ԻՆՉՈ՞Ւ ԵՔ ՆՅԱՐԴԱՅՆԱՆՈՒՄ

Հանրապետականներին հարցնում է ՀՅԴ Բյուրոյի անդամ, ՀՅԴ խորհրդարանական խմբակցության ղեկավար Վահան Հովհաննիսյանը:

– Վերջին շրջանում նախ ՀՅԴ խմբակցության անդամ Ռուզան Առաքելյանը հայտարարեց. «Դաշնակցությունը դասական ընդդիմություն է կոալիցիայի մեջ», հետո՝ Հրայր Կարապետյանը նշեց, թե «ՀՅԴ-ն չի կարող նմանվել ո՛չ ընդդիմադիր, ո՛չ իշխանամետ քաղաքական ուժերին», եւ ի վերջո՝ ՀՅԴ Բյուրոյի ներկայացուցիչ Հրանտ Մարգարյանը հայտարարեց. «Մենք իշխանության կողքին ենք եւ ոչ՝ իշխանություն»: Ձեր կոալիցիոն գործընկերները, որպես կանոն, բավական ցավոտ են արձագանքում նման հայտարարություններին. արձագանքը չուշացավ նաեւ այժմ՝ երկրի զարգացման տեմպերի հապաղման մասին ՀՅԴ գնահատականից հետո:

– Երբ քո կուսակցության կամ քաղաքական գծի վրա սկսվում է դեմագոգիկ հարձակում՝ շատ մեծ է գայթակղությունը պատասխանել նույն կերպ: Բայց ես այդ գայթակղությանը չեմ տրվի՝ դա մեզ համար ընդունելի ոճ չէ: Եվ մեր հանրապետական կոլեգաների արտահայտությունները կգնահատեմ որպես մասնավոր կարծիք մարդկանց, որոնք չեն մասնակցել ՀՅԴ հետ համագործակցության եզրեր գտնելու, պայմաններ մշակելու եւ պայմանագիր ստորագրելու գործընթացին: Դաշնակցությանը կոալիցիա հրավիրել են՝ ինչպես հայտնի է բոլորին: Իհարկե, ես վստահ եմ, որ մեր կոալիցիոն տարբեր դաշնակիցների մեջ (խոսքը տվյալ դեպքում որոշակի մեկ կուսակցության մասին չէ) կան մարդիկ, որոնք բացարձակապես հետաքրքրված չլինելով երկրի կայունությամբ՝ շատ ավելի գայթակղելի են իրենց համար նկատում կառավարությունում ՀՅԴ զբաղեցրած պաշտոնները: Եվ այդ պաշտոնների վրա թաթ դնելու գայթակղությունն այնքան մեծ է, որ երկրի անվտանգության ու կայունության հարցերը նրանց համար մղվում են հետին պլան: Որոշակի որեւէ մեկին չեմ ուզում մեղադրել, բայց կարծում եմ, որ այդպիսի տեսակետ էլ կա: Մանավանդ որ՝ բազմիցս հնչել է այն միտքը, թե ՀՀԿ-ն խորհրդարանում այնպիսի՜ ծանրակշիռ մեծամասնություն է, որ չունի որեւէ դաշնակցի կարիք: Եթե չուներ՝ թող չհրավիրեր ՀՅԴ-ին համագործակցության:

Կարծում եմ, մենք այստեղ չպիտի որոնենք առանձին կուսակցությունների շահ: Ստեղծվել է մի պահ, երբ վտանգված է ամբողջ պետությունը: Գաղտնիք չէ, որ դեռ հին հռոմեացի պատմիչ Տակիտոսն է 2000 տարի առաջ ասել՝ երբ նպատակ են դնում քանդել պետությունը, առաջ են քաշում ազատության գաղափարը, եթե հաջողում են՝ հաջորդ թիրախը լինում է ազատությունը: Հիմա Հայաստանում հենց այդ վիճակն է: Այսինքն՝ ազատության կարգախոսների ներքո տարվում է պետությունը քանդելու քաղաքականություն: Մենք սա տեսնելով, բնականաբար, համագործակցում ենք այն ուժերի հետ, որոնք այս պետությունը պահելու, պահպանելու եւ ամրապնդելու կողմնակից են իրենց հռչակել՝ առնվազն: Դրանք կարող են գաղափարական առումով մեզնից շատ ու շատ տարբեր լինել, եւ այդպես է: Սակայն երբ համագործակցության մեջ ես մտնում՝ անպայման չես ձուլվում ու դառնում մեկ կուսակցություն: Կոալիցիան կարծեմ չի հայտարարել, չէ՞, որ դառնում է մեկ կուսակցություն: Եվ յուրաքանչյուր կուսակցություն պահպանում է կոալիցիոն գործունեության ի՛ր պատկերացումը, ի՛ր ընկալումը: Մենք պահպանում ենք մերը եւ դրա մասին ասում ենք: Ինչո՞ւ են նյարդայնանում, երբ մենք ասում ենք, որ երկրում բարեփոխումներ են անհրաժեշտ, կամ այդ բարեփոխումների ընթացքը մենք համարում ենք դանդաղ ու վախվորած: Ինչո՞ւ: Չէ՞ որ ինքը՝ կոալիցիոն համաձայնագիրն է նշում բարեփոխումների անհրաժեշտությունը: Եթե դրանց կարիքը չկա, ուրեմն՝ կոալիցիա ստեղծելու կարիքն էլ չկար, եւ կոալիցիոն համաձայնագրում այդ բարեփոխումների անհրաժեշտությունն ամրագրել պետք չէր: Բայց ամրագրվել է, ուրեմն՝ կարիքը կա: Ինչո՞ւ են նյարդայնանում, երբ մենք այդ մասին խոսում ենք՝ սա ինձ համար հասկանալի չէ: Բայց մենք շարունակելու ենք անել այն, ինչ համարում ենք անհրաժեշտ:

– Ոչ վաղ անցյալում «պետությունը քանդելու» մեջ մեղադրվում էր նաեւ ՀՅԴ-ն: Ասենք, երբ Դուք նախագահական ընտրարշավի ժամանակ հայտարարում էիք «բետոնե պատերը քանդելու» անհրաժեշտության մասին՝ ՀՀԿ պատգամավոր Ռաֆիկ Պետրոսյանը հակադարձում էր, թե Վահան Հովհաննիսյանի ելույթներից հեղափոխության հոտ է գալիս ու նման հայտարարություններով ջուր եք լցնում ընդդիմության եւ, առաջին հերթին, ՀՀՇ-ի ջրաղացին:

– ՀՀՇ-ի եւ լեւոնիզմի ջրաղացին հիմնական ջուր լցնողները եղել են անպարկեշտ, անպարտաճանաչ կառավարիչները: Մենք բազմիցս ասել ենք, որ ընդդիմության նոր թափը պայմանավորված է իշխանության թույլ տված սխալներով. մենք դա երբեք էլ չենք թաքցրել: Եվ ի տարբերություն ուրիշների՝ պատասխանատվությունը պատրաստ ենք կիսել բոլոր նրանց հետ, ովքեր այդ իշխանության մեջ են եղել կամ այդ իշխանության հետ աշխատել են: Մենք այդ պատասխանատվությունից չենք խուսափում: Մենք պարզապես փորձում ենք բոլորին՝ հասարակությանը, կոալիցիոն մեր կոլեգաներին բացատրել հետեւյալը՝ չի կարելի աչք փակել այն հանգամանքի վրա, որ երկրում կա հսկայական դժգոհ զանգված: Գործող նախագահը ստացել է ձայների 52 տոկոսը, ինչը նշանակում է, որ բնակչության գրեթե կեսը չի քվեարկել նրա օգտին: Պետք է նաեւ գիտակցել, թե դժգոհների այդ զանգվածն ինչ շերտերից է բաղկացած: Նրանց հսկայական մեծամասնությունը կազմում են օբյեկտիվ դժգոհները՝ մարդիկ, որոնք դժգոհում են սոցիալական պայմաններից, իրենց ռոճիկից, կեղտոտ փողոցներից, կաշառակեր չինովնիկներից, անարդար դատավորներից, սափրագլուխ լկտիներից, անարդար ու կոպիտ ոստիկաններից: Կա մի փոքրաթիվ մաս, որը սուբյեկտիվ դժգոհություն ունի՝ դա ՀՀՇ-ականներն են ու նրանց արբանյակները: Սրանց դժգոհությունը պայմանավորված է իշխանությունը կորցնելու հանգամանքով: Եվ այս սուբյեկտիվ դժգոհությունը ոչ մի կերպ չի կարող բավարարվել. նրանց կգոհացնի միայն իշխանության վերադարձը: Իսկ այն երկրորդ՝ օբյեկտիվ դժգոհների մեծ զանգվածը կարո՛ղ է եւ պե՛տք է գոհացնի իշխանությունը խոհեմ քայլերով՝ ռոճիկները բարձրացնելով, արդարություն հաստատելով եւ այլն: Սա է պատճառը, թե ինչու իշխանության ցանկացած դրական քայլ ավելի կատաղած հակադրության է հանդիպում ընդդիմության կողմից, քան իշխանության գործած անգամ ինչ-որ անարդարությունը, որ սովորել են համարել նորմալ երեւույթ: Իմիջիայլոց՝ սա է պատճառը, որ մտահոգված լինելով «Մարտի 1»-ի ԱԺ ժամանակավոր հանձնաժողովի ակտիվությունից եւ կալանավորների հետ հանդիպումներից, երբ սկսում էր ինչ-որ երկխոսություն առաջանալ՝ հանձնաժողովի եւ այդ մարդկանց միջեւ, լեւոնականները դրսից փորձեցին կանխել այդ հանդիպումները եւ ստիպեցին հայտարարություն անել, թե իրենց չեն վստահում, չեն ուզում հանդիպել եւ այլն:

– Վստա՞հ եք, որ ստիպել են:

– Ես վստահ եմ, որ այդպես է: Ստիպելն անպայման ճիշտ բառը չէ, բայց վստահ եմ, որ ազդակը եկել է դրսից: Եվ այդ ազդակը հստակ ցուցանիշ է մտահոգության, քանի որ իշխանության ցանկացած լավ գործ մտահոգում է ծայրահեղական ընդդիմությանը: Ու սա է պատճառը, թե ինչու մենք հենց դա էլ պետք է անենք: Հենց սա ենք մենք պահանջում կոալիցիայից: Օբյեկտիվորեն դժգոհ այդ մեծ զանգվածին մենք պետք է գո-հացնենք:

– Այն քայլերը, որոնք այժմ արվում են՝ համայնքապետերի դեմ քրգործեր եւ այլն, համարո՞ւմ եք բավարար:

– Եթե ամեն ինչ, ինչ կատարվում է՝ բավարար համարեինք, իմ կուսակցական ընկերներն իրենց հայտարարությունները չէին անի, մեր կոալիցիոն բարեկամներն իրենց նյարդային արձագանքը չէին տա, եւ այս հարցազրույցի առիթը չէր լինի:

– Երբ ասում եք, որ ընդդիմության նոր թափը պայմանավորված է իշխանության թույլ տված սխալներով, նկատի ունե՞ք նաեւ ընտրախախտումները:

– Այո՛:

– Այդ դեպքում պիտի հիշեցնեմ «Հեռանկար» ծրագրով հունվարի 29-ին Ձեր արած հայտարարությունը. «Ես զգուշացնում եմ՝ եթե ինչ-որ տեղ մերոնք տեսան, որ բաց քվեարկություն են պարտադրում մեր քաղաքացիներին կամ գյուղացիներին, մռութ է ջարդվելու»: Որքան հայտնի է՝ մռութներ չջարդվեցին:

– Չէ, որոշները ջարդվեցին, պարզապես այնքան շատ էին, որ բռունցք չհերիքեց: Ընդհանրապես՝ անելանելի վիճակից է, որ մռութ ջարդվելու մասին է խոսվում: Հիմա մենք հույս ունենք, եւ կարծես թե՝ որոշ առնվազն նշաններ կան, որ օրենքի ուժով են պատժվելու այդ «մռութները»՝ անկախ նրանց կուսակցական պատկանելությունից: