Երեւանյան
կինոթատրոններում հայկական ֆիլմեր չեն ցուցադրվում Հայաստանում կինոն վաղուց
դիտվում է ոչ միայն արվեստ, այլեւ քաղաքականություն ու բիզնես: «Առավոտի» հետ մասնավոր
զրույցներում մեր կինոարտադրողներն այսօր հայաստանյան կինոթատրոններում տեղական արտադրության
ֆիլմերի բացակայության մեղքը, մեղմ ասած, գցում են պետության վրա, ասելով, որ հանրապետությունում
բոլոր կինոթատրոնները սեփականաշնորհված են, իսկ 2005-ին հայ կինոն վերջնականապես
սպանվեց պետական որոշումներով, ինչի արդյունքն են այսօր գործազրկության մատնված «Հայֆիլմն»
ու «Երեւան» ստուդիան: Արվեստագետները մինչ այսօր հիշում են, թե ինչպես խորհրդային
տարիներին հայաստանյան կինոթատրոնների ճակատին, որպես օրենք, փակցված էր Լենինի հետեւյալ
միտքը. «Բոլոր արվեստներից կարեւորը կինոն է»: Ըստ մեր զրուցակիցների, ստացվում է,
որ ամերիկացիները հենց Լենինի խոսքերով շարունակում են մինչ այսօր ճիշտ քաղաքականություն
վարել կինոյում: Խոսելով Երեւանում գործող երկու՝ «Մոսկվա» եւ «Նաիրի» կինոթատրոններում
որդեգրված քաղաքականության մասին էլ, հեգնանքով ասում են, որ իրենց ֆիլմերի պակասը
հիշյալ կինոթատրոններում դրանց տնօրենների բարի կամքի դրսեւորումն է կամ դրա իսպառ
բացակայությունը: Կապվեցինք «Նաիրի» կինոթատրոնի տնօրեն Հրանտ Հովհաննիսյանի
հետ: Նա ափսոսեց, որ այսօր բարձրակարգ հայկական ֆիլմեր չկան: Հատուկենտ նկարներն
էլ ներկայացվում են DVD կամ BETA տեսաերիզներով, որոնք որակ չեն ապահովում: Պարոն
Հովհաննիսյանը հայտնեց, որ մինչ օրս հայաստանցի եւ ոչ մի կինոռեժիսորի կողմից ֆիլմ
ցուցադրելու առաջարկ չի ստացել: Մեր հետաքրքրությանը՝ ինչպե՞ս է կատարվում կինոդահլիճի
վարձակալումը, նա տեղեկացրեց. «Օրինակ, մեծ դահլիճը 230 հանդիսականի համար է եւ եթե
վաճառվեն այդ քանակությամբ տոմսեր՝ մոտ 1000 դրամով, ապա մեկ սեանս ցուցադրության
համար միջին հաշվով կպահանջվի 500 ԱՄՆ դոլար: Ուրախ կլինենք մեր ռեժիսորների արտադրանքը
ներկայացնելու ոչ միայն փառատոնից փառատոն: Մենք էլ անհամբեր սպասում ենք հայկական
բարձրակարգ ֆիլմերի»: «Մոսկվա» կինոթատրոնի մենեջեր Թամար Թովմասյանն էլ մեզ
հայտնեց, որ 2005թ. ընթացքում իրենց մոտ կոմերցիոն նպատակներով ցուցադրվել է 3 հայ
ռեժիսորի ֆիլմ, այդ թվում՝ Զոհրաբ Բեկ Գասպարենցի «Առաքելը», ամերիկահայ Վահե Խաչատրյանի
«Սարդոստայնը»: Ըստ մենեջերի, մեր ֆիլմերը, օրինակ, ամերիկյանի հետ հավասար չեն ու
3-4 օրից հետո «չեն աշխատում»: Տեղեկացրեց նաեւ, որ իրենց դահլիճը վարձակալելիս,
եթե ֆիլմի կինոռեժիսորը կամ պրոդյուսերը չեն կարողանում դահլիճի վարձավճարը մուծել
(մոտ 250 հազար դրամ), ապա գումարը գանձվում է տոմսերի վաճառքից ստացված հասույթից:
Կոմերցիան՝ կոմերցիա, բիզնեսը՝ բիզնես, իսկ վերը շարադրվածի առիթով մշակույթի
նախարարությունը «ձեռքերը լվացել է ու մի կողմ քաշվել»: Նախարարության հասարակայնության
հետ կապերի գծով պատասխանատու Գայանե Դուրգարյանն ասաց. «Մեզ մոտ ընդունվել է կինոյի
մասին հայեցակարգը, իսկ օրենքը դեռ ընթացքի մեջ է: Ընդ որում, օրենքով սահմանված
է կետ, որը պետք է կարգավորի, համակարգի հայ կինոյի պրոպագանդման հարցը»: Ս.
ԴԱՆԻԵԼՅԱՆ
