«Իրանական
դոսյեն» առայժմ ՄԱԿ չհասավ Իրանի միջուկային ծրագրի շուրջ ծագած միջազգային
լարվածությունը հերթական «վերելքներն» է արձանագրում՝ ընդհուպ վերածվելով մերձավորարեւելյան
տարածաշրջանում նոր պատերազմական արշավի սկզբնավորման ռեալ վտանգի: Այդ է վկայում,
մասնավորապես, ԱՄՆ պաշտպանության նախարար Դոնալդ Ռամսֆելդի կողմից օրերս հնչեցված
չափազանց կոշտ հայտարարությունն այն մասին, որ Իրանում միջուկային զենքի ստեղծումը
թույլ չտալու համար «Միացյալ Նահանգները պատրաստ է կիրառել ցանկացած, այդ թվում՝
ռազմական միջոցներ»: Ավելին, ԱՄՆ Սենատի հանրապետական մեծամասնության առաջնորդ Բիլ
Ֆրիսթը, իր հերթին, հայտարարել է, որ Կոնգրեսը պատրաստ է հավանություն տալ Իրանի
դեմ ռազմական գործողություններ սկսելու գաղափարին, եթե այն կյանքի կոչվի: «Ոչ մի
պարագայում մենք չենք կարող թույլ տալ, որ Իրանը դառնա միջուկային տերություն»,-
ընդգծել է Ֆրիսթը: Այս հայտարարությունները հնչեցին այն բանից հետո, երբ ՄԱԳԱՏԷ-ի
կառավարիչների խորհրդի նիստում Իրանի հարցի կապակցությամբ ի վերջո ընդունվեց միասնական
մի փաստաթուղթ, որը, սակայն, արեւմտյան մի շարք փորձագետների գնահատմամբ, ակնհայտ
փոխզիջումային բնույթի է ու դեռեւս հեռու է պարտադրողական համարվելուց: Ըստ էության,
հենց այդ հանգամանքով էլ բացատրվում է ՄԱԳԱՏԷ-ի հիշյալ հռչակագրի տեքստի հարցում
27 երկրների, այդ թվում՝ ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի անդամներ հանդիսացող եւ Իրանի
նկատմամբ ավանդաբար մեղմ դիրքորոշումներ ունեցող Ռուսաստանի ու Չինաստանի միակամությունը:
Ի դեպ, հենց վերջիններիս գործադրած ջանքերի շնորհիվ է, որ «Իրանական դոսյեն» էլի
մի որոշ ժամանակ չի հանձնվի ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի դատին: «Թեհրանի դեմ պատժամիջոցներ
գործադրելը սխալ կլիներ»,- հայտարարել է ՌԴ պաշտպանության նախարար Սերգեյ Իվանովը
Մյունխենում կայացած անվտանգության հարցերին նվիրված միջազգային խորհրդաժողովում:
Նա ասել է, թե կասկածում է պատժամիջոցների արդյունավետությանը, քանի որ դրանք չեն
կարող իրականացնել բոլոր՝ «նախ եւ առաջ Իրանի մերձավոր հարեւան հանդիսացող երկրները»:
Այժմ ՄԱԳԱՏԷ-ն հարկադրված է մինչեւ առաջիկա մարտ ամիսը պատրաստել նոր զեկույց՝ կապված
Իրանի միջուկային ծրագրի հետ, որից հետո միայն այդ զեկույցը կներկայացվի ՄԱԿ-ի ԱԽ-ին՝
հետագա որոշումների կայացման համար: Հիշեցնենք, որ տառացիորեն երեք օր առաջ
ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպան Ջոն Էվանսն ասել էր, թե Իրանի հետ Հայաստանի էներգետիկ համագործակցությունը
դեռեւս չի անցնում թույլատրելիության սահմանագիծը: Թերեւս ակնհայտ է, որ մեկ ամիս
անց ՄԱԿ-ի ԱԽ կողմից Իրանի նկատմամբ տնտեսական խիստ պատժամիջոցների կիրառման որոշում
ընդունելու դեպքում Երեւան-Թեհրան կապերը Վաշինգթոնում այլեւս այնքան էլ անմեղ չեն
դիտվի: Թե ինչ կլինի դրանից հետո՝ մնում է միայն գուշակել: Ստույգ է մի բան. Իրանի
շուրջ բորբոքվող կրքերը վաղուց արդեն դադարել են սոսկ շարքային բանավեճ լինելուց
եւ, դատելով կողմերի վճռականությունից, պատերազմի վերածվելու լուրջ վտանգ են պարունակում:
Տ. ԱՎԵՏԻՍՅԱՆ
