ԵՐԳՉՈՒՀՈՒՑ ՄԱՏՈՒՑՈՂՈՒՀԻ, ՀԵՏՈ՝ ԵՐԳՉՈՒՀԻ Նման դժվարություններից հետո է Թաթուլ Ալթունյանի անվան երգի-պարի պետական համույթի երգչուհի Աննա Բաքարյանը հաստատվել Իսպանիայի Օլիվա քաղաքում: – Դժվար չէ՞ր թողնել այդպիսի հեղինակավոր համույթում երգելու եւ մեներգելու հնարավորությունը եւ գնալ մի երկիր, ուր քեզ սպասում է անորոշությունը: – Ինչ խոսք, շատ դժվար էր: Ես հպարտանում էի, որ երգում եմ Թ. Ալթունյանի անունը կրող համույթում, ունեմ հրաշալի ուսուցիչներ եւ գործընկերներ: Բայց քանի որ ընտանիքս գնում էր, ես ուղղակի հարկադրված էի միանալ: Եվ, ինչպես շատերը, արցունքներս խեղդելով գնացի: – Չնայած կարճ ժամանակահատվածին, դուք արդեն Իսպանիայում աշխատում եք ձեր մասնագիտությամբ եւ այն էլ մի քանի աշխատանք ունեք: Ինչպե՞ս դա ձեզ հաջողվեց: – Ասեմ, որ շա՜տ-շատ դժվարություններ հաղթահարելուց հետո միայն հասա դրան: Ես կխոստովանեմ այն, ինչ շատերը չեն անում. թե ինչ դժվարությունների է հանդիպում արվեստագետը դրսում: Այն ձեռքերը, որոնք վարժված են միայն երաժշտական գործիքի վրա նվագելուն, կոշտանում են ամենածանր աշխատանքներից: Դժվար է կայանալ մի երկրում, որտեղ քեզ չեն ճանաչում, չեն ընդունում, չեն վստահում: Եթե դու չգիտես իրենց լեզուն, ուրեմն այնտեղ օտար ես, 3-րդ, 4-րդ կարգի մարդ: Այդ պայմաններում դու գոյության կռիվ ես մղում, փնտրում ցանկացած աշխատանք, միայն թե անգործ չմնաս: Մի քանի ամիս ես հիմնական աշխատանք էի փնտրում եւ ամեն օր իսպաներեն 20 բառ սովորում: Հայրիկիս ծանոթներից մեկը Օլիվայում ռեստորան ուներ եւ ինձ ընդունեց աշխատանքի որպես մատուցողուհի՝ շատ ցածր աշխատավարձով: Մեկ շաբաթվա աշխատող էի, մի օր մոտեցա դահլիճի դաշնամուրին ու, քանի որ այդ ժամին մարդ չկար, սկսեցի նվագել. շատ էի կարոտել իմ դաշնամուրին: Քիչ անց նկատեցի, որ իմ գլխավերեւում կանգնած է տնօրենը եւ զարմացած նայում է, թե ինչպես եմ նվագում: Երբ իմացավ, որ ունեմ երաժշտական կրթություն եւ երգչուհի եմ՝ ավելի զարմացավ: Հաջորդ օրը նույն ռեստորանում խնջույք էր կազմակերպել քաղաքի երգչախմբային ընկերությունը, հրավիրված էին նահանգի երաժշտարվեստի հայտնի մարդիկ: Անսպասելիորեն տնօրենս ինձ առաջարկեց երգել: Փորձեցի հրաժարվել, ասելով, որ ես իսպաներեն չգիտեմ, հյուրերն էլ չեն հասկանում հայերեն: Նա ասաց, որ լեզուն չի խանգարի արվեստը հասկանալուն: Տնօրենի հայտարարությունը, որ հիմա երգելու է մատուցողուհին, հյուրերն անլուրջ ընդունեցին եւ շարունակում էին զրուցել: Ես այնքան էի շփոթված, որ մոռացա գոգնոցս հանել եւ սկսեցի երգել «Էրզրումի շորորը»՝ առանց երաժշտության ու առանց միկրոֆոնի: Դահլիճում տիրեց քար լռություն, ես զգացի, որ նրանք հասկացան երգիս ոգին, ավելի ոգեւորվեցի: Ու միայն այդ ժամանակ զգացի, թե որքան եմ կարոտել երգս, հայրենիքս, ինքս ինձ… Վերջին տողերը երգելիս հազիվ էի զսպում արցունքներս: Մի կերպ ավարտեցի ու դուրս եկա դահլիճից, անցա խոհանոց ու արցունքներիս ազատություն տվեցի… Իսկ դահլիճում շարունակվում էին ինձ ուղղված ծափողջույնները: Հաջորդ օրն ինձ աշխատանքի հրավիրեցին Օլիվա քաղաքի երգչախմբային ընկերությունում որպես սոպրանո երգչուհի: Այնուհետեւ սկսեցի նաեւ ղեկավարել մանկական եւ մեծահասակների երգչախմբերը: – Դուք համարո՞ւմ եք, որ այդ երկրում որպես երգչուհի արդեն կայացել եք: – Իհարկե, թեկուզ այն, որ ես իմ մասնագիտությամբ եմ աշխատում, ինձ համար մեծ արդյունք է, ինչին յուրաքանչյուր մարդ կարող է հասնել կամքի ուժի եւ սկզբունքայնության շնորհիվ: Մենք պետք է կարողանանք օտարներին ներկայանալ արժանապատիվ ձեւով, ստիպենք, որ մեզ եւ մեր մշակույթը հարգեն: Բայց նաեւ խոստովանեմ, որ դեռեւս շատ ճանապարհ ունեմ անցնելու, շատ խոչընդոտներ ու դժվարություններ պետք է հաղթահարեմ, որ ինձ համարեմ լիարժեք կայացած: – Որտե՞ղ եք տեսնում ձեզ ապագայում՝ հայրենիքո՞ւմ, թե՞ Իսպանիայում: – Առայժմ արտերկրում: Նպատակ ունեմ, ֆինանսական հնարավորությունների դեպքում, իհարկե, ստեղծել այնպիսի պայմաններ, որ կարողանամ Հայաստանում ձայնագրել հայկական գուսանական ու ժողովրդական երգերի ձայնասկավառակներ, որպեսզի մեր արվեստը ըստ արժանվույն ներկայացնենք այդ երկրում, իսկ համերգներիցս ստացած հասույթով օժանդակել Վալենսիայում հայերի կողմից եկեղեցու կառուցման աշխատանքներին: Այնտեղ շատերը գաղափար անգամ չունեն մեր երկրի ու մեր ազգային արվեստի մասին: Իսկ Հայկական առաջին ալիքը, որը միակն է այնտեղ, շատ իներտ է պահում իրեն՝ ցուցադրելով միայն էստրադային եւ Երգի պետական թատրոնի ելույթները: Մինչդեռ դրսի հայերը շատ են կարոտում հենց գուսանական ու ժողովրդական երգարվեստը: ՆԱԻՐԱ ՎԱՆՅԱՆ
