«ՈՉ ՄԻ ԹԻԶ ՀՈՂ»

Կարգախոսը Հայաստանում կձեւավորի՞ «ազգային բեւեռ»

«Համախմբման ժամանակը վաղուց է եկել, եւ մենք արդեն շատ ենք ուշացել»,- «Առավոտի» հարցին՝ չե՞ք կարծում, որ ժամանակն է, որպեսզի ազգային գաղափարախոսությամբ ուժերը համախմբվեն եւ փորձեն վճռական դերակատարում ունենալ հայ-թուրքական հարաբերությունների նման կերպ բարելավման հեռանկարի վրա, ինչը իրենց «ազգային» կոչող ուժերը համարում են հայակործան, նման պատասխան տվեց «Հայկական ընտրություն» կուսակցության նախաձեռնող խմբի անդամ Արմեն Աղայանը: «Գաղտնիք չէ, որ ազգային-քաղաքական ուժերը բաժանված են երեք մասի: Եթե դրանց «ընդդիմադիր» հատվածը տարբեր ժամանակներում չվազեր այս կամ այն կեղծ ընդդիմադիր կուռքի, իսկ վերջերս նույնիսկ «հայ-թուրքական եղբայրության» ճարտարապետ Տեր-Պետրոսյանի հետեւից (նկատի ունի Ժիրայր Սեֆիլյանին եւ նրա համախոհներին- Ն.Գ.), եթե մյուս՝ «պետականամետ» հատվածը ժամանակ չվատներ իշխանություններին դաստիարակելու եւ նրանց քաղաքականության վրա ազդելու համար, ինչպես վերջերս դա փորձում էին անել՝ Նալբանդյանի հրաժարականը պահանջելով (նկատի ունի ՀՅԴ-ին- Ն.Գ.), եւ եթե այս երկու հատվածները լսեին այն երրորդ հատվածին, որը ոչ մի տարբերություն չէր տեսնում հհշ-ական իշխանության եւ հհշ-ական ընդդիմության միջեւ եւ առաջարկում էր քաղաքական դաշտում ձեւավորել ազգային բեւեռ, եւ եթե այդ բեւեռն այսօր ձեւավորված լիներ, ապա միգուցե այսօր իշխող վարչախումբը իրեն այսքան սանձարձակ չպահեր:

Հանուն արդարության պետք է նշել, որ Տեր-Պետրոսյանի տապալումից հետո Կոնգրեսի «ազգային» թեւը նրա առաջնորդից տարանջատվելու ուղիներ է փնտրում: Մյուս կողմից՝ նախկինում իշխանական շրջանակների հետ համագործակցած առանձին գործիչներ գնալով ավելի ընդդիմադիր են դառնում: Սակայն այս գործընթացը ընթանում է շատ դանդաղ եւ փոխադարձ անվստահության մթնոլորտում: Իմ հույսը այն երրորդ հատվածն է, որը իրեն երբեք չի վարկաբեկել իշխանության կամ ընդդիմության ապազգային թեւերի հետ համագործակցելով եւ կարող է բաց ճակատով խոսել հայրենասեր ժողովրդի հետ»,- կարծում է Արմեն Աղայանը:

Ի դեպ, նախորդ օրը ուշ երեկոյան տեղի ունեցած «Ոչ մի թիզ հող» խորագրով հավաքի ժամանակ էլ «Հայ կամավորականների համախմբում» նախաձեռնության համակարգող Ժիրայր Սեֆիլյանը հայտարարել է. «Դժբախտաբար, մենք՝ ընդդիմությունը, չկարողացանք մարտի 1-ից հետո համապատասխան վճռական քայլեր ձեռնարկելով այս ռեժիմի վերջը տալ: Եվ այդ պատճառով մինչ օրս Հայաստանում աննախադեպ թույլ իրավիճակ է ստեղծվել: Աննախադեպ՝ քաղաքական դաշտի իմաստով, կառավարելի՝ արտաքին աշխարհի կողմից: Կարծում եմ՝ այս վիճակից է, որ մենք պետք է դուրս գանք: Համոզված եմ, որ եթե մեր ընդդիմության ղեկավարությունը այս մեկուկես տարվա ընթացքում ինքն իրեն ազգային հարցերում ավելի ճիշտ պահած լիներ, այսպիսի փաստաթղթեր մենք չէինք ստանա 3 օր առաջ: Ուստի, այստեղ մեղքը պետք չէ վերագրել միայն այս ռեժիմին, որի մասին մենք բոլորս համակարծիք ենք: Մենք առիթ տվեցինք նաեւ օտարներին, այդ թվում՝ նաեւ թուրքերին, տեսնելով, որ ոչ մի դիմադրություն չի լինելու, գնալ այս քայլին: Սրա մասին խոսելով՝ ես ուզում եմ հիշել սեպտեմբերի 1-ին Հայ ազգային կոնգրեսի հայտարարությունը, որը, կարծում եմ, վրդովեցրել է ոչ միայն ինձ՝ որպես Կոնգրեսի անդամի, այլեւ շատ ուժերի: Պաշտոնապես հայտարարում եմ, որ եթե մոտ օրերս նրանց կողմից այս հայտարարությունը չուղղվեց ի նպաստ ազգային դիրքերի, ապա, կարծում եմ, իմ եւ իմ նմանների կողմից այս դեպքը կդառնա ջրբաժան: Հնարավոր չէ մեր միակամությունը այս կեղծ ձեւով պահպանել: Ո՞ւմ ենք վստահում, որ ինչ-որ փաստաթղթեր ստորագրեն. այն ավազակապետերի՞ն, այն ավազակապետությա՞նը, որին մենք առավոտից գիշեր դատապարտում էինք, իսկ այժմ նեղացկոտի կարգավիճակ ընդունելով՝ նրանց ասում ենք՝ այս ի՞նչ եք անում, գնացեք անպայման ստորագրեք: Ոչ, մենք չենք թողնելու, որ ստորագրեն»: «Առավոտի» հետ զրույցում Ժիրայր Սեֆիլյանն առայժմ չցանկացավ բացել ելույթի ենթատեքստերը եւ ասել ավելին: Իսկ հարցին՝ հնարավոր համարո՞ւմ է քաղաքական դաշտում վերադասավորումները, իրեն ու իր համախոհներին տեսնո՞ւմ է մի միավորում այն ուժերի հետ, որոնք դեմ են հայ-թուրքական հարաբերությունների բարելավմանը՝ ներկայումս առաջարկվող տարբերակով, Ժիրայր Սեֆիլյանը պատասխանեց, որ հայաստանյան քաղաքական դաշտում ինքն ընդհանրապես «իրենց սպառած եւ արհեստական, այլեւս չգործող միավորներ» է համարում որեւէ դաշինք կամ միավորում:

Փոխարենը, ՀՅԴ-ն եւ ՀՌԱԿ-ը դեմ չեն համատեղ պայքարին: Ավելին, ՀՌԱԿ ատենապետ Հարություն Առաքելյանը մեզ հետ զրույցում նկատեց. «Ազգային կարեւորագույն հարցերում, մանավանդ՝ Հայ դատի հետ կապված հարցերում, մեկ անգամ չէ, որ տարբեր գաղափարախոսություն կրող կազմակերպություններն իրար հետ համագործակցել են՝ մեկ պարզ պատճառով՝ ժամանակին երբ թուրքը սպանում էր, չէր հարցնում՝ դաշնակցակա՞ն ես, ռամկավա՞ր, թե՞ հնչակյան: Հայ ես՝ վերջ»: ՀՌԱԿ-ը հիմա էլ որեւէ խնդիր չի տեսնում ՍԴՀԿ-ի եւ ՀՅԴ-ի հետ համագործակցելու, բայց՝ «կարծում եմ, որ սա միայն ավանդական կուսակցությունների գործը չի: Սա ազգային կարեւորագույն հարց է, եւ այն կուսակցությունները, որոնք իրենց ազգային են համարում եւ այս գործընթացը վնասակար են գտնում, ճիշտ կլինի, որ համախմբվեն»: Իսկ ՀՅԴ ներկայացուցիչ Արտյուշա Շահբազյանը տրամաբանական է համարում, որ՝ «բոլոր այն ուժերը, որոնք իսկապես ազգային են, ոչ ազգայնամոլական, իսկապես այդ խնդիրների նկատմամբ անտարբեր չլինեն եւ ընդհանուր ճակատով պայքարեն»: