Հաջորդ
տարվա «Մեկ ազգ, մեկ մշակույթ» փառատոնի մասին այդպիսի ցանկություն է հայտնում համանուն
հիմնադրամի գեղարվեստական ղեկավար Արմեն Մանուկյանը: – Ինչի՞ց է, որ Հայաստանում
պրոդյուսերների ինստիտուտը կարծես թե չի կայանում, իսկ ինչ էլ որ արվում է՝ կիսատ-պռատ
է: – Պրոդյուսերը կազմակերպիչն է, բայց կա արտիստիկ պրոդյուսեր, կոմերցիոն
եւ այլն: Օրինակ՝ ես լինելով երաժիշտ, երբեք ինձ թույլ չեմ տա զբաղվել բժշկության
պրոդյուսինգով: Շատերին թվում է, թե կազմակերպելուց հեշտ բան չկա, դրա համար էլ հիմա
բոլորը պրոդյուսեր են դարձել, եւ ընդհանուր դաշտը կիսատ-պռատ է: Գուցե պետք էլ չի,
որ պրոդյուսերական ինստիտուտ լինի, բայց պիտի լինեն մասնագետներ, ովքեր գիտեն ինչպես
կազմակերպել համերգը, հյուրախաղը, CD-ի թողարկումը եւ այլն: – Վերջին շրջանում
սկսել եք ոչ թե անհատների, այլ գերատեսչությունների հետ աշխատել, նկատի ունեմ՝ «Մեկ
ազգ, մեկ մշակույթ», «Պահպանենք մեր մշակույթը» փառատոները եւ այլն: Ո՞րն է դրա պատճառը:
– Երբ դու համապատասխան գիտելիք ունես եւ քեզ պատասխանատու տեղերից աշխատանք
են առաջարկում, դա վատ չէ: Ես ուրախությամբ համագործակցում եմ: – Այնուամենայնիվ,
այսօրվա երիտասարդ երգիչ-երգչուհիներից ո՞ւմ հետ եք համագործակցում: – Բոլոր
աստղերի հետ: – Իսկ մենք աստղեր ունե՞նք: – Ճիշտն ասած, «աստղ» հասկացության
հետ ես էլ այդքան համամիտ չեմ: Մեզ մոտ, ցավոք, դռներն ու պատուհանները փակվեցին
ճիշտ, պրոֆեսիոնալ արվեստի առջեւ: Թե ինչո՞ւ՝ պատասխանիս փոխարեն 6 հատ հարցական
կդնեք, ուղղակի չեմ ուզում վատախոսել: Այնուհետեւ թվացյալ ինքնուրույնություն ստացան
իսկական մշակույթի մարդիկ: Երբ կար «Հայհամերգը», մենք բոլոր մշակույթի գործիչներին
ու կոլեկտիվներին «պլանավորում» էինք: Դա ճիշտ էր, ամեն մարդ գիտեր՝ ինքը երբ եւ
որտեղ պետք է ելույթ ունենա: 90-ականների սկզբներին, երբ խմբերի ու կոլեկտիվների
գեղարվեստական ղեկավարները ստացան իրենց կնիքները, սկզբում շատ ուրախացան, հետո տեսան,
որ դա սխալ շռայլություն էր եւ կանգնեցին փաստի առաջ: Օրինակ, նույն Վանուշ Խանամիրյանի
համար, չնայած իր տաղանդին եւ Պարի պետականի հաջողություններին, մենք էինք ճանապարհները
բաց անում, իսկ նա զբաղվում էր միայն ստեղծագործական հարցերով: Թվացյալ անկախությունից
հետո սկսվեցին անհարկի ուռճացվել առանձին անձինք: Փոխարենը ստվերում մնաց ջութակահարների,
օպերային երգիչների, լուրջ երաժիշտների մի ամբողջ սերունդ, որ չիմանալով ինչպես եւ
որտեղ աշխատել՝ հեռացավ Հայաստանից: Մի ուրիշ հարցի մասին եւս: Ի՞նչ է, եթե ես գումար
ունեմ, 2 հատ մեղեդի հորինեմ, մեկն էլ գործիքավորի, եւ այնքան հանդգնություն ունենամ,
որ դա ինքս երգեմ, ապա անպայման պիտի եթե՞ր մտցնեմ: Այ, այսպես է սկսվում սուտ արվեստը,
արդյունքում՝ շնորհալիները չեն երեւում համընդհանուր խաժամուժի մեջ: – Իսկ
ինչպե՞ս վարվել: – Թեեւ ես դեմոկրատ մարդ եմ, բայց գտնում եմ, որ այս պարագայում
հարկավոր են ուժային մեթոդներ: Անհրաժեշտ է ստեղծել մի կառույց, որը կազմված լինի
պրոֆեսիոնալներից: Այդ կառույցը պիտի որոշի՝ տվյալ հիթը արժե՞ ցուցադրել TV-ով ու
ռադիոյով, կամ հետեւի, թե մեր բեմահարթակներում ինչ է ներկայացվում: Ամեն անգամ Օպերայի
մոտով անցնելիս նայում եմ ազդագրերը ու անընդհատ զայրանալու առիթ եմ ունենում: Խոսքը
միայն կոպիտ տառասխալների մասին չէ: Անցած տարի Մոսկվայից 2 աղջիկ էին ժամանել (նկատի
ունի՝ «Ռեֆլեքս» խումբը- Գ. Հ.), որոնք պետք է ելույթ ունենային «Արամ Խաչատրյան»
համերգասրահում: Ես մշակույթի նախարարություն ահազանգեցի, հարցրի՝ նրանք կամ Սվետլանա
Տոման ի՞նչ կապ ունեն «Արամ Խաչատրյան» դահլիճի հետ: Նախարարությունից էլ ինձ հարցրին՝
«Դրանք ովքե՞ր են որ»: Հետո էլ ավելացրին. «Մենք չգիտեինք, որ համերգն այդ դահլիճում
է»: Յուրաքանչյուր երկիր ունի իր ծանրակշիռ դահլիճը՝ ինչպես «Օլիմպիան»՝ Փարիզում,
Քարնեգի Հոլը՝ Նյու Յորքում: Կարծում եմ՝ «Արամ Խաչատրյան» համերգասրահն էլ մե՛ր
Քարնեգի Հոլն է: Բա էլ ինչի՞ համար է մշակույթի նախարարությունը՝ իր մշակութային
ռազմավարությամբ: – Մյուս տարի նախատեսված է կրկին անցկացնել «Մեկ ազգ, մեկ
մշակույթ» համահայկական փառատոնը: Նկատի ունենալով 2004-ի թերությունները, հատկապես
ի՞նչը կշտկեիք: – Իհարկե, ունեմ ձեր հարցի պատասխանը, բայց ուզում եմ ինտրիգի
տարբերակով պատասխանել: Եթե լինի այն, ինչ ես եմ ուզում, այն ժամանակ կպատասխանեմ
ձեր հարցին: Մտադիր ենք առաջարկություն անել կառավարությանը, որ փառատոնում տաշի-տուշիները
մի քիչ լրջանան, գրագետ մատուցվեն, եւ մեր դասական արվեստն էլ անպայման ներկայացվի:
Նաեւ կուզենայի, որ ոչ միայն նվագող-պարող-երգողների, այլ հայաստանցի ու աշխարհի
տարբեր ծայրերից ժամանած պրոդյուսերների հավաք լիներ փառատոնի շրջանակներում: Զրուցեց
ԳՈՀԱՐ ՀԱԿՈԲՅԱՆԸ