Եթե նախկին շրջանավարտները
քննություն հանձնելու համար բավարար չափով չեն տեղեկացվում Ոչ պետական բուհերի
նախորդ տարիների շուրջ 17-18 հազար շրջանավարտներ, ովքեր ավարտել են մինչեւ 2000
թվականը, պետական նմուշի դիպլոմ ստանալու համար պետք է նորից քննություններ հանձնեն:
Խնդիրն այն է, որ մինչեւ 2000 թ. ոչ պետական բուհերի հավատարմագրում դեռեւս չկար,
այսինքն՝ լիցենզավորվելուց հետո այդ բուհերին պակասում էր որոշակի կարգավիճակ, որպեսզի
այս բուհերն ավարտողները ստանային պետական նմուշի դիպլոմ: Իսկ «Կրթության մասին»
օրենքի 45 հոդվածի 4-րդ կետն արգելում է առանց պետական նմուշի դիպլոմի աշխատանքի
անցնել պետական համակարգում: Այդ շրջանավարտների համար, ըստ պետական քննությունների
կազմակերպման կարգի, մինչեւ 2005-ի ավարտը ԿԳՆ-ն պարտավոր է կազմակերպել այդ ատեստացիոն
քննությունները: 2003 թվականից մինչեւ այս տարվա հունիս ամիսն այս գործընթացը ձգձգվում
էր, այնինչ դեռեւս 2003-ին քննություններ վերահանձնելու ցանկություն ցուցաբերած շրջանավարտներից
արդեն գանձվել էին անհրաժեշտ գումարները՝ յուրաքանչյուր քննության համար՝ 3000-ական
դրամ: Դեռ այն ժամանակ էլ այդ շրջանավարտների թիվը մեծ չէր՝ մոտ 800: Հիմա էլ, երբ
վերջապես անցկացվեց այդ քննությունների առաջին փուլը, ակտիվություն է ցուցաբերել
նախապես դիմում ներկայացրած 1156 անձանց միայն 43 տոկոսը: ԿԳ փոխնախարար, ընդունող
հանձնաժողովի փոխնախագահ Արա Ավետիսյանի կարծիքով, նման պասիվությունը պայմանավորված
է նրանով, որ «շրջանավարտները վստահ չեն իրենց գիտելիքների վրա»: Կամ էլ՝ իսկապես
10 տարիների բարձիթողի վիճակը տվել է իր դառը պտուղները: Ի դեպ, մինչ այսօր
հավատարմագրված չեն նաեւ պետական բուհերը, եւ «Բարձրագույն եւ հետբուհական մասնագիտական
կրթության մասին» օրենքը պահանջում է նաեւ վերջիններիս հավատարմագրումը: Շրջանավարտների
պասիվության մեկ այլ պատճառ կարող է լինել այն, որ, ըստ վերոնշյալ օրենքի տառի, փաստորեն,
վերանում է պետական նմուշի դիպլոմ ձեւակերպումը: Սակայն մասնագետները նշում են, որ
ձեւակերպումները կհստակեցվեն այն պահից, երբ պետությունը կհավատարմագրի եւ կհավաստի
բոլոր բուհերի կրթության որակը: Ըստ մեր դիտարկումների էլ՝ շրջանավարտների
պասիվությունն ունի նաեւ օբյեկտիվ պատճառներ: Մենք ունենք կոնկրետ բողոքներ (առայժմ
անուններ չենք նշում) այն շրջանավարտներից, ովքեր դեռեւս 2003-ին Մանկավարժական համալսարանում
տեղակայված ԿԳՆ հանձնաժողով են ներկայացրել համապատասխան փաստաթղթեր, մուծել են անհրաժեշտ
գումարը, որպեսզի հնարավորություն ունենան մասնակցել ատեստացիոն քննություններին:
Ի դեպ, նրանց տեղեկացվել է, որ լրացուցիչ տեղեկություններ կհայտնեն ավելի ուշ: Դիմորդներից
վերցրել են նաեւ հեռախոսահամարներ, սակայն մինչ օրս քննությունների մասին չեն տեղեկացրել:
Ի դեպ, այս դիմորդները բողոքում են, որ նախատեսվող քննությունների մասին արված հայտարարությունները
բավարար չափով հրապարակային չեն եղել ու իրենք զրկվել են քննություն հանձնելու իրավունքից:
Ասենք՝ հայտարարություն են տեղադրել «Հայաստան» թերթում, որի տպաքանակը, ճիշտ է,
համապատասխանում է անհրաժեշտ թվին, սակայն փաստն այն է, որ այդ թերթը շատ ավելի քիչ
ընթերցող ունի: Բողոքներ կան նաեւ, որ դիմորդներին նախապես տրամադրվել է հարցերի
շրջանակը, որոնց շուրջ պետք է անցկացվեր կոնկրետ լրագրություն մասնագիտության քննությունը:
Սակայն մեզ դիմող շրջանավարտը քննությանը ականատես է եղել բոլորովին այլ հարցերի:
Նա վկայում է, որ շատերը, այդ թվում եւ ինքը, թողել-հեռացել են քննությունից: Հանձնաժողովի
անդամներն էլ են խոստովանել, որ դիմորդներին տրամադրված քննաթերթիկների նախնական
տարբերակում կատարվել են փոփոխություններ: Ի դեպ, նախապես պլանավորված է եղել
քննություններն անցկացնել մայիսի 15-ից հունիսի 15-ը, սակայն դրանք տեւել են անսպասելի
կարճ՝ մոտ 10 օր եւ ավարտվել արդեն հունիսի 11-ին: Քննություններին ներկա են եղել
նաեւ նախագահի վերահսկողական ծառայության աշխատակիցները: Արա Ավետիսյանի տեղեկացմամբ,
նրանք նախապես ծանոթացել են բոլոր փաստաթղթերին, եւ մասնակցել են քննություններին
մինչեւ հունիսի 5-ը, դրանից հետո այլեւս անհրաժեշտ չեն համարել ներկա գտնվել: Այս
փուլում քննություն է հանձնվել տեղեկատվական համակարգեր, ապրանքագիտություն, լրագրություն,
միջազգային հարաբերություններ, հայոց լեզու եւ գրականություն, իրավագիտություն, տարրական
կրթության մանկավարժություն, ֆինանսներ եւ վարկ, օտար լեզուներ, անասնաբուժություն
եւ մի շարք այլ մասնագիտությունների գծով: Քննությանը մասնակցած 504 հոգուց անբավարար
է ստացել 91-ը՝ շուրջ 18,5 տոկոսը: Բավարար՝ 47 տոկոսը, լավ՝ 22,5 տոկոսը, գերազանց՝
2,4 տոկոսը: Վերջնական արդյունքները կամփոփվեն մի քանի օրից: ՀԱՍՄԻԿ
ԲՈՒԴԱՂՅԱՆՀ. Գ. Օրերս պաշտոնից հրաժարական է տվել ԿԳՆ լիցենզավորման
եւ հավատարմագրման վարչության պետ Ռոբերտ Փոլադյանը:
