայները պարտադիր հաշվի առնելու պահանջն է: Երկու բանաձեւում հիշատակվել է այդ մասին, բայց իրենք, ելնելով քաղաքական նպատակահարմարությունից՝ չհետեւեցին իրենց իսկ ընդունած բանաձեւերի այս պահանջի կատարմանը: Եվ ճիշտ կլինի, որպեսզի նրանք Հայաստանի իշխանություններին հորդորեն՝ որպես իրական երկխոսություն, որ եվրոպական քաղաքականության մեջ ընդունված՝ ընդդիմությանը լայն լիազորություններով օժտելու քաղաքականությունը ներմուծվի նաեւ Հայաստանում»:
Հ. Գ. Նշենք նաեւ, որ ՀՀԿ խմբակցության քարտուղար Էդուարդ Շարմազանովն էլ է երեկ մեկ այլ առիթով վկայել, որ խորհրդարանական ընդդիմության հետ երկխոսելու կոչը թերեւս այնքան էլ տեղին չէ: «Երկխոսության կոչ արդեն 3,5 տարի է՝ կա,- «Այբ ֆե»-ի ուղիղ եթերում ասել է պարոն Շարմազանովը:- Եվ նորմալ երկխոսության օրինակներ եղել են նաեւ ԱԺ-ում՝ խորհրդարանական ընդդիմության հետ»: