ԱՐՄԵՆ ՇԵԿՈՅԱՆ
ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԺԱՄԱՆԱԿ
Գլուխ տասնչորսերորդ
ՎԱՍՆ ԱՆԿԵՂԾՈՒԹՅԱՆ
– Տասներկուսը չի,- ասացի Լիզային.- քսա՛ն ա պակաս:
– Տասնութ,- նորից ժամացույցին նայելով՝ ասաց Լիզան:
– Հիմա ամեն ինչ կվերջանա,- ասացի ես:
– Ի՞նչը նկատի ունես:
– Ռեստորանը շուտով կփակեն: Վերջապես քո ու քրոջդ հանդիպումը կկայանա:
– Պատկերացնում եմ: Դա ո՛չ թե հանդիպում է լինելու, այլ՝ ճակատամարտ:
– Որ էս մի ժամվա մեջ տուն հասնես, դժվար թե խոշոր ճակատամարտ տեղի ունենա:
– Քե՛զ է թվում. ինքը ժամը իննից է սկսում աշխարհն իրար խառնել:
– Իննի՞ց: Երեւի մի քիչ չափազանցնում ես:
– Մի քիչ չափազանցնում եմ. ձմռանն իննից է սկսում, ամռանը՝ տասից:
– Հիմա ամառ ա:
– Հիմա ամառ է, բայց վաղուց արդեն ժամը տասը չի. արդեն տասներկուսն է,- նորից ժամացույցին նայելով՝ ասաց Լիզան:
– Տասնհինգ ա պակաս,- իր ժամացույցին նայելով՝ ասացի ես:
– Շատ ես մանրանում:
– Հույս եմ տալի: Քեզ դո՛ւխ եմ տալի:
– Էլի խոսակցականիդ անցար:
– Դու էլ գրականիդ ես անցել:
– Այսինքն, երկուսս էլ մեր բնական վիճակում ենք: Ասում ես՝ ինձ դուխ ե՞ս տալիս:
– Հա,- ասացի ես:
– Լավ կանես՝ քե՛զ դուխ տաս,- ասաց Լիզան.- ինչքան հասկանում եմ՝ քո ժամանակն է՛լ է արդեն լրացել:
– Ինձ լրիվ մի ժամ ունեմ,- իր ձեռքը բռնելով ու նորից իր ժամացույցին նայելով՝ ասացի ես:
– Բա ինչո՞ւ ես րոպեն մեկ ժամացույցիս նայում:
– Քո համար եմ անհանգստանում, ավելի ճիշտ՝ քրո՛ջդ համար:
– Թե՞ կայֆ է տալիս:
– Ի՞նչը:
– Րոպեն մեկ ժամացույցիս նայելը: Հատուկ նպատակով ես ժամացույցիս նայում, չէ՞:
– Ի՞նչ հատուկ նպատակ:
– Ուզում եմ ասել՝ ինքնանպատակ չես նայում:
– Ժամացույցին ինքնանպատակ չեն նայում. հատուկ նպատակով են նայում, որ իմանան՝ ժամը քանի՞սն ա:
– Քոնը, կարծում եմ, առանձնահատուկ դեպք է:
– Ի՞նչ իմաստով ա առանձնահատուկ:
– Էն իմաստով, որ ամեն անգամ ժամացույցիս նայելիս՝ ձեռքդ քսում ես ձեռքիս: Հաճելի՞ է:
– Ի՞նչը:
– Որ ձեռքդ քսվում է ձեռքիս, ավելի ճիշտ՝ որ ձեռքդ քսում ես ձեռքիս:
– Չի բացառվում:
– Ի՞նչը չի բացառվում:
– Հաճույքի մոմենտը:
– Էդ էր պակաս՝ բացառվեր:
– Համենայն դեպս, տհաճ չի:
– Էդ էր պակաս՝ տհաճ լիներ: Բայց գիտակցաբա՞ր ես անում, թե՞ բնազդաբար:
– Ի՞նչը:
– Էդ՝ ձեռքդ քսելը:
– Անասուն չեմ, որ բնազդաբար անեմ:
– Իզուր ես վիրավորվում. շատ հնարավոր է, որ բնազդաբար, անկախ քեզանից անեիր:
– Ես ամեն ինչ գիտակցաբար եմ անում:
– Շա՜տ հետաքրքիր է:
– Ի՞նչը:
– Էս քանի ժամ է՝ մեջքս ամուր գրկած պարում ես, բայց ձեռքդ ձեռքիս քսելուց երեւի ավելի՛ մեծ հաճույք ես ստանում:
– Շատ հնարավոր ա: Մարդ արարածը միշտ նորության ա ձգտում:
– Այսինքն, դա քեզ համար նորությո՞ւն է:
– Իմ համար դու ոտից գլուխ նորություն ես:
– Ասում ես՝ մարդ արարածը միշտ նորությա՞ն է ձգտում:
– Էրեւում ա՝ դու հե՛չ նորության կողմնակից չես:
– Որ ձեռքս ձեռքիդ չեմ քսում՝ դրա՞ համար:
– Թեկուզ:
– Ես ո՛չ թե նորության կողմնակից չեմ, այլ, ի տարբերություն քեզ, նորությունը մի քիչ ավելի՛ երկար եմ վայելում:
– Այսի՛նքն:
– Էս որ գրկված պարում ենք, ինձ համար միանգամայն նորություն է:
– Ուզում ես ասես՝ առաջին անգա՞մ ես տանգո պարում:
– Ձեւական շատ եմ պարել, բայց էսպես իսկական առաջին անգամ եմ պարում:
– Ձեւականը ո՞րն ա:
– Ձեւականն այն է, որ բոլորը պարում են՝ դու է՛լ ես պարում: Իրար ձեւական գրկում եք ու առանց որեւէ զգացմունքի պարում եք:
– Բա իսկակա՞նը որն ա:
– Հիմա որ իրար հետ պարում ենք՝ իսկականն է՛ս է. երբ դիմացինիդ զգում ես:
– Դիմացինիդ ի՞նչն ես զգում:
– Մարմինն ու հոգին:
– Հասկացա:
– Ընդամենը կե՛սն ասացի:
– Բա մյո՞ւս կեսը որն ա:
– Մյուս կեսն էլ այն է, որ հետդ պարողն էլ քո՛ մարմինն ու հոգին է զգում:
– Դու, փաստորեն, իսկակա՛ն պարուհի ես:
– Իսկական պարուհի եմ, բայց կյանքումս առաջին անգամ եմ իսկական պարում:
– Բայց մենք ավելի շատ խոսում ենք, քան՝ պարում: Համարյա չենք հիշում, որ պարում ենք:
– Հենց դա՛ է իսկական պարը: Հենց հիշեցիր՝ որ պարում ես, կնշանակի՝ չես պարում. ընդամենը ձեւացնում ես, թե պարում ես:
– Ես քո մարմինն ու հոգին զգում եմ:
– Էսքան որ չանկեղծանայի՝ դժվար թե զգայիր:
– Նախքան անկեղծանա՛լդ էի զգում:
– Նախքան անկեղծանալս չէիր կարող զգալ:
– Ինչի՞:
– Որովհետեւ մեր հանդիպման առաջին իսկ վայրկյանից սկսած՝ անկեղծ եմ եղել: Կոշիկի տնից սկսած՝ անկեղծ եմ եղել:
– Կինոյի՛ տնից:
– Հա:
– Ինձ թվում ա՝ դու չես էլ կարա անկեղծ չըլնես:
– Դրա համար էլ քույրս ինձ համար շատ է անհանգստանում ու վախենում:
– Ինչի՞ց ա վախենում:
– Վախենում է, որ իմ էս մշտական անկեղծությունը սխալ կընկալվի:
– Ինչի՞ պիտի սխալ ընկալվի:
– Շատ պարզ. մարդկանց հետ որ անկեղծանում ես, սկսում են քեզ ուրիշ աչքով նայել:
– Ի՞նչ աչքով:
– Մտածում են՝ դուրս ընկածի կամ փչացածի մեկն ես: Հաստատ դու է՛լ սկզբում էդպես մտածած կլինես:
– Սկզբում՝ ե՞րբ:
– Որ կինոյի տան մոտ քեզ ժպտացի:
– Կոշիկի՛ տան մոտ:
– Հա: Կոշիկի տան մոտ որ քեզ ժպտացի, երեւի մտածեցիր՝ փչացածի մեկն է:
– Էդպես չեմ մտածել:
– Բա ի՞նչ ես մտածել:
– Մտածեցի՝ ռուս ես:
– Նույն բանն է:
– Ո՞նց ա նույն բանը:
– Էնքանով է նույնը, որ, փաստորեն, դու ինձ ուրիշի տեղն ես դրել. մտքովդ անգամ չի անցել, որ նորմալ հայ աղջիկը կարող է փողոցում ժպտալ կամ խոսել:
– Ես մեղավոր չեմ, որ նորմալ հայ աղջկերքը փողոցում չեն ժպտում ու չեն խոսում:
– Ես էլ մեղավոր չեմ,- ժպտաց Լիզան:
– Դու էլ մեղավոր չես,- համաձայնվեցի ես:
– Ասում ես՝ ռուսի նման ե՞մ:
– Հեչ չեն ասե՞լ:
– Ասող եղել է:
– Ավելի ճիշտ՝ ո՛չ թե ռուսի նման ես, այլ՝ հե՛չ հայի նման չես: Անկեղծությունդ մի՛ կողմից, մյուս կողմից էլ՝ ռուսի արտաքինդ. պարզ ա, որ քույրդ քեզ համար կանհանգստանա:
– Ինձ ավելի հաճախ լեհուհո՛ւ են նմանեցնում:
– Հա. լեհուհու է՛լ ես նման:
– Լեհուհի տեսած կա՞ս:
– Ժիվոյ՝ չէ, բայց կինոներում տեսել եմ:
– Կինոներում ի՞նչ լեհուհի ես տեսել: Անունը հիշո՞ւմ ես:
– Կինոյի՞:
– Չէ՝ լեհուհո՛ւ:
– Բեատա Տիշկեւիչ:
– Բեատա Տիշկեւիչին նմա՞ն եմ:
– Շա՜տ:
– Դա արդեն առաջին անգամ եմ լսում:
– Հեչ չեն ասե՞լ, որ Բեատա Տիշկեւիչին նման ես:
– Ինչո՞վ եմ Բեատա Տիշկեւիչին նման:
– Չգիտեմ՝ ինչով ես նման, բայց շա՜տ նման ես:
– Հասկացա:
– Ի՞նչը հասկացար:
– Երկուսս էլ մի թեթեւ կուզ ունենք:
– Ես ու դո՞ւ:
– Չէ՛,- ծիծաղեց Լիզան.- ես ու Բեատա Տիշկեւիչը:
– Չեմ նկատել,- ասացի ես:
– Ի՞մը չես նկատել, թե՞ Տիշկեւիչինը:
– Ո՞ւր ա կուզ,- Լիզայի մեջքն ամուր գրկելով՝ հարցրի ես:
– Կուզը մի քիչ վերեւ է լինում, խելո՛ք,- ծիծաղեց Լիզան:
– Ինչ-որ չեմ զգում. կուզ չկա,- ձեռքերս մի քիչ վերեւ բարձրացնելով՝ ասացի ես:
– Մի քիչ է՛լ վերեւ,- ժպտաց Լիզան:
– Չկա,- ասացի ես.- կուզ չեմ զգում:
– Որ ավելի ամուր գրկես՝ կզգաս:
– Չեմ զգում,- Լիզային ավելի ամուր գրկելով՝ ասացի ես:
– Հե՛չ չես զգո՞ւմ,- ժպտաց Լիզան:
– Ուրի՛շ բան եմ զգում:
– Ի՞նչ ես զգում:
– Բառերով չեմ կարա ասեմ:
– Ի՞նչը բառերով չես կարող ասել:
– Էս զգացածս:
– Չափն անցանք:
– Ի՞նչ իմաստով:
– Ամե՛ն իմաստով: Հատկապես՝ ե՛ս չափն անցա:
– Ե՞րբ չափդ անցա ր:
– Հենց հիմա: Հիմա որ իմ մասին ամենավատ բաները մտածես՝ շատ էլ ճիշտ կանես:
– Քո մասին ի՞նչ վատ բան պիտի մտածեմ:
– Ինչ էլ մտածես՝ տեղ ունես:
– Ոչ մի վատ բան էլ չեմ մտածում:
– Երեւի արդեն ինձ վստահում ես, դրա համար էլ վատ բան չես մտածում: Երեւի արդեն ինձ մի քիչ հավատում ես:
– Մի քիչ չէ՝ շա՜տ եմ հավատում:
– Ինձ արդեն մի քիչ որ ճանաչում ես՝ դրա՛ համար ես հավատում:
– Քեզ արդեն լրիվ ճանաչում եմ:
– Մարդուն հնարավոր չի լրիվ ճանաչել, մանավանդ՝ ինձ:
– Ճանաչողի՛ց ա կախված:
– Ճանաչվողից ավելի՛ շատ է կախված: Ես հեչ ինքս ինձ կարգին չեմ ճանաչում, ուր մնաց՝ ուրիշները ճանաչեն:
– Ես ուրիշ ե՞մ:
– Ես որ ինձ կարգին չեմ ճանաչում, դու ո՞նց կճանաչես,- շարունակեց Լիզան.- էն էլ՝ մի օրում, ավելի ճիշտ՝ մի քանի ժամվա մեջ:
– Էս ամբողջը մի օր ե՞ս հաշվում:
– Մի օր է՛լ չէ. ընդամենը մի քանի ժամվա ծանոթներ ենք:
– Ինձ թվում ա՝ հազար տարվա ծանոթներ ենք:
– Ինձ է՛լ է էդպես թվում, բայց փաստը մնում է փաստ, որ ընդամենը մի օր է՝ ինչ իրար ճանաչում ենք, ավելի ճիշտ՝ մի քանի ժամ:
– Մի քանի ժամում հնարավոր չի՞ մարդուն ճանաչել:
– Նայած մարդու. ես հեչ ի՛նքս ինձ կարգին չեմ ճանաչում:
– Մարդ ուրիշներին ավելի՛ լավ ա ճանաչում, քան՝ ինքը իրան: Կարող ա սաղ կյանքում մարդ ինքը իրան չճանաչի:
– Ժարգոնով ես խոսում, բայց հետաքրքիր մտքեր ես արտահայտում:
– Ժարգոն չի:
– Բա ի՞նչ է:
– Իմ մայրենի լեզուն ա:
– Մայրդ էդ լեզվով է՞ խոսում:
– Չասեցի՝ մայրական, ասեցի՝ մայրենի:
– Դրանք տարբեր բաներ ե՞ն:
– Երեւի:
– Երեւի՞, թե՝ հաստատ:
– Հաստատ ոչ մի բան չկա:
– Կա՛:
– Ի՞նչն ա:
– Այն է, որ ես էլ քե՛զ եմ արդեն սկսում ճանաչել:
– Ես հեչ ի՛նքս ինձ չեմ ճանաչում, ուր մնաց՝ ուրիշները ճանաչեն:
– Ես ուրիշ ե՞մ:
– Ընդամենը մի օրվա ծանոթներ ենք:
– Էս ամբողջը մի օր ե՞ս հաշվում:
– Բա քանի՞ օր հաշվեմ:
– Ընդհա՛նրապես մի հաշվիր: Եթե հաշվես՝ հաստատ կսխալվես, մանավանդ որ՝ թվաբանությունից թույլ ես:
– Ի՞նչ գիտես:
– Որ թվաբանություն իմանայիր՝ բանասիրական չէիր գնա:
– Բա դո՞ւ խի ես բանասիրական գնացել:
– Իմն ուրիշ է:
– Ինչո՞վ ա ուրիշ:
– Ես աղջիկ եմ:
– Հաստա՞տ:
– Արդեն վուլգարանում ես:
– Կներես:
– Եթե մտքովդ ուրիշ բաներ են անցնում, կարող ես սառույցին գրել:
– Էս ամառվա շոգին ի՞նչ սառույց:
– Եթե ուրիշ բաներ պատկերացնում ես, սառույց է՛լ կարող ես պատկերացնել:
– Արդեն դու է՛լ ես վուլգարանում:
– Դո՛ւ սկսեցիր: Պարզվում է՝ բոլորի նման ես:
– Ի՞նչ իմաստով:
– Դու է՛լ ես, փաստորեն, անկեղծությունս չարաշահում:
– Էնքան են անկեղծությունդ չարաշահել, որ արդեն ինձ է՛լ ես կասկածում:
– Քեզ որ կասկածեի, հետդ ռեստորան չէի գա:
– Թամրազյանի՛ հետ ես ռեստորան էկել. ի՛նքն ա հրավիրել:
– Բայց սկզբում քե՛զ հետ պիտի գայի: Արդեն մոռացե՞լ ես, որ ընկերներիդ հետ ժամադրված էիր:
– Ի՞նչ ընկեր:
– Լեւոն Ներսիսյանի ու մյուսների:
– Ես Լեւոն Ներսիսյանին ի՞նչ ընկեր. ինքը մեծ մարդ ա:
– Տարիքն ի՞նչ կապ ունի:
– Տարիքի իմաստով չեմ ասում. ինքը մեծություն ա:
– Մտածեցի՝ եթե էդ մեծությունների հետ ռեստորան ես գնում, ուրեմն՝ որոշակի մակարդակ ունես:
– Հիմա հակառակն ե՞ս մտածում:
– Հակառակը չեմ մտածում, բայց մտածում եմ, որ չարժե մարդկանց հետ չափից ավելի անկեղծանալ: Մարդիկ կարող են անկեղծությունդ չարաշահել:
– Ո՞ր մարդիկ:
– Մեկը՝ դու:
– Նայի՝ դո՛ւ անկեղծությունդ չչարաշահես:
– Ի՞նչ իմաստով:
– Հենց ուղղակի՛ իմաստով: Մի քիչ շատ չե՞ս քո անկեղծությունից խոսում:
– Սովոր չեք, որ մարդիկ անկեղծանում են:
– Սովոր չեմ, որ մարդիկ էսքան երկար-բարակ իրանց անկեղծությունից խոսան: Որ անկեղծությունից խոսում ես, ուրեմն՝ արդեն անկեղծ չես: Անկեղծությունն էն ա, որ մարդիկ հեչ իրանք է՛լ չեն զգում:
– Ի՞նչը չեն զգում:
– Անկեղծ մարդու մտքով չի էլ անցնում, որ ինքն անկեղծ ա: Ո՛չ էլ ազնիվ մարդն ա մտածում, որ ինքն ազնիվ ա: Ո՛չ էլ վախենում են, որ ինչ-որ մեկը կարող ա իրանց անկեղծությունն ու ազնվությունը չարաշահի:
– Հետաքրքիր է:
– Ի՞նչն ա հետաքրքիր:
– Հետաքրքիր է, որ քեզանից չեմ նեղանում: Փաստորեն, դու ինձ վիրավորում ես, բայց քեզանից չեմ նեղանում:
– Ե՞րբ եմ քեզ վիրավորել:
– Հենց հիմա: Փաստորեն, հասկացնում ես, որ ես դերասան եմ. դերասանություն եմ անում:
– Սխալ ես հասկացել:
– Ո՞նց պիտի հասկանայի:
– Ուզում եմ ասեմ՝ կամ ընդհա՛նրապես չպիտի մարդկանց հետ անկեղծանաս, կամ էլ, որ անկեղծանում ես, չպիտի՛ վախենաս անկեղծանալուց:
– Եթե ինձ սխալ են հասկանում՝ ո՞նց չվախենամ:
– Հասկացվելու մասին ընդհա՛նրապես չպիտի մտածես:
– Դու չես ուզո՞ւմ, որ քեզ ճիշտ հասկանան:
– Իմ ի՞նչը ճիշտ հասկանան:
– Անկեղծությո՛ւնդ:
– Ես հազարից մեկ եմ անկեղծանում:
– Վերջին անգամ ե՞րբ ես անկեղծացել:
– Հենց հիմա:
– Հիմա անկե՞ղծ ես:
– Միանգամյան:
– Միանգամյանն ի՞նչ է:
– Միանգամյանը հայ ա: Ուզում եմ ասեմ՝ մի բուռ հայ ենք, իրար հետ որ անկեղծ չըլնենք՝ ո՞նց կըլնի:
– Կատակի ես վերածում:
– Իմիջիայլոց, կատակը հե՛չ վնաս չի:
– Ինչի՞ն վնաս չի:
– Անկեղծությանը:
– Ես ուզում եմ, որ ինձ ճիշտ հասկանան: Վա՞տ բան եմ ուզում,- հարցրեց Լիզան:
– Ո՞վ չի ուզում, որ իրան ճիշտ հասկանան: Ես է՛լ եմ ուզում:
– Իսկ եթե չեն հասկանո՞ւմ:
– Էդ արդեն դժբախտություն ա:
– Ես էլ հենց էդ դժբախտությունից եմ վախենում:
– Չհասկանալը չհասկացողի՛ համար ա դժբախտություն, ո՛չ թե՝ չհասկացվողի:
– Իսկ չհասկացվո՞ղը:
– Չհասկացվողը պիտի մտքինը պարզ ասի, որ հասկանան:
– Եթե պարզ ես ասում, բայց չեն հասկանո՞ւմ:
– Եթե էդքանից հետո էլ չեն հասկանում, էդ արդեն իրա՛նց դժբախտությունն ա:
-Շա՜տ ինքնավստահ ես:
– Ինքնավստահ չեմ. ուղղակի՝ ցույց եմ տալի, թե ինքնավստահ եմ:
– Այսինքն՝ դերասանություն ե՞ս անում:
– Համարյա:
– Բա ասում էիր՝ անկեղծ ես:
– Անցավ: Իմ անկեղծությունը մոմենտներով ա. հո չե՞ս կարա օրվա քսանչորս ժամն անկեղծ ըլնես:
– Կամ մի՛շտ են անկեղծ լինում, կամ՝ ընդհա՛նրապես չեն լինում:
– Ես հազարից մեկ եմ անկեղծանում:
– Մնացած ժամանակ քեզ կեղծո՞ւմ ես:
– Անկեղծի հակառակը կեղծը չի:
– Բա ի՞նչն է:
– Սովորական վիճակն ա: Անկեղծանալուց առաջ մտածում եմ՝ արժի՞ էս մարդու առաջ անկեղծանամ:
– Հիմա ինձ հետ անկե՞ղծ ես:
– Հա: Չես հավատո՞ւմ:
– Հավատում եմ: Այսինքն, ինձ հետ անկեղծանալուց առաջ էլ ե՞ս նախօրոք մտածել՝ արժի՞ անկեղծանամ, թե՝ չէ:
– Նախօրոք ոչ մի բան չեմ մտածել:
– Բա ասում ես՝ նախօրոք ես մտածում:
– Սովորաբար նախօրոք եմ մտածում, բայց քոնը սովորական դեպք չի:
– Ի՞նչ առումով սովորական դեպք չի:
– Նախ՝ դու սովորական մարդ չես:
– Հետո՞:
– Հետո էլ՝ դու որ իմ հետ անկեղծ ես, ես ո՞նց կարամ քո հետ անկեղծ չըլնեմ: Եթե դիմացինդ անկեղծ ա, դու ստիպված ես անկեղծանում. զենքերդ միանգամից ցած ես դնում, միանգամից հանձնվում ես:
– Ո՞ւմ ես հանձնվում:
– Դիմացինիդ: Ավելի ճիշտ՝ դիմացինիդ անկեղծությանը:
– Բարդ բաներ ես ասում:
– Բարդ չի: Եթե դիմացինդ անկեղծ ա, քո անկեղծ չըլնելը ստորության պես բան ա:
– Իսկական հոգեբան ես: Մազմանյանի դասերն իզուր չեն անցել:
– Մազմանյանի դասերին համարյա չեմ նստել:
– Հեչ չի զգացվում: Ասում ես՝ ինձ հետ անկե՞ղծ ես:
– Արդեն մի քանի անգամ էդ հարցիդ պատասխանեցի:
– Ո՞ր պահից սկսած հետս անկեղծացար:
– Կինոյի տնից սկսած:
– Որ հետեւիցս գալիս էի՞ր:
– Հա:
– Բայց էդ ժամանակ հետս չէիր էլ խոսում:
– Անկեղծությունը խոսալու հետ ոչ մի կապ չունի. կարող ա շատ խոսաս, բայց հեչ էլ անկեղծ չըլնես, ու ընդհակառակը՝ կարող ա ոչ մի բան չասես, բայց…
– Անկեղծ լռես:
– Ճիշտ գլխի ընկար:
– Անկեղծորե՞ն էիր լռում:
– Անկեղծորեն հետեւիցդ գալիս էի:
– Անկեղծորեն գա՞լը որն է,- ծիծաղեց Լիզան:
– Անկեղծորեն գալն է՛ն ա, որ ոտներդ իրանք իրանց գնում ու քեզ տանում են:
– Ինձ համար շատ մեծ պատիվ է,- ասաց Լիզան:
– Ի՞նչը,- հարցրի ես:
– Ինձ համար մեծ պատիվ է, որ սովորաբար հազարից մեկ ես անկեղծանում, բայց ինձ հետ անկեղծացար:
– Քեզանից վարակվեցի. դու որ հետս անկեղծ ես, ես ո՞նց անկեղծ չըլնեմ: Չնայած… երեւի զգացմունքի հարց է՛լ կա:
– Ի՞նչ զգացմունք:
– Զգացմունքդ որ խեղդում ա, շատ դեպքերում անկախ քեզանից ես անկեղծանում:
– Ի՞նչ զգացմունք,- նորից հարցրեց Լիզան:
– Մեկի հանդեպ որ անտարբեր չես, հետը շատ հեշտ ես անկեղծանում:
– Ի՞նչ մեկ:
– Կնոջ մասին ա խոսքը, ավելի ճիշտ՝ աղջկա:
– Վերջին անգամ ե՞րբ է պատահել:
– Ի՞նչն ա երբ պատահել:
– Որ անտարբեր չես էղել:
– Էսօր:
– Ժամը երկուսից առա՞ջ, թե՝ հետո:
– Արդեն ավելորդ հարցեր ես տալիս:
– Ի՞նչ իմաստով ավելորդ:
– Է՛ն իմաստով ավելորդ, որ հարցիդ պատասխանն ինձանից լավ գիտես: Լավ կըլնի՞, որ ես էլ քե՛զ էդ տեսակ հարցեր տամ:
– Շատ լավ կլինի: Տո՛ւր:
– Սովոր չեմ: Ո՞նց կարամ մարդուն ընե՛նց հարց տամ, որի պատասխանն արդեն գիտեմ:
– Պատասխանը ո՞րն է:
– Պարզ ա, որ դու էլ ի՛մ հանդեպ անտարբեր չես:
– Քեզ ո՞վ ասաց:
– Մազմանյանը:
– Ի՞նչ Մազմանյան:
– Հոգեբանությա՛ն:
– Բա ասում էիր՝ Մազմանյանի դասերից փախել ես:
– Սկզբի շրջանում նստում էի:
– Եթե մինչեւ վերջ նստեիր, պատկերացնում եմ՝ հիմա ինչե՜ր կասեիր:
– Ինչե՞ր կասեի:
– Կասեիր, որ ես քո հանդեպ անտարբեր չեմ, դրա՛ համար եմ անկեղծանում ու այսքան շատ խոսում:
– Խի հակառակն էլ ա՞ պատահում:
– Հակառակը ո՞րն է:
– Որ քիչ խոսաս:
– Արդեն վիրավորում ես:
– Վիրավորվեցի՞ր:
– Բնականաբար:
– Պատերազմո՛ւմ են վիրավորվում:
– Դա էլ է՞ Մազմանյանն ասել:
– Չէ. էդ մեկը Լեւոն Ներսիսյանն ա ասել:
– Հիշեցի. դա ի՛ր խոսքն է: Լավ չի:
– Ի՞նչը լավ չի:
– Ուրիշների ասածները կրկնելը: