Արագածոտնի մարզի Զարինջա գյուղում է գտնվում Սուրբ Խաչ եկեղեցին, որի ճակատին փակցված է Հուշարձանների պահպանության գործակալության հուշատախտակը՝ «1300 տարեկան» ու նաեւ այն, թե պահպանվում է պետության կողմից: Կամսարականների կառուցած այս եկեղեցին այսօր մոռացության է մատնված: Այն ժամանակին եղել է ոչ միայն աղոթատեղի, այլեւ կրթարան, որի օգնությամբ մեր ժողովուրդը հավատարիմ է մնացել իր հավատին, լեզվին, հոգեւոր մշակույթին եւ սովորություններին: Անգամ ավերիչ երկրաշարժը ժամանակին չի կարողացել խախտել նրա ընդհանուր կերտվածքը, միայն գմբեթի տարբեր մասերում որոշ նախշազարդեր են ավերվել: Վերջին տարիներին, սակայն, տեսանելի են եկեղեցու պատերին մեծ ճաքեր եւ փլվածքներ: Զառինջացիները եկեղեցին փրկելու համար սեփական միջոցներով պարսպապատել են այն ու փորձել վերականգնել այն՝ հույսները կտրած պետական աջակցությունից, մանավանդ՝ նրանց դիմումները Հուշարձանների պահպանության գործակալություն, միշտ մնացել են անպատասխան:
Վերջին շրջանում Հուշարձանների պահպանության գործակալության պետի տեղակալ Սամվել Մուսոյանին էլ եմ այցելել համայնքի անունից, պատմել եկեղեցու վիճակի մասին, ներկայացրել լուսանկարներ, իսկ նա պատճառաբանել է, թե մեծ է նման եկեղեցիների թիվը, եւ գուցե տարիներ են հարկավոր, որ հերթը այս եկեղեցուն հասնի: Այնուհետեւ հնչում են բողոքներ՝ ո՞վ է թույլ տվել, որ կարմիր տուֆակերտ եկեղեցու պատին երեւան մոխրագույն քարեր, ո՞վ է իրավունք տվել աղավաղել ճարտարապետական կոթողը: Բացատրում ենք, որ իրենց գործակալության գործն է պահպանելը, ինչո՞ւ մինչեւ օրս չեն այցելել, որ տեսնեն՝ ինչպես է ավերվում դարերից եկած սրբազան վեհությունը, դեռ մի բան էլ նախատինքներ են հորդում:
Ոչ ոք դեմ չէ, թող կառուցվեն նոր եկեղեցիներ, բայց չմոռացվեն նաեւ դարերից մեզ հասած հնությունները: Հավատում եմ, որ այս տողերը կհասնեն նաեւ մշակույթի նախարարությանը:
