ԸՆԴԴԻՄՈՒԹՅՈՒՆԸ ՄՈՌԱՑՎՈՒՄ Է ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅԱՆ ՄԵՋ

– Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի վերջին ելույթը ՀՀՇ համագումարում զարմանալի ընդունելության արժանացավ, Դուք եւս խոսեցիք այն մասին, թե դա թոշակի գնացողի խոսք էր, հոգեբաններից ոմանք ասացին, թե այն կարապի երգ էր հիշեցնում, մինչդեռ իմ կարծիքով, այդ ելույթում հատուկ նորություններ չկային, ասվել էր այն, ինչ գրեթե միշտ է ասվում, ուրեմն ի՞նչ հիմքով եք Դուք այդպես մտածել:
–  Մամուլի հրապարակումներում իմ ասածը ուղղակի են հասկացել, մտածելով, որ թոշակի գնալը նա է, երբ դիմում են գրում, տարիքը լրանալուն պես գնում են թոշակի, հետո էլ համապատասխան փոխհատուցում, թոշակ են ստանում: Խնդիրը դրա մասին չէ, խոսքը քաղաքական թոշակառուի մասին է: Եթե մարդը 10 տարի չի խոսում, արդեն քաղաքականության մեջ թոշակառու է: Հետո եթե սկսում է խոսել, ուրեմն խնդիր ունի, որն ընդունելի չէ: Այդ կապակցությամբ գտնում եմ, որ հատկապես ՀՀՇ վերջին համագումարից հետո դիրքորոշումների փոփոխություն տեղի ունեցավ: Քաղաքական թոշակառուի կարգավիճակը, կարծում եմ, ձեռնտու է Լեւոն Տեր-Պետրոսյանին: Նրա խոսքն ամբողջովին փոխվեց հետեւյալով՝ այլեւս ավազակապետություն չկա, մարտի մեկ չկա, կարծեք թե խուսափեց դրանից, առավել եւս՝ հիմնավոր զգացնել տվեց, որ ադրբեջանական եւ թուրքական տեսակետը իր համար ընդունելի է, ասաց, որ պետք է արագությամբ լուծել Ղարաբաղի հարցը եւ զբաղվել տնտեսությամբ: Կարծում եմ՝ այս ելույթից հետո համագումարը շատ ազդեցիկ կլիներ, եթե ներկաներից որեւէ մեկը վեր կենար ու ասեր, որ Ղարաբաղը մերն է եւ երբեք չի լինի Ադրբեջանի կազմում: Ոչ ոք չասաց, ասեին՝ նոր գործընթացներ կլինեին: Եթե սա չեղավ, մնացածը, այո, կրկնվող է արդեն տարիներ շարունակ:
– Ձեր կարծիքով՝ կա՞ հակասություն ՀԱԿ-ի եւ ՀՀՇ-ի միջեւ, եւ դա այնքան խորն է, որ կհասցնի խորհրդարանական ընտրություններում առանձին մասնակցելո՞ւն, թե՞ զուտ ձեւական հակասություն է՝ ոչ խորքային:
– Ես այն կարծիքին եմ եղել, որ եթե ՀՀՇ-ն ընտրություններին մասնակցի առանձին ցուցակով, առանձին տեղեր կունենա խորհրդարանում (նկատի ունեի, որ այստեղ հնարավորություններ կան, բավականին լուրջ փորձառու քաղաքական գործիչներ ունի, անկախ նրանից՝ ես ընդունում եմ, թե չեմ ընդունում նրանց գաղափարախոսությունը), իսկ ՀԱԿ-ը չի ունենա, որովհետեւ գաղափարական հենք չունի, այն տարբեր գաղափարախոսությունների միություն է: ՀՀՇ համագումարից հետո փոխեցի կարծիքս, որովհետեւ կարծեք թե դա ՀՀՇ-ի համար անկումային պահն էր, եւ հիմա կարծում եմ, ընտրություններին մասնակցելու հայտ ներկայացնելու համար եւ ՀԱԿ-ը, եւ ՀՀՇ-ն դեռ շատ եւ շատ պետք է աշխատեն: Իսկ համագումարից հետո, անկեղծ ասած, հիասթափված եմ՝ ոչ թե նրա համար, որ ՀՀՇ-ն կամ ՀԱԿ-ը չեն մտնելու խորհրդարան, այլ մտածում եմ, որ ընդդիմությունը Հայաստանում կարծեք թե մի մոռացված իրավիճակի է, եւ դրա համար շատ մտահոգ եմ: Ես կուզենայի, որ ուժ գտնեն՝ նոր մոդելների ձեռնարկումներով, որպեսզի խորհրդարանը իրոք կառուցողական ընդդիմություն ունենար, որն այսօրվա խորհրդարանը չունի:
– Ինչո՞ւ եք համոզված, որ ՀԱԿ-ը եւ ՀՀՇ-ն չեն մտնելու խորհրդարան:
– Որովհետեւ իրենք չեն կարողանում հասկանալի դառնալ հասարակության մեջ: Հասարակության մեջ մի զանգված կա, որն ընդդիմադիր կեցվածք ունի, եւ այդ զանգվածը շատ պատահականորեն ձայն կտա որեւէ ընդդիմադիր ուժի, բայց դա այն ընդդիմությունը չէ, որը պետությանն անհրաժեշտ է: Մեզ անհրաժեշտ է ընդդիմություն, որը կկարողանա բանավիճել, երկխոսության գնալ, կկարողանա վեր հանել հասարակության մեջ առկա թերությունները, պարտադրել իշխանություններին, քննարկել իշխանության հետ: Իրական ընդդիմությունը դա է, այդ պատճառով ասում եմ, որ այս երկու տարում կարծես ընդդիմություն հասկացողությունը մոռացվում է հասարակության մեջ: Կա ընդդիմություն, որը կկարողանա հայհոյել, իշխանություն պահանջել, բայց դա այն ուժը չէ, որը կկարողանա ապահովել մեր երկրի հետագա դրական զարգացումները:
– Դուք կարծես մոռանում եք Դաշնակցությանը եւ «Ժառանգությանը». մի՞թե այս ուժերը ընդդիմություն չեն:
–  Ուզում եմ լրիվ առումով Դաշնակցությանն առանձնացնել: Նույնիսկ ծիծաղելի է Դաշնակցության եւ «Ժառանգության» համեմատությունը: Դաշնակցությունը ընդդիմադիր է ընդհանոր առմամբ, եւ դա դրական եմ գնահատում: Նա պնդում է իր գաղափարախոսությունը հասարակության մեջ, դրանով օրվա կամ տարվա խնդիր չի լուծում, ավելի հեռահար նպատակներ ունի: Մենք ընդունենք կամ չընդունենք, իրողությունը դա է: Մի փոքր չեմ կարողանում կանխորոշել «Ժառանգության» դերակատարումը, որովհետեւ ինքը կռվում է բոլորի հետ, ինքը կռվում է ինքը իր մեջ: Ինչու ասացի, որ ընդդիմություն հասկացողությունը կարծես մի քիչ ձեւափոխված է, որովհետեւ այսօր ընդդիմության ճակատներում ավելի մեծ կռիվ կա, քան ընդդիմության եւ իշխանության մեջ: Այս դեպքում ես շատ ցավում եմ, մտահոգություններ ունեմ, եւ շատ կուզենայի, որ մենք ուժեղ ընդդիմություն ունենայինք:
– Ինչո՞վ եք բացատրում, որ մի շարք մարդիկ, հայտնի անուններ դառնում են հատկապես օեկական: Կարծես չեմ հիշում, որ վերջին ամիսներին հայտնի այս կամ այն անունը կրողը դառնա Հանրապետական, ինչո՞ւ է այդպես:
–  Դրսում այդքան շատ հայտնի անուններ չկան, որոնք կային, արդեն հանրապետական են: Մյուս քաղաքական ուժերն էլ խնդիրներ ունեն եւ փորձում են այդ խնդիրները լուծել նաեւ հեղինակություններով:
– Դուք ի՞նչ տեղեկություններ ունեք, ի՞նչ է կատարվում Արարատի նախկին եւ ներկա մարզպետների միջեւ, ի՞նչը չեն կիսել:
– Այդ հարցին ուշի-ուշով չեմ հետեւել, բայց մարզպետները՝ նախկինն էլ, այսօրվանն էլ, մեզ համար ընդունելի են, եւ չեմ կարծում, որ մրցակցությունը որեւէ մեկին ավելի մեծ առավելություն կտա: Կարծում եմ՝ քաղաքական ճակատագիրն այնպիսին է, որ դերակատարները շատ հաճախ փոխվում են, եւ դա պետք է հանգիստ ընդունել:
Զրույցը վարեց