«Մեծական» գռեհկություն՝ մանկական մուլտերում Մտավորականները ոստիկանությանը կոչ են անում կասեցնել նման մուլտֆիլմերի տարածումը Երեկ «Հայ-Արտ» մշակութային կենտրոնը կազմակերպել էր քննարկում՝ նվիրված Հայաստանում արդեն մեծ ճանաչում վայելող «Ժորիկ» (ըստ բնօրինակի՝ «Շրեկ»), «Մադագասկար, ջան Մադագասկար» («Մադագասկար») եւ «Ապարան» («Էլդորադո») հայերեն յուրօրինակ թարգմանությամբ մուլտֆիլմերին: «Հայ-Արտ» կենտրոնի տնօրեն Ռիտա Շառոյանը տեղեկացրեց, որ այս մուլտֆիլմերը շատ արագ են տարածվում եւ, ցավոք, մեծ պահանջարկ ունեն: «Անհայտ է, թե դրանք ովքեր են թարգմանում եւ բազմացնում: Որեւէ DVD-ի վրա արտադրողի մասին ոչինչ նշված չէ: Սա ոտնձգություն է՝ ուղղված մեր երեխաների դաստիարակության դեմ եւ մուլտֆիլմերի բնօրինակն արտադրող ամերիկյան կազմակերպության հեղինակային իրավունքի ոտնահարում, անգամ քրեական հանցագործություն»,- փաստեց Ռ. Շառոյանը: Վերոնշյալ մուլտֆիլմերը, փաստորեն, ամենեւին էլ բնօրինակի բառացի թարգմանությունը չեն, դրանք «հայկականացված» են՝ համեմված ժարգոնային արտահայտություններով: Օրինակ՝ «Ժորիկ» ֆիլմում Էշը նորապսակ Ժորիկին՝ Շրեկին ու Ֆլորիկին (Ֆիոնային) հարցնում է. «Բա ինձ չե՞ք պատմում ձեր կայֆերի մասին» կամ ասում է. «Փաթաթվի ինձ, սեքս-մեքենա»: Իսկ «Մադագասկար», ջան Մադագասկար» ֆիլմում Զեբրը իր ծննդյան օրը տխուր արտասանում է. «10 տարի անցավ, էլի նույն լոկշությունն ա մնացել»: Այս առիթով նրան ընկերները խորհուրդ են տալիս. «Լցնում ես, քաշում ու սկսում ես կայֆավատ լինել» կամ էլ՝ «Ըհը մարդիկ եկան, կսկսենք տժժալ»: «Հայկականացված» «Էլդորադոյում» էլ նկարագրվում է պատմաբաններին մինչեւ հիմա անհայտ՝ 1519թ. Քյավառի պատերազմը: Մուլտֆիլմերի քննարկմանը հրավիրված էին իրավաբաններ, հոգեբաններ, մանկավարժներ, ԿԳ եւ մշակույթի նախարարության ներկայացուցիչներ: Հանդիպմանը ներկա գերատեսչությունների ներկայացուցիչները պնդում էին, որ օրենքով այս չարիքի դեմ պայքարի ոչ մի միջոց չկա: ՀՀ լեզվի տեսչության պետ Լավրենտի Միրզոյանը նշեց, որ թեեւ մուլտֆիլմերի թարգմանությունը չափազանց գռեհիկ է, սակայն, այնուամենայնիվ, հայերեն է. «Այստեղ լեզվի օրենքի որեւէ խախտում չկա: Օրենքը պահանջում է, որ նյութը լինի հայերեն, իսկ այդ մուլտֆիլմերը հայերեն են թարգմանված, թեկուզ եւ շատ վատ»: Լ. Միրզոյանի կարծիքով՝ այս խնդրին լուծում կարող են տալ միայն մաքսային ծառայության աշխատակիցները, եթե DVD-ները դրսից են ներմուծվում, իսկ եթե ոչ՝ ՀՀ ոստիկանության աշխատակիցները: Լ. Միրզոյանի որոշ մտքերի հետ համամիտ չէին ներկաները ու փսփսում էին, որ հայատառ կարելի է գրել եւ ցուցադրել ցանկացած հիմարություն: ՀՀ մշակույթի նախարարության արվեստի վարչության պետ Կարո Վարդանյանը նույնպես նշեց, որ իրենց նախարարությունը նմանօրինակ երեւույթները վերահսկելու կամ արգելելու որեւէ լծակ չունի: Երեւանի կինոյի եւ թատրոնի ինստիտուտի ռեկտոր Սոս Սարգսյանը նկատեց, որ ոչ մի արտաքին ուժ մեզ չի կարող ոչնչացնել այնպես, ինչպես ինքներս մեզ. «Մենք ազգային դեմքը կորցնելու ճամփեն ենք բռնել: Ուշադրություն դարձրեք, թե ինչպես են խոսում մեր Ազգային ժողովում»: Ըստ Համազգային հայ կրթական եւ մշակութային երեւանյան գրասենյակի տնօրեն Լիլիթ Գալստյանի, այս մուլտֆիլմերը Հայաստանում տարածվող գռեհիկ «ստեղծագործությունների» շղթայի մի փոքր մասն են միայն. «Երբ մենք հանդուրժեցինք «Կարգին կասետներն» ու «Մեր բակերը», պարզ էր, որ շարունակությունն այսպիսին պետք է լիներ»: Քննարկման ավարտին մասնակիցները որոշեցին նամակով դիմել ՀՀ ոստիկանությանը, պահանջելով ձեռնարկել միջոցներ՝ նման երեւույթների դեմ պայքարելու եւ նորերը կանխելու նպատակով: Իսկ Ռ. Շառոյանը նշեց, որ, ըստ իր տեղեկությունների, արդեն սկսել են «հայկականացվել» ամերիկյան այլ մուլտֆիլմեր եւս: ԼՈՒՍԻՆԵ ՕՀԱՆՅԱՆ
