«ԶԵԿՈՒՅՑԻ ՄԱՍԻՆ ԽՈՍՈՂՆԵՐԸ ԹՈՂ ՆԱԽ ԿԱՐԴԱՆ ԱՅՆ»

Առաջարկում է մարտի 1-2-ի դեպքերն ուսումնասիրած ժամանակավոր հանձնաժողովի նախագահ, ԱԺ փոխնախագահ Սամվել Նիկոյանը:

– ԵԽԽՎ մոնիտորինգի հանձնաժողովում սպասվում էր ձեր գլխավորած մարտիմեկյան հանձնաժողովի եզրակացության քննարկումը, սակայն համազեկուցողներ Ջոն Պրեսկոտի եւ Ժորժ Կոլոմբիեի զբաղվածության պատճառով այդ քննարկումը տեղի չունեցավ: Որպես հանձնաժողովի նախագահ՝ մի քիչ վիրավորած չե՞ք զգում, որ ձեր զեկույցը չքննարկվեց:
– Անկեղծ ասած, եթե հիշում եք, ես բազմիցս ասել եմ, որ ինձ համար, հանձնաժողովի համար առաջնայինը մեր հանրության լայն շերտերի կարծիքն է, հետո միայն՝ միջազգային կազմակերպություններինը: Կոնկրետ նրանք ինչպես կքննարկեն, ինձ առանձնապես քիչ է հետաքրքրում:
– Համազեկուցողների զեկույցի որոշ մանրամասներ հայտնի են, նրանում զարմանք է արտահայտված, որ ձեր հանձնաժողովը իրավաչափ է համարել ոստիկանության կատարած աշխատանքը մարտի 1-2-ին, մինչդեռ հայտնի է, որ սպանվածներից երեքը ոստիկանների գործածած «Չերյոմուխայի» զոհերն են:
– Եթե որեւէ մեկը զեկույցը քննադատել է «Չերյոմուխայի» մասով, նշանակում է, որ ինքը զեկույցը չի կարդացել, որովհետեւ հանձնաժողովը «Չերյոմուխայի» գործածությունը երբեք էլ իրավաչափ չի համարել: Ընդհակառակը՝ հանձնաժողովը համարեց, որ դրանք ոչ իրավաչափ գործողություններ են եղել, որովհետեւ, նախ, իրավաչափության համար պետք է օրենսդրական դաշտ լինի, որ համեմատես դրա հետ, այդ դաշտը ամբողջովին կատարյալ չի եղել: Սա ես ասել եմ բազմաթիվ անգամ, եւ եզրակացության մեջ դրա մասին կա: Եթե որեւէ մեկը դրան անդրադառնում է այդպես, նշանակում է՝ ինքը ուղղակի զեկույցը չի կարդացել:
– Այսինքն՝ դուք հիմա ասում եք, որ համազեկուցողները ձեր հանձնաժողովի եզրակացությունը չե՞ն կարդացել։
– Եթե նման բան են ասել, ուրեմն՝ չեն կարդացել: Ով ուզում է լինի, լինի Պրեսկոտը, թե Կոլոմբիեն կամ մեկ ուրիշը: Որովհետեւ «Չերյոմուխաների» գործածումը հանձնաժողովը երբեք էլ իրավաչափ չի համարել:
– Այս օրերին ընթանում է մարտի 1-2-ի դեպքերին մասնակից մի քանի ոստիկանների դատաքննությունը: Դուք հետեւո՞ւմ եք այդ դատավարությանը, պատիժները համապատասխանո՞ւմ են այն ամենին, ինչ կատարվեց մարտի 1-2-ին:
– Կարծում եմ, ճիշտ չի լինի անդրադառնալ ոստիկանների գործողության իրավական գնահատականին կամ այն հարցին, թե արդյո՞ք դատարանը ճիշտ գնահատեց կամ համարժեք դիրքորոշում արտահայտեց: Սա հանձնաժողովի խնդիրը չէ: Ուղղակիորեն հանձնաժողովի խնդիրն այն է, որ այդ հարցերը իրավական հարթության մեջ ստանան իրենց համարժեք գնահատականը: Մեր հանձնաժողովը դրան հասավ: Մինչ այդ իրավացիորեն եւ միջազգային կազմակերպությունները, եւ հասարակությունը հարցնում էին՝ լավ, այնտեղ միայն ցուցարարնե՞րն էին, բա ոստիկաննե՞րը: Կոնկրետ փաստերով, տեսաերիզներով մենք մեր ունեցած ինֆորմացիան հանձնեցինք համապատասխան մարմնին: Հիմա չեմ կարծում՝ ճիշտ կլինի՞ գնահատական տալ դատարանին, կարծում եմ՝ դա անպարկեշտություն կլինի:
– Որպես հանձնաժողովի նախագահ՝ ձեր անելիքը ավարտվա՞ծ եք համարում։
– Իմ անելիքն ավարտվեց, երբ զեկույցը հնչեց, եւ ԱԺ-ն այն ընդունեց ի գիտություն: Դրանից հետո իրավական տեսանկյունից որեւէ բան անելու իրավունքը չունեմ: Իհարկե, ես կուզեմ, որ զեկույցի մասին խոսողները, անկախ նրանից՝ լավ բան են ասում, թե վատ, գոնե նախ կարդան զեկույցը: Իմ միակ մտահոգությունը դա է:
– ԱԺ-ն որոշում կայացրեց, որ ձեր գլխավորած հանձնաժողովի եզրակացության մեջ առկա առաջարկությունների կատարման ընթացքով պետք է զբաղվի ԱԺ Պետաիրավական հարցերի մշտական հանձնաժողովը: Մինչդեռ ես տեղյակ եմ, որ նաեւ դուք էիք այն կարծիքին, որ դրա համար ճիշտ կլիներ ստեղծել ժամանակավոր հանձնաժողով: Ի՞նչ եք կարծում, որքանո՞վ արդյունավետ կարող է լինել մշտական հանձնաժողովի գործունեությունը:
– Ես չեմ կարող ասել, թե որքան արդյունավետ կլինի հանձնաժողովի գործունեությունը, ես պարզապես ցանկանում եմ, որ այդպիսին լինի: Տարիուկես մեր հանձնաժողովն աշխատեց, արվեցին առաջարկներ, կուզենայի, որ նշած առաջնահերթությունները իրագործվեն, որովհետեւ հենց առաջնահերթություններում են գրված այն քայլերը, որոնք պետք է անել, որպեսզի մեր երկրում մարտի 1-երը երբեք չկրկնվեն: Իհարկե, նախապես ես էլ կարծում էի, որ մեր հանձնաժողովի կողմից արված առաջարկությունների կատարման ընթացքին ճիշտ կլինի, որ հետեւի ժամանակավոր հանձնաժողով, եւ ավանդույթները (խոսքը արտախորհրդարանական ուժերի մասնակցության մասին է) պահպանվեին. դա իմ անձնական տեսակետն էր: Բայց կա նաեւ խմբակցության տեսակետը, եւ ես քվեարկել եմ այնպես, ինչպես խմբակցությունը: