Հոգեբանը գտնում է, որ հղի կինը չպետք է իր ապագա երեխային զրկի հաճույքը զգալու հնարավորություններից
Շատ հղի կանայք խուսափում են սեռական կյանքով ապրել՝ մտածելով, որ դա ինչ-որ ձեւով կանդրադառնա իրենց երեխայի վրա: Հատկապես առաջնածնության ժամանակ նոր հղիացած կնոջը մեծերը միշտ զգուշացնում են, որ մի քիչ զսպեն իրենց ցանկություններն ու հանկարծ սեռական հարաբերություն չունենան, հակառակ դեպքում՝ կարող են երեխային կորցնել: Մինչդեռ բժիշկները հղի կանանց խորհուրդ են տալիս չլսել մեծահասակներին ու սեքսով զբաղվել՝ որքան ուզում են: «Սեքսը հղիության ընթացքում ոչ միայն ցանկալի է, այլեւ պարտադիր է եւ անհրաժեշտ: Հղի կանանց բոլոր դրական ապրումներն առաջացնում են ուրախության հորմոններ՝ էնդորֆիններ, որոնք հաղթահարելով ընկերքի բարիերը՝ հասնում են երեխային: Այսինքն, եթե մայրիկը զգում է հաճույք, նույն հաճույքը զգում է նաեւ երեխան, որը շատ մեծ դրական ազդեցություն է ունենում նրա հոգեբանական զարգացման վրա»,- «Առավոտի» հետ զրույցում այսպիսի կարծիք հայտնեց «Այգ» հոգեբանական կենտրոնի հոգեբան, հոգեթերապեւտ Անուշ Նիկոլյանը: Ըստ նրա, սեքսով զբաղվելու որոշ սահմանափակումներ պետք է անել միայն հղիության առաջին-երկու ամիսներին, ընդ որում՝ պետք է ոչ թե սեքս չանել, այլ՝ միայն սահմանափակել: Խորհուրդ չի տրվում նաեւ ծննդաբերության վերջին 5 շաբաթվա ընթացքում բուռն սեքս անել, այն էլ՝ ոչ թե այն պատճառով, որ դա վաղաժամ ծննդաբերություն կառաջացնի, այլ ուղղակի այդ ժամանակ արգանդի վզիկը մասամբ բաց է եւ մանրէների ներթափանցումը շատ հեշտ կլինի:
Ընդհանրապես, հոգեբանի կարծիքով, հղիության ընթացքում երեխային են փոխանցվում մոր բոլոր ապրումները. «Եթե մայրը սթրեսային իրավիճակում է, դա նույնպես ազդում է մանկան վրա: Մայրը պետք է գիտակցի, որ եթե ինքն ունի սթրեսները հաղթահարելու կենսափորձ, բալիկը չունի, ուստի ամեն կերպ պետք է իրեն հեռու պահի այդպիսի իրավիճակներից»:
Տարածված կարծիք կա, որ հղի կանայք դյուրագրգիռ են լինում, ավելի զգացմունքային են դառնում ու այդ շրջանում պետք է ամեն ինչ նրանց սրտով անել, որ հանկարծ չնեղվեն: Սակայն, Ա. Նիկոլյանի դիտարկմամբ՝ պետք չէ հղիությունն ընդունել որպես հիվանդություն եւ սպասել, որ ընտանիքի բոլոր անդամները շարունակ կատարեն նրանց բոլոր ցանկությունները. «Ինչ խոսք, հղի կանայք պետք է լինեն շրջապատի ուշադրության կենտրոնում, հատկապես ամուսինները պետք է հոգ տանեն ինչպես հղիության շրջանում, այնպես էլ նոր ծննդաբերելուց հետո եւ վերաբերվեն այնպես, ինչպես սթրես ապրած մարդուն, իսկ սթրես ապրած մարդը չպայթած ռումբի նման է՝ ամեն պահի կարող է անակնկալ պայթել»:
Հոգեբանը գտնում է, որ հղիությունը ոչ թե հիվանդություն է, այլ՝ փոփոխությունների ճգնաժամ, որովհետեւ ամբողջ 9 ամիս կինն անընդհատ փոփոխությունների է ենթարկվում: Սկզբում սրտխառնոցներ, փսխումներ, գլխացավեր է ունենում, որոնք իրենց ազդեցությունն են ունենում հոգեկան աշխարհի վրա, հետո ի հայտ են գալիս կառուցվածքի փոփոխությունները, այնուհետեւ՝ քաշի արագ ավելացումը. «Հատկապես, երբ հղիությունը պլանավորված չի լինում, առաջին տագնապը, որն ապրում է կինը՝ լինում է հղիության թեստում մեկի փոխարեն երկու գիծ տեսնելիս, այսինքն՝ դրական պատասխան ստանալը: Նա ակամայից փորձում է մտաբերել նախորդ ամսում ինչ է կերել-խմել, ինչ դեղեր է ընդունել, ծխել է, ալկոհոլային խմիչքը չարաշահել է, թե ոչ: Հետո առաջանում են բիոլոգիական խմբի վախեր: Քանի որ հիմա արատով ծնվող երեխաների թիվը շատացել է, կանայք սկսում են վախենալ, որ իրենց երեխան որեւէ արատով կծնվի»:
Շատ հղի կանայք, հատկապես առաջին ամիսներին, ահավոր վախենում են վիժել՝ կորցնել երեխային: Հոգեբանի գիտական փորձը ցույց է տվել, որ այն կանայք, ովքեր ամբողջ հղիության ընթացքում չեն կարողանում հաղթահարել այդ վախը, սովորաբար երեխան ունենալուց հետո էլ հոգեբանական խնդիրներ են ունենում: Քիչ-քիչ դա վերածվում է երեխային կորցնելու վախի, անընդհատ այդ մայրիկները մտածում են, որ իրենց երեխային ինչ-որ բան կպատահի, ինչ-որ վտանգի կհանդիպեն ու երեխային ամբողջ կյանքի ընթացքում փորձում են վերահսկել, իրենց տեսադաշտից բաց չթողնել:
Մյուս վախը, որ բնորոշ է հղի կանանց՝ «էսթետիկական վախն» է: Հատկապես 21-րդ դարում կանայք շատ ծանր են տանում իրենց արտաքին փոփոխությունները՝ գիրացումը, տձեւացումը, վախենում են կորցնել իրենց հմայքը, ամուսնու համար անհետաքրքիր դառնալ: Երբ կինը հազիվ կարողանում է հարմարվել իր արտաքին փոփոխություններին, ի հայտ են գալիս ծննդաբերական, մահվան, ցավի եւ սոցիալական նոր դերի հետ կապված վախերը: Ծննդաբերության պատրաստվող ապագա մայրերին հոգեբանը խորհուրդ տվեց ծանոթ-բարեկամներին քիչ լսել, որովհետեւ նրանց ասածներից մեծ բացասական ինֆորմացիա է փոխանցվում. «Նա սկսում է ծննդաբերությունն ընկալել որպես անխուսափելի եւ աննկարագրելի ցավ ու բարդություն, որն ինքը պետք է հաղթահարի: Եվ նման գիտակցությամբ էլ գնում է ծննդաբերելու: Իսկ ցավը հայտնվում է այն ժամանակ, երբ իրեն սպասում են: Ապացուցված է, որ ծննդաբերական ցավերը բոլորի մոտ ամպլիտուդով ստուգված նույն աստիճանի են, պարզապես անհատական է զգայական շեմը: Մեկն ընկալում է ավելի թույլ ցավը, մյուսը՝ ավելի ուժեղ: Ասում են՝ մարդն ինչպես ապրում է, այնպես էլ ծննդաբերում է, ինչպես իրեն դրսեւորում է տարբեր սթրեսային իրավիճակներում, նույն ձեւով էլ ծննդաբերում է: Եթե սթրեսային իրավիճակներում խառնվում է իրար, կորցնում է իրեն, նույն կերպ էլ ծննդաբերությունն է անցնում»:
Ա. Նիկոլյանը առաջնածին հղի կանանց վստահեցնում է, որ եթե նրանք հղիությունն ընկալեն որպես կյանքի յուրահատուկ շրջան եւ գիտակցեն, որ ամեն մարդու չի տրված մայր լինելու շնորհը, հղիությունն ավելի թեթեւ կանցնի, ծննդաբերությունն էլ՝ ավելի անցավ. «Երեխայի հոգեբանության մեջ շատ բարդություններ առաջանում են հենց հղիությունը վատ տանելու պատճառով: Մանկան մոտ ինչպես ագրեսիան, այնպես էլ բարությունը, հումանիզմը, մարդկանց օգնելու կարողությունը, բոլորը ձեւավորվում են հղիության ընթացքում: Բալիկը ծնվում է՝ 9 ամիս կյանքի փորձ ունենալով, եւ հղի կանայք պետք է հաշիվ տան իրենց՝ ինչ կյանքով են ապրում հղիության ընթացքում»: