ԿՈՆԿՐԵՏ Ո՞Ր ՏԱՐԱԾՔԻՑ Է ՀՆՉԵԼ Ս. ՍԱՐԳՍՅԱՆԻ ՈՒՂԵՐՁԸ

ԱԺ նախկին փոխխոսնակ, ազատական Կարապետ Ռուբինյանի «դաշնակցական հարցադրումը»

– Ինչպե՞ս եք գնահատում ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի օդային ուղերձը՝ ուղղված Թուրքիայի նախագահ Աբդուլա Գյուլին:
– Այդ առիթով մի դաշնակցական հարցադրում պիտի անեմ. ես լուրջ կասկածներ ունեմ, որ այդ ուղերձն ուղղվել է ոչ թե Թուրքիայի օդային տարածքից, այլ Արեւմտյան Հայաստանի օդային տարածքից:
– Այսի՞նքն:
– Եթե իմ կասկածները հիմնավորվեցին, ապա դա նշանակում է, որ Սերժ Սարգսյանն Արեւմտյան Հայաստանի օդային տարածքն այդ ուղերձով հայտարարել է Թուրքիայի օդային տարածք եւ դրա դիմաց սպասում է ինչ-որ զարգացումներ: Խնդրում եմ ստուգեք այդ հանգամանքը, թե կոնկրետ ո՞ր տարածքից է այդ ուղերձն արել պարոն Սարգսյանը: Եվ պատահական չէ, որ այդ ուղերձը տեղի ունեցավ ամերիկյան բարձրաստիճան պաշտոնյայի՝ պետքարտուղարի տեղակալի հետ Սերժ Սարգսյանի հանդիպումից հետո: Կարելի է ենթադրել, որ տապալման եզրին կանգնած գործընթացը փորձում են ինչ-որ ձեւով նորից ռեանիմացիայի ենթարկել: Ինքս կուզենայի, որ դա տեղի չունենար, քանի որ ի սկզբանե դեմ եմ եղել այդ արձանագրություններին: Այնուհանդերձ, ըստ իս, մոտակա 7-10 օրերի ընթացքում ինչ-որ առումով սպասողական վիճակ կլինի: Ինչեւէ, ամենայն հավանականությամբ, կլինի այն, ինչ որ ունենք: Ըստ իս, Թուրքիայի հույսերը՝ այլ պետությունների միջոցով Հայաստանից Ղարաբաղի հարցում զիջումներ կորզելու, չեն արդարանալու, եւ հետեւաբար էլ հայ-թուրքական սահմանը չի կարող բացվել:
Իսկ ուղերձի բովանդակության մեջ լուրջ քննարկելու որեւէ բան չկա: Սովորական ուղերձ է:
– Պարոն Ռուբինյան, այս ողջ ընթացքում Հայ ազգային կոնգրեսի Ձեր գործընկերներն անընդհատ ասում էին՝ այ, հիմա կտեսնեք, Սերժ Սարգսյանը կվերադարձնի ազատագրված տարածքները, իսկ Դուք ասում եք, որ Թուրքիայի այդ սպասելիքները չեն արդարանալու:
– Ես տեղյակ չեմ նման պնդումներից: Ինքս մշտապես ասել եմ, որ ճնշում կլինի եւ Հայաստանի, եւ Թուրքիայի վրա, որպեսզի գործընթացներն արագացնեն, քանի որ Միացյալ Նահանգներն ակնհայտորեն ցույց է տալիս, որ շատ շահագրգռված է այդ հաշտեցմամբ:
– Ձեր կանխատեսումներով՝ հայ-թուրքական հաշտեցման այս գործընթացն այդպես էլ կմեռնի՞ եւ կանցնի պատմության գի՞րկը:
– Այդ էջը չի փակվի: Ցավոք, դա կգրվի հայ-թուրքական հարաբերությունների պատմության մեջ, որոշ զարգացումների դեպքում նաեւ որպես հիմք կծառայի՝ դրանց հետագա զարգացումների համար: Եվ ցավալին հենց դա է, որ հայ-թուրքական նորագույն պատմության մեջ էդպիսի ցավալի հիմք դրվեց: Չեմ կարող կանխատեսել, թե ստորագրված արձանագրությունների վերջակետը կոնկրետ ե՞րբ եւ ինչպե՞ս կդրվի, բայց հարաբերությունները կշարունակվեն, այս թեմայով ինչ-որ խոսակցություններ անընդհատ էլ կլինեն:
– Սոչիի եռակողմ հանդիպումից հետո հայտարարվեց, որ Հայաստանի եւ Ադրբեջանի նախագահներին երկշաբաթյա ժամկետ է տրվել՝ առաջարկներ ներկայացնելու համար: Այդ ժամկետը լրացել է: Առաջարկներ ներկայացնելու կամ դրանց բովանդակության մասին պաշտոնական հայտարարություններ չեն եղել:
– Անկեղծ ասած, ինձ համար մի փոքր անհասկանալի էր այդ ժամկետը եւ առաջարկների բովանդակությունը: Եթե խոսքը գնում է լուրջ առաջարկների մասին, ակնհայտ է, որ երկշաբաթյա ժամկետը շատ անլուրջ հնչեղություն ունի: Իսկ եթե դա ասվել էր՝ ներկայացնելու համար իբրեւ հանդիպման արդյունք, իսկ հանդիպումն ամբողջովին անպտուղ էր, կարող էին անել: Բայց ի՞նչ նոր առաջարկներ կամ մոտեցումներ պիտի լինեին, եթե կողմերը վաղուց ասել են իրենց մոտեցումները, եւ այդ մոտեցումներն իրար հակադիր են:
– Վերլուծելով նախագահի լոնդոնյան այցը՝ որոշ վերլուծաբաններ չեն բացառում, որ Լոնդոնից հերթական «գիշերային որոշումը» հրապարակվի, այս անգամ՝ Ղարաբաղի վերաբերյալ. կիսո՞ւմ եք այդ մտավախությունները:
– Ոչ: Ես հասկանում եմ այդ մտավախությունների ակունքը՝ անհավասարակշիռ գործողություններ արտաքին հարաբերությունների ոլորտում, որի ականատեսն ենք մենք: Բայց կոնկրետ Լոնդոնի այցի հետ… չեմ կարծում, որ նման բան լինի:
– Վերլուծելով եւ համադրելով արտաքին քաղաքական եւ Հայաստանի ներքաղաքական իրավիճակները՝ կարծում եք, որ Սերժ Սարգսյանը կպաշտոնավարի՞ մինչեւ իր լիազորությունների ավարտը:
– Չեմ կարող ասել: Դուք հարց եք տալիս մի մարդու մասին, ով արդեն մեղսակից է անմեղ ցուցարարների սպանության, 200-ից ավելի մարդկանց վիրավորելու, հազարավորներին հալածելու մեջ: Ըստ էության, հարց եք տալիս հանցագործի մասին եւ ասում՝ նա իր հանցագործ մեթոդները կշարունակի՞ կիրառել իշխանությունը պահպանելու համար: Այո, կշարունակի կիրառել: Կհասնի՞ հաջողության՝ դա արդեն իրենից չի կախված: Կախված է նրա դեմ պայքարող ուժերի վճռականությունից:
– Իսկ այդ ուժերն ունե՞ն վճռականության բավարար պաշար՝ այդ ամենի դեմն առնելու:
– Չգիտեմ, բոլորի անունից չեմ կարող պատասխանել: