«ՈԶՆԻ» ՉԻ ԵՂԵԼ. ԵՂԵԼ Է ԵՐԳ ՈՒ ՊԱՐ

Նախաքննական մարմնի կողմից իրեն առաջադրված մեղադրական որոշման մասին ասում է Հատուկ գնդի նախկին հրամանատար, գնդապետ Համլետ Հովհաննիսյանը:

– Պարոն Հովհաննիսյան, ընդհատակից դուրս գալուց եւ կալանավորվելուց հետո ձեր գործի վարույթն իրականացնող նախաքննական մարմինը ձեզ մեղադրանք առաջադրեց «զանգվածային անկարգություններ կազմակերպելու» համար: Ձեզ համար պարզ դարձա՞վ, թե կոնկրետ ի՞նչ փաստական ապացույցներ կան այդպիսի մեղադրանք առաջադրելու համար:

– Ի՞նչ փաստական ապացույցներ պետք է լինեին, եթե անկարգություն կազմակերպելուն միտված ոչինչ չի եղել: Ինչպես մեր մյուս բոլոր տղաների, այնպես էլ իմ դեպքում այդ մեղադրանքը անհիմն է, ու այստեղ պարզ դառնալ-չդառնալու խնդիր չկա:

– Նույն մեղադրանքով դատապարտված, օրինակ՝ յոթ ընդդիմադիրներից յուրաքանչյուրին մեղադրող կողմը կոնկրետ դեր էր սահմանել. մեկը, իբր, անհնազանդության կամ ոստիկանությանը դիմադրելու կոչ-ելույթով էր հանդես եկել, մյուսը, իբր, ապահովել էր անկարգությունների ֆինանսավորումը, երրորդը, իբր, մետաղե եւ փայտե ձողեր եր բաժանել մարդկանց: Դո՛ւք ի՞նչ էիք արել. օրինակ՝ ելույթ ունեցե՞լ եք Ազատության հրապարակում կամ Մյասնիկյանի արձանի մոտ:

– Ես ելույթ չեմ ունեցել: Ես մյուսների նման ու բոլորս միասին խաղաղ հանրահավաք ու նստացույց ենք արել, պարել-երգել ենք, իսկ թե մեզնից ով եւ ինչ դեր է կատարել «անկարգություն կազմակերպելու» մեջ՝ որոշել էին իրենք՝ իշխանությունները, մեղադրողները: Ստացվել էր, որ Ալիկ Արզումանյանը կոչ էր արել, Համլետ Հովհաննիսյանն էլ գնացել էր իշխանությունը վերցրել էր։ Վերցրինք, տվեցինք Սերժ Սարգսյանին:

Մյասնիկյանի արձանի մոտ եղել եմ օրվա առաջին կեսին, իսկ Ազատության հրապարակում եղել եմ ամեն օր, 10 օր շարունակ, առավոտից իրիկուն, գիշերն էլ հետը: Ինչո՞ւ պիտի թաքցնեմ: Անօրինական ոչինչ չենք արել, որպեսզի այդ փաստը թաքցնելու առիթ ունենամ:

– Ձեր ասելով՝ ընդամենը մասնակցել եք, բա այդ դեպքում ինչո՞ւ է ձեզ մեղադրանք առաջադրվել ոչ թե անկարգություններին մասնակցելու, այլ՝ դրանք կազմակերպելու համար:

– Այդ հարցի պատասխանը պիտի իրենք (նախաքննական մարմինը- Ն. Մ.) տան: Կամ ընդհանրապես էդ ի՞նչ հանցագործություն էինք կատարել, որ ես էլ կազմակերպիչ եմ: Ասում եմ՝ պարզապես հավաքվել եւ փորձում էինք պաշտպանել մեր իրավունքները, տեր կանգնել մեր քվեին, ուզում էինք ասել, որ ա՛յ հարգարժան նախագահի պաշտոնը զբաղեցնող, դա քո տեղը չի, նախագահի պաշտոնում ընտրվել է ուրիշը, ո՛չ դու:

Ինձ առաջադրված մեղադրանքում կոնկրետ մի դրվագ կա, կապված իմ խնամու՝ Վրեժ Նիկոլյանի հետ: Նա դատապարտվել է 6, 5 տարվա ազատազրկման եւ իր պատիժն է կրում «Էրեբունի» ՔԿՀ-ում: Իսկ ես, իբր, նրան պատվիրել եմ «ոզնիներ» բերել, որ էդ «ոզնիներով» իշխանություն վերցնենք: Պարզվում է աշխարհում նոր զենքի տեսակ կա՝ «ոզնիները», որով հնարավոր է իշխանությունը զավթել: Վ. Նիկոլյանն էլ, ի դեպ, 2008թ. ընտրությունների ժամանակ եղել է Սերժ Սարգսյանի վստահված անձը: Նա իմ դեմ ցուցմունք, իր ասելով, չի տվել ո՛չ առաջին օրը, ո՛չ էլ դրանից հետո: Առերեսման ժամանակ նա պնդեց դա՝ ասելով, թե այդ ամենը գրել են իր փոխարեն, ինքը նման բան չի ասել, նաեւ ավելացրեց, թե կատեգորիկ հայտարարում է, որ Համլետ Հովհաննիսյանը ոչ մի կապ չունի էդ «ոզնիների» հետ, ինձ ոչինչ չի պատվիրել: Երեւի հենց այդ առերեսումից հետո, տեսնելով, որ իմ դեմ կոնկրետ ոչ մի մեղադրական ապացույց չկա, իմ խափանման միջոցը փոխեցին: Թե՝ գործում կա՞ն այլ, ինձ դեռ անհայտ ապացույցներ, իմ «մեղքն» ապացուցող ցուցմունքներ՝ ես չգիտեմ:

– Ի՞նչ եք կարծում, ձեր գործը դատարան կմտնի՞:

– Չեմ կարող ասել, բայց ես դրան պատրաստ եմ եւ դատաքննությունից խուսափելու ոչ մի պատճառ չունեմ: Մինչեւ «Մարտի 1»-ը տղաս էր ապօրինաբար կալանավորվել, իսկ մի ընտանիքի համար երկու հոգու անօրինական կալանքն ու դատապարտումը շատ ծանր կլիներ ոչ միայն հոգեպես, այլեւ ֆիզիկապես եւ նյութապես: Ես ընդհատակում էի այդ պատճառով ու աշխատեցի որքան հնարավոր է երկար մնալ, մինչեւ տղաս ազատ արձակվի: Դրանից հետո ես եկա, ներկայացա, որպեսզի հարցնեմ՝ ի՞նչ ունեք ինձ ասելու, ի՞նչ եմ արել, որ ինձ համարում եք համարյա պետության անվտանգությանը սպառնացող, նրա հիմքերը քայքայող անձ: «Ոզնիներով» պիտի գնայինք տանկերի ու զինված ոստիկանների դե՞մ: Հիմա արդեն փաստերով հաստատվեց, որ ինձ մեղադրանք առաջադրելու որեւէ հիմք չկա:

– Եթե դուք ընդհատակում չլինեիք, կդատվեիք «յոթի» հետ միասին, որովհետեւ ըստ նախաքննական մարմնի, հենց այդ յոթ գործիչներն ու հետախուզման մեջ գտնվող 4 հոգին, այդ թվում նաեւ դուք, մեղադրվում էիք անկարգություն կազմակերպելու մեջ, ինչը փոխհամաձայնեցված գործողություններ էր ենթադրում: Դուք «յոթի» գործով անցնող բոլոր անձանց ճանաչե՞լ եք, շփում եղե՞լ է ձեր միջեւ, ասենք՝ 2008թ. փետրվարի 20-ից մինչեւ մարտի 1-ը:

– Բոլորին չեմ ճանաչել: Օրինակ՝ Շանթ Հարությունյանին հիմա էլ չեմ ճանաչում: Սուրեն Սիրունյանին հեռակա իմացել եմ, բայց ծանոթներ չենք եղել, նրան չեմ ճանաչել: Բնականաբար, ճանաչել եմ Ալեքսանդր Արզումանյանին, որովհետեւ նա կարեւոր դեր է ունեցել մեր պետության կայացման հարցում: Ճանաչել եմ Մյասնիկ Մալխասյանին, որովհետեւ նա իմ մարտական ընկերն է, ես եղել եմ նրա հրամանատարը, Սասունը, Հակոբն են իմ մարտական ընկերները: Բայց եթե անգամ բոլորին ճանաչեի եւ բոլորի հետ շփված լինեի, միեւնույն է, դա որեւէ մեկին առիթ չի տալիս ասելու, որ մենք անպայման եւ պարտադիր միասին պիտի պայմանավորված լինեինք գնալ հեղաշրջում անելու, իշխանություն վերցնելու: Մյուս կողմից, մենք բոլորս ընդունել եւ վստահել ենք մեր գլխավոր հրամանատարին՝ ՀՀ առաջին նախագահին, եւ եթե նա ասում է էսպես անել, մենք չէինք կարող նրա խոսքը չլսել ու ինքնագլուխ գնալ ինչ-ինչ քայլերի, որոնք շիլափլավ կդառնային: Ընդհանրապես «Մարտի 1»-ի բոլոր գործերը շինծու էին: Իմ նկատմամբ առաջադրված մեղադրանքի որոշումն էլ երբ կարդացի, զարմացա, թե դա գրողը իրավաբա՞ն, թե՝ գեղարվեստական գրող է եղել:

– Ի՞նչ կմաղթեք նրանց, ովքեր դեռ անազատության մեջ են:

– Անազատության մեջ գտնվողներին մաղթում եմ համբերություն, իսկ որ նրանք շատ մոտ ապագայում ազատ են արձակվելու ընդդիմության եւ ժողովրդի պայքարի շնորհիվ՝ չեմ կասկածում: Եթե իշխանությունները հասկանային ու ճիշտ գնահատեին առկա իրավիճակը, ապա բոլորին պիտի շատ արագ ազատ արձակեին: Որքան այդ մարդկանց պահում են անազատության մեջ, այնքան մենք մեզ նրանց առաջ ավելի պարտավորված ենք զգում ու պայքարում ենք, որ բոլոր քաղբանտարկյալները օր առաջ մեր կողքին լինեն: Հիմա մենք մեր ամբողջ էներգիան կենտրոնացրել ենք այդ ուղղությամբ, իսկ դրա արդյունքում իշխանությունները կարող են շատ ավելին կորցնել: Որքան շուտ նրանք ազատ արձակեն տղաներին, այնքան կրքերը հնարավոր է, որ շուտ հանդարտվեն ու որոշ ժամանակ անց իշխանություն-ընդդիմություն «զինադադար» կնքվի, այն էլ Հայաստանի համար այս բախտորոշ ժամանակաշրջանում, երբ Ղարաբաղի հարց կա, երբ «դրսից» ճնշումներ կան Հայաստանի իշխանությունների վրա:

ՆԱԻՐԱ ՄԱՄԻԿՈՆՅԱՆ