Ըստ «Հայրենիք եւ պատիվ» կուսակցության նախագահ Գառնիկ Մարգարյանի, առաջիկայում Արեւմուտքը ՀՀ իշխանություններին կհիշեցնի մարտի 1-ի մասին:
– Պարոն Մարգարյան, վերջին շրջանում տեսակետներ են հնչում, որ Հայ ազգային կոնգրեսն ընդունել է պասիվ կեցվածք, մինչդեռ ընդդիմության հետեւորդները սպասում են վճռական քայլերի: Հանրահավաքների անհրաժեշտության մասին օրերս խոսեց նաեւ ՀԺԿ առաջնորդ Ստեփան Դեմիրճյանը: Ինչպիսի՞ն է Ձեր դիրքորոշումը:
– Անընդմեջ հանրահավաքներ անցկացնելով՝ կարելի է կորցնել այն միջուկը, որը Կոնգրեսը ձեւավորել է իր շուրջ՝ թե Երեւանում, թե հանրապետության մարզերում: Երբ որ ասելիք չունես, երբ որ կոնկրետ բան չես մատուցում քաղաքացուն, նա երրորդ-չորրորդ անգամ արդեն չի գա հանրահավաքի:
– Այսինքն՝ այս փուլում Կոնգրեսը կոնկրետ ասելիք չունի՞ ժողովրդին:
– Այսօրվա մեր ասելիքը հետեւյալն է՝ ուժեղացնել մեր ներսի կազմակերպչական աշխատանքը: Սկսեմ հենց մեր կուսակցությունից՝ մենք վատ ենք աշխատել: Բացի այդ, մենք գիտենք, թե ինչպիսին է այսօրվա գործող ռեժիմը: Եթե մենք գնանք ոչ մտածված քայլերի, դա նոր մարտի 1 է բերելու ժողովրդի գլխին: Ո՞վ է այդ դեպքում պատասխանատվությունը վերցնելու իր վրա:
– Ձեր ասածից կարելի է եզրակացնել, որ մարտի 1-ի հանրահավաքը չմտածվա՞ծ քայլ էր:
– Մարտի 1-ի հանրահավաքը, ինչպեսեւ դրան նախորդած 10 օրերի հանրահավաքները, մտածված էին, պարզապես ռեժիմը գնաց հանցագործության: Եվ այդ ռեժիմը ոչ ներքուստ, ոչ էլ արտաքուստ չի փոխվել: Ես դա ի նկատի ունեմ: Տեսա՞ք՝ այս իշխանությունները արեցին մարտի 1-ը, իսկ Եվրոպան ու Արեւմուտքը իրենց աչքերը փակեցին դրա վրա: Որովհետեւ իրենց պետք էր խամաճիկ, ոչ լեգիտիմ ռեժիմ, որի միջոցով կլուծեն մեր տարածաշրջանում իրենց ռազմավարական խնդիրները: Բայց հավատացնում եմ, որ նրանք մարտի 1-ը չեն մոռացել, եւ երբ գա ժամանակը, ռեժիմին կհիշեցնեն եւ լավ կհիշեցնեն:
– Դատելով նախօրեին ԵԽԽՎ Մոնիտորինգի հանձնաժողովի՝ մարտի 1-ի դեպքերն ուսումնասիրած ԱԺ ժամանակավոր հանձնաժողովի զեկույցի չկայացած քննարկումից՝ առայժմ այդ ժամանակը չի եկել: Ձեր կարծիքով՝ ե՞րբ կգա այն:
– Այդ ժամանակն, ըստ իս, կգա եկող տարվա գարնանը՝ կապված Արցախի խնդրի հետ, երբ կբարձրանա ազատագրված տարածքներից զորքերի դուրսբերման հարցը եւ այլն: Սա՝ արտաքին խնդիրների մասով: Բայց կա նաեւ ներքին գործոնը՝ ժողովրդի օրեցօր վատացող սոցիալական վիճակը:
– Նկատենք, սակայն, որ սոցիալական խնդիրների հիման վրա ընդդիմությանը երբեւէ չի հաջողվել ժողովրդական բողոքի հզոր ալիք բարձրացնել:
– Դուք իրավացի եք: Հայ մարդը միշտ էլ որեւէ կերպ կարողացել է իր հացի խնդիրը լուծել, բայց հայ մարդը միշտ էլ փնտրել է արդարություն: Արդարության հարցը երկրում վտանգված է: Հայ մարդը պաշտպանված չէ: Այ սա է դառնալու գործոն, եւ այն չօգտագործելը աններելի է:
– Իսկ անկախ Հայաստանում ե՞րբ է հայ մարդը պաշտպանված եղել: Արդյոք Դուք ինքներդ պաշտպանվա՞ծ էիք 1993-ի կամ 1995-ի Ձեր ձերբակալությունների ժամանակ: Կամ թե՝ 2004 եւ 2008թթ.-ին:
– Գիտեք, կոնկրետ ինձ հետ կապված՝ այն տարիներին ապօրինություն արած չինովնիկներն այսօր էլ են կարողացել հարմարվել եւ լավ տեղավորվել: Համենայնդեպս, այսօր ՀԱԿ-ում նախկին ավազակ չինովնիկներից չկան: Եվ ես չեմ ուզում իմ անձնական հարցը բարձրաձայնելով՝ նեղացնել խնդրի շրջանակը:
– Պարոն Մարգարյան, եթե հիմա նման իրավիճակ ստեղծվի, որո՞նք են այն քայլերը, որոնցից, հաշվի առնելով դառը փորձը, Դուք կխուսափեիք:
– Երբ փետրվարի 26-ին Սերժ Սարգսյանին իբր պաշտպանող ժողովրդի բանակը բերվեց-լցվեց Հանրապետության հրապարակ, որտեղից էլ գնաց-միացավ ընդդիմությանը, այդ ժողովրդին ոչ թե պետք է տանեին «շտուրմի», ոչ թե պետք է տանեին ապօրինությունների, այլ պետք է այդ ժողովրդին տանեին ԿԸՀ, ՍԴ, նախագահի նստավայր եւ պահանջեին բացել ընտրությունների արդյունքները: Այդտեղ սխալներ թույլ տրվեցին: Բայց այսօր կորուստ չտալու միտումն ու հստակ հաշվարկներն ինձ ստիպում են լռել:
Վերջապես մեր երկրում կոնկրետ նպատակի շուրջ ձեւավորվել է մի առողջ եւ կուռ մարմին՝ Հայ ազգային կոնգրեսը, Հայաստանում նման ուրիշ մարմին չի եղել:
– Իսկ «Արդարություն» դաշի՞նքը, որը նույնպես ձեւավորվել էր իշխանափոխության գերնպատակի շուրջ:
– «Արդարություն» դաշինքում եղած կուսակցությունների մեծ մասը նայեք-տեսեք՝ այսօր որտե՞ղ են: Այն կուսակցությունները, որոնք մինչեւ վերջ հավատարիմ մնացին դաշինքին՝ ՀԺԿ-ն, ՍԴՀԿ-ն, «Հանրապետությունը», այդ ուժերն այսօր ՀԱԿ-ում են:
– Իսկ ի՞նչ երաշխիք կա, որ առաջիկայում նույնը տեղի չի ունենա նաեւ ՀԱԿ անդամների հետ:
– Ես համոզված եմ, որ Կոնգրեսը դեռ շատ երկար է գործելու՝ ի հաշիվ այն մտավոր-գաղափարական ներուժի, որը հավաքված է Կոնգրեսում: Եվ ամենակարեւորը՝ ի հաշիվ բարոյականության, քանի որ ՀԱԿ-ում այսօր չկան այն վաշխառու կուսակցությունները, որոնք կային Ձեր ասած «Արդարություն» դաշինքում: Ես համոզված եմ, որ Կոնգրեսն իր նպատակներին հասնելու է:
– Դուք նշեցիք, որ ՀԱԿ-ը կուռ մարմին է: Սակայն այսօր, մասնավորապես՝ կապված հայ-թուրքական հարաբերությունների հետ, ՀԱԿ-ի ներսում լուրջ տարաձայնություններ կան:
– Այն կառույցը, որտեղ չկա ընդդիմախոսություն, դատապարտված է մահվան: Կոնգրեսն այդ կառույցը չէ:
– Այնուամենայնիվ, հիշենք Կռիլովի հայտնի առակը՝ կարապի, խեցգետնի եւ գայլաձկան մասին:…
– ՀԱԿ-ի մոտեցումը շատ ճշգրիտ հաշվարկված է: Լեւոն Տեր-Պետրոսյանը բավականին լուրջ եւ մտածող մարդ է եւ քաղաքական գործիչ, եւ այն հաշվարկները, որոնք մատուցված են նրա կողմից Կոնգրեսին՝ ճշգրիտ են: Եկեք ժամանակից առաջ չընկնենք:
– Հայ-թուրքական արձանագրությունների հետ կապված Ձեր դիրքորոշումը տարբերվում է Կոնգրեսի անդամների մեծ մասի մոտեցումից: Ի՞նչն է պատճառը, որ կոնկրետ այս հարցում չեք համագործակցում Հայ հեղափոխական դաշնակցության հետ:
– Մեր սրբությունների սրբոցում՝ Ծիծեռնակաբերդում, որը պղծել, նշանակում է հայ չլինել, Վահան Հովհաննիսյանն ասաց՝ եթե ՀՀ իշխանությունները ստորագրեն արձանագրությունները, մենք կպահանջենք իշխանափոխություն: Ինչո՞ւ տեր չեղավ այդ խոսքերին: Սա կոնկրետ հարց է, թող պատասխան տա: Ինչո՞ւ Դաշնակցությունն ընդդեմ հայ-թուրքական արձանագրությունների ամբողջ երկրով մեկ չարեց այդ ստորագրահավաքը:
– Բայց Դաշնակցությունը հիմա էլ է ասում, որ պատրաստ է գնալու իշխանափոխության:
– Իմ գնահատմամբ՝ այդ ամենը շինծու է, արհեստական եւ միտված չէ երկրում իշխանափոխություն իրականացնելուն: Դաշնակցության ղեկավարներից շատերն այսօր իշխանությունների «կալպակի» տակ են: Եվ երբ փորձում են իշխանության վերահսկողությունից փոքր-ինչ հեռանալ, նրանց առջեւ հանում-դնում են նրանց նախկին դոսյեները: Թող այդ մասին մտածեն Վահանը եւ մյուսները:
– Դոսյեների մասով. պարոն Մարգարյան, ժամանակին՝ նախաձեռնելով «Հակակրիմինալ շարժումը», Դուք հայտարարեցիք, որ տիրապետում եք մեր երկրի բարձրագույն ղեկավարության վերաբերյալ հսկայական տեղեկատվության, որով ապացուցվում է նրանց կրիմինալ գործունեությունը: Դուք խոստացաք նաեւ դրանք հրապարակել, սակայն, ըստ էության, այդպես էլ որեւէ լուրջ տեղեկատվություն չհրապարակեցիք: Ինչո՞ւ:
– Որովհետեւ երբ որ արթուրբաղդասարյանները, արտաշեսգեղամյանները լքեցին, վերջում այդ կառույցի 11 անդամներից մնացին 3-4-ը: Այդ ժամանակ դա հրապարակելը կնշանակեր այդ երեք-չորս կառույցներին դնել այս հանցավոր ռեժիմի հարվածի տակ: Հիմա էլ պնդում եւ հաստատում եմ, որ մենք ունենք այդ տեղեկատվությունը: Եվ երբ որ լինի իշխանափոխություն, մենք այդ բոլոր փաստերը կդնենք համապատասխան մարմինների սեղանին:
– Բայց, ինչպես ասվում է հայտնի ասացվածքում, ճաշից հետո մանանեխ պետք չէ:
– Համաձայն չեմ, որովհետեւ իրական իշխանափոխությունը պետք է սկսվի արդարության վերականգնմամբ: