Լուսանկարչական ցուցահանդես եւ մշակութային բազմաշերտություն
![\"\"](\"https://www.aravot.am/2011/aravot_arm/May/6/p20.jpg\")
Երեկ ՆՓԱԿ-ում կայացավ թուրք լուսանկարիչ Աթթիլա Դուրաքի «Էբրու. Թուրքիայի մշակույթի բազմազանության դրսեւորումները» լուսանկարչական նախագծի եւ Այշե Գյուլ Ալթընայի՝ «Էբրու. Արտացոլումներ՝ մշակութային բազմազանության մասին» գրքի շնորհանդեսը: «Սիվիլիթաս» հիմնադրամը եւս նախաձեռնել էր հանրային քննարկում՝ «Էբրուից» մինչեւ թոռներ. նոր հայեցակարգեր Թուրքիայում» թեմայով:
Քննարկմանը մասնակցելու համար Հայաստան էին ժամանել թուրք փաստաբան Ֆեթիյե Չեթինը, գրողներ Այշե Գյուլ Ալթընայը եւ Թագուհի Թովմասյանը:
Բանախոսները խոստովանեցին, որ իրենց համարում են «Էբրուի» թոռները, որն էլ իրենց բերել է Հայաստան:
Ըստ «Սիվիլիթաս» հիմնադրամի տնօրեն Սալբի Ղազարյանի, «Էբրուն»՝ թուրքերեն, արվեստի տեսակ է, որն օգտագործվում է գրքերի առաջին էջերը տարբեր գույներով եւ երանգներով ձեւավորելու նպատակով. «Էբրուն» բնորոշում է Թուրքիայի բազմամշակույթ հասարակությունը: Այսօր Թուրքիայում հայտնվում է մի նոր սերունդ՝ «թոռները», որոնք վերագտնում են իրենց հայկական ինքնությունը: Այլ խոսքով, կարեւորվում է հասարակության բազմազանության գիտակցումը՝ անհատի խառն ինքնության ճանաչման հետ մեկտեղ»:
Այշե Գյուլ Այթընայը մարդաբանություն ու մշակույթ է դասավանդում Ստամբուլի Սաբանջ համալսարանում: Նա պատմեց, որ իր մայրը նախկին Հարավսլավիայի Մոստար քաղաքից է, հայրը՝ Ուրֆայի կողմերից, իսկ ինքը մեծացել է Դիարբեքիրում եւ Ստամբուլում: Ասում է՝ իրեն միշտ հարցնում են՝ դու որտեղի՞ց ես, ինքն էլ միշտ դժվարանում է պատասխան գտնել:
«Էբրու» նախագծի լուսանկարները մեծ արձագանք բարձրացրին Թուրքիայում: «Էբրու» նախագիծը թուրքական քաղաքակության մեջ որպես «մոզաիկա» ընդունվեց: Ես ինձ զգում եմ այդ մոզաիկայի մի մասնիկը, դրա հողերից մեկում ապրում եմ: Ես շուտով վերադառնալու եմ Ստամբուլ ու ինձ թվում է, որպես «տարբեր» մարդ եմ հետ գնալու»,- ասում է Այշե Գյուլ Ալթընայը:
Փաստաբան Ֆեթիյե Չեթինը «Իմ մեծ մայրը» հուշագրության հեղինակն է: Խոսելով իր գրքի մասին, նա նշում է, որ այն փարոս է դարձել Թուրքիայի նոր սերնդի բազմաթիվ ներկայացուցիչների համար, որոնք դրա շնորհիվ վերագտել են իրենց հայկական ինքնությունը. «Նման հանդիպում պետք է լիներ դեռեւս 2007-ի հունվար ամսին: Այդ ժամանակ ես պետք է Միլան գնայի: Ու նախատեսել էի՝ հենց վերադառնամ Միլանից, Հրանտ Դինքի հետ Հայաստան եմ գալու: Չկայացավ մեր գալը, քանի որ վերջին օրը ստացա Հրանտի մահվան լուրը: Հետո Հայաստան եկա Հրանտի աղջկա հետ ու իմացա, որ այնտեղ «Իմ մեծ մայրը» հայերեն է թարգմանվել եւ մեծ արձագանք գտել: Հիմա երկրորդ անգամ եմ այստեղ ու ինձ շատ լավ եմ զգում»:
Գրող Թագուհի Թովմասյանը քննարկման ներկաներին ողջունեց կցկտուր հայերենով, ապա ներողություն խնդրեց եւ խոսքը շարունակեց թուրքերեն: «Ծնվել եմ Ստամբուլում, սովորել հայկական դպրոցում: «Արաս» հրատարակչատանն եմ աշխատել, որտեղ թուրքերեն հրատարակել եմ «Թող ձեր սեղանը տոնական լինի» գիրքը, որը ավելի շատ մշակութային հարաբերությունների, քան ուտելիքի մասին է: Ես այն չէի նախատեսել լայն մասսաների համար, այլ ուզում էի իմ ընտանիքի, իմ զավակների սեղանի գիրքը լինի: Թուրք ընթերցողների կողմից բազմաթիվ արձագանքներ ստացա…»:
