Խորհրդային տարիներին քաղաքական հայացքների պատճառով Աղբալյանը հայտնի անուն չէր
Ո՞վ է Նիկոլ Աղբալյանը. այս հարցին շատ ուսանողներ նույն հարցով են պատասխանում: «Մարդ»,- փորձեց կատակել ԵՊՀ ուսանողուհի Նարինեն: «Հավանաբար՝ բարեգործ կամ ինչ-որ հայագետ»,- կարծում է Մանկավարժական համալսարանի ուսանողուհի Անուշ Հակոբյանը:
Որոշ ուսանողների համար էլ Նիկոլ Աղբալյանը հայ մեծ նկարիչ է:
«Թող բանասերներն իմանան, ես պարտավոր չեմ»,- չի թաքցնում ԵՊՀ ֆիզիկայի ֆակուլտետի ուսանող Արմեն Մարտիրոսյանը: Հավանաբար՝ երեկվանից մեկնարկած գիտաժողովը՝ նվիրված Նիկոլ Աղբալյանի 130-ամյակին, շատերին կօգնի ինչ-որ բան իմանալ:
«Ճիշտն ասած՝ ես չգիտեի Նիկոլ Աղբալյանին, բայց երբ իմացա, որ այսպիսի գիտաժողով կա, որոշեցի անպայման մասնակցել: Այժմ գիտեմ, թե ով է Նիկոլ Աղբալյանը՝ պետական ու հասարակական գործիչ, գրականագետ, մտածող»,- ասաց Վրաստանից եկած Արմեն Թեւանյանը:
Հանդիպեցինք երիտասարդների, ովքեր Նիկոլ Աղբալյանին շփոթեցին «Հայկական ժամանակի» խմբագիր Նիկոլ Փաշինյանի հետ: Օրինակ, ԵՊՀ ուսանող Նարեկը Նիկոլ Փաշինյանին լավ գիտեր, բայց Նիկոլ Աղբալյանի անունը չէր էլ լսել:
Իսկ Նիկոլ Աղբալյանն իր մասին գրել է. «Զբաղումս եղած է ուսուցչութիւն: Դասատու եմ եղել, հանրային պետական պաշտօններում՝ նախագահ Թեհրանի համայնական խորհրդի, Հայաստանի Հանրապետության լուսաւորութեան նախարար…անդամ Հայաստանի պարլամենտի, նախագահ Կարսի Մայսեն ապստամբութիւնը վերաքննող մասնախմբի…»:
Երիտասարդների անտեղյակությունը փորձեց արդարացնել Համազգային հայ կրթական եւ մշակութային միության գրասենյակի տնօրեն Լիլիթ Գալստյանը: «Ես երիտասարդներին մեղադրելու որեւէ պատճառ չեմ տեսնում այստեղ: Խորհրդային միության 70 տարիների ընթացքում քաղաքական հայացքների պատճառով Աղբալյանը լայն շրջաններին հայտնի անուն չէր: Նա հարկադրված էր հեռանալ Հայաստանից: Այս գիտաժողովը առաջին գիտական փորձն էր Նիկոլ Աղբալյանին արժեւորելու համար»:
ՏԱԹԵՎ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ