Գիշերային
ռեպորտաժ ազատազրկման վայրից 777 խորհրդանշական թվով կալանավորներ
եւ դատապարտյալներ կան արդարադատության նախարարության «Նուբարաշեն» քրեակատարողական
հիմնարկում: Նրանց օրը բաժանված էր երկու հատվածի. ցերեկային եւ գիշերային: Ըստ այդմ
էլ՝ երկու մասի էր բաժանված նրանց հսկողների, սպասարկողների աշխատանքը: Ցերեկային
աշխատանքի մեջ էր մտնում անազատներին ընդունելը, դատարաններ ճանապարհելը, մինչեւ
ժամը 18-ը տեսակցությունների կազմակերպումը, այնուհետեւ խցի դուռը բացելն ու կալանավորին
տեղավորելը: Ցերեկային ժամերին են ստացվում եւ բաժանվում հանձնուքները, իսկ քննիչներն
ու փաստաբանները իրենց «կլիենտների» հետ հանդիպում են գլխավորապես ցերեկային ժամերին:
ԱՆ «Նուբարաշեն» ՔԿՀ-ի պետի՝ Արամ Սարգսյանի հետ հանդիպում եմ ժամը 18-ից հետո, երբ
մութն արդեն տեսանելի էր եւ սկսվել էր մեկուսարանային կյանքի երկրորդ հատվածը: «Հաճա՞խ
եք ուշ ժամերին լինում մեկուսարանում» հարցիս նա դրական պատասխան է տալիս: Որքան
թանձրանում էր մութը, այնքան մեծանում էր հսկողությունը ինչպես հիմնարկի ներսում,
այնպես էլ դրսում: Փետրվարի 7-ից ՔԿՀ-ի պատասխանատվությունը ստանձնած Ա. Սարգսյանը
իբրեւ դիտարկում ներկայացրեց, որ անազատները փախուստի ժամ են համարում գիշերվա ժամը
4-6-ը: Ա. Սարգսյանի տեղեկացմամբ, խցի պատուհանը օրվա մեջ վերջին անգամ բացվում
է ժամը 19-20-ի սահմաններում՝ ընթրիքի համար: Անշուշտ, լինում են նաեւ բացառություններ
եւ դա կապված է ազատազրկվածին բուժօգնություն ցույց տալու, ինչպես նաեւ «ներխցային
սուր իրավիճակների» դեպքերում, երբ հսկիչները ստիպված են խցի պատուհանից բացի՝ դուռն
էլ բացել: Գիշերվա ժամը 11-ից մինչեւ 8-ը քնի ժամն էր, եւ կալանավորները քնելատեղում
էին, սակայն չի պարտադրվում, որ նրանք լինեն քնած: Բոլոր հարկերում ուժեղացված հսկողություն
է եւ հսկիչների հետ շրջելով մեկուսարանում, կարող ես տեղեկություն իմանալ, թե ինչով
են զբաղված ազատազրկվածները: Պատուհանից նկատելի է, որ նրանք նստած զրուցում են,
հեռուստացույց դիտում, ռադիո լսում: Ի տարբերություն ցերեկային
հերթափոխի աշխատակիցների, գիշերայինները 4 օրը մեկ են գալիս աշխատանքի: Ուսումնասիրությունները
ցույց են տվել, որ հսկիչը ուշ է վերականգնվում: «Որեւէ մեկը թող փորձի հարկերում
մնալ ուշ ժամերին: Պատասխանատվությունը մեծ է, էլ չեմ ասում, որ մութը, դատապարտյալների
առկայությունը անդրադառնում են յուրաքանչյուրի հոգեբանության վրա»,- շարունակում
է ուղեկիցս՝ պետը: Ըստ նրա, այս տարի եղել են «զգոնության թուլացումներ», որոնք դրսեւորվել
են աշխատակիցների քնով եւ անփութությամբ: Գիշերային ժամին հերթապահ բժիշկները երկուսն
էին: Կին բժիշկների կողքին աշխատում է նաեւ երկու կին (հոգեբանական-իրավական բաժնի)
աշխատակից: Կրտսեր մասնագետները գիշերային հերթափոխում աշխատելու ժամանակ ստանում
են 45 հազար դրամ աշխատավարձ, նույնքան՝ որքան «ցերեկասերները» իրենց ամենօրյա աշխատանքի
համար: Իտալիայում, որի բանտային համակարգի փորձն ուսումնասիրել էր պրն Սարգսյանը,
համակարգ ընդունում են ընտրովիության սկզբունքով, արժանապատիվ աշխատավարձով, մարզված,
կրթված անձանց: Գիշերային կյանքը հավանաբար կաշխուժանա, քանի որ «Նուբարաշենի» ուսումնական
նորաբաց կենտրոնում դատապարտյալները սովորելու են անգլերեն եւ ռուսերեն: «Առավոտի»
տեղեկություններով, անգլերենի «դասախոսը» կլինի «Դրո» գործով ցմահ ազատազրկման դատապարտված
Արսեն Արծրունին: Այնպես որ, մի քանի օր հետո մեր խցերից էլ կլսվեն, հայրենական «բարի
գըշերից» հետո «գուդ նայթ, բայ» կանչերը:
