«ՍԱԴՐԱՆՔԸ ՄԻՏԻՆԳԻ ՍԽԱԼ
ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՄԱՆ ՄԵՋ ԷՐ»

Սեւանի
հանրահավաքի մասին այդպիսի կարծիքի է ԱԺ փոխնախագահ Վահան Հովհաննիսյանը –
Պարոն Հովհաննիսյան, դուք պետք է մասնակցեիք նախորդ օրը «Երեւան» հյուրանոցում հրավիրված
ընդդիմադիր եւ իշխանական կուսակցությունների հանդիպմանը, որի ժամանակ քննարկվեցին
Սեւանի դեպքերի հետ կապված հարցեր, սակայն չներկայացաք, ինչո՞ւ: – Ես տեղյակ
էի եւ պատրաստ էի գնալ, բայց այդ ժամին, գործի քննության հետ կապված, ես մի շարք
հանդիպումներ ունեի: Դատախազության տվյալներով, այն տեսագրությունները, որոնց մասին
խոսում էր Արամ Կարապետյանը, ամբողջական չեն կամ ընդհանրապես չեն հանձնված դատախազությանը՝
որպես իրեղեն ապացույց: Դատախազությունն ունի իր տեսագրությունները, որոնք արել են
միտինգը լուսաբանող լրագրողները: Այդ նյութերը դիտելով, կարծում եմ, որ կռիվը, քաշքշուկը
եւ դրա հետ կապված բոլոր անախորժ դեպքերը ուղղակիորեն հրահրված են միտինգի սխալ կազմակերպման
պատճառով: Երբեք չեմ տեսել միտինգ, որում բանախոսն ուղղակի կոնֆլիկտի եւ բանավեճի
մեջ է մտնում առանձին ռեպլիկներ կամ տեսակետներ հայտնողների հետ: Միտինգներին, թերեւս,
ընդունված ձեւ է սեփական խոսափողը հարց տվողին տրամադրել: Բայց եթե դու դա անում
ես, ուրեմն պետք է պատրաստ լինես, որ հարցերը կարող են նաեւ քեզ դուր չգալ, որ դրանք
կարող են սուր լինել եւ ուղղված լինել քո դեմ: Ես տեսա, թե ինչպես առնվազն երկու
հոգու հրավիրեցին բեմ, նրանց տվեցին խոսափողը եւ նրանք խոսափողից Արամ Կարապետյանին
ուղղեցին այսպիսի հարցեր՝ ո՞ւր էր նա, երբ պատերազմ էր, ո՞ւր էր, երբ մութ ու խավար
էր, ասում էին, որ նա այդ ժամանակ փող էր աշխատում Մոսկվայում, իսկ հիմա եկել եւ
հեղափոխություն է ուզում անել կայացած երկրում: Հեղափոխությունը ցնցում է. արդյո՞ք
մեր երկիրն այսօր ցնցումների կարիք ունի: Այս բաները ասվում էին առանց ագրեսիայի,
առանց հայհոյանքի: Կարծում եմ, պատասխանների ընթացքում բանախոսը թույլ տվեց ոչ կոռեկտ
արտահայտություններ, նա երբեք ՀՅԴ բյուրոյի անդամ չի եղել, եւ կարծում եմ, Մոսկվայում
Դումայի կողմից 1995-ին ցեղասպանության ընդունումը կամ Իրան-Հայաստան գազամուղի կառուցման
նախաձեռնությունը, կամ Ատոմակայանի հետ կապված ինչ-որ առաջընթաց ամբողջությամբ իրեն
վերագրելը արդեն կոռեկտ չէ: Իսկ ամբոխին հրահանգել. «Դուրս հանեք դրան»,- քանի որ
անհաճո հարց տված մարդը, ինչպես պարզում են, սեւանցի չի, սա արդեն դեմ է միտինգի
կանոններին: Ենթադրենք, սեւանցի չի, իրավունք չունե՞ր հարցեր տալ: Եվ կռիվը ծագում
է այն ժամանակ, երբ նրան սկսում են «դուրս անել»: – Իսկ կրակոցի մասը, չէ՞
որ այդ հանդիպման ժամանակ կրակոց է եղել: – Կրակոցի մասը տեսաերիզներում չկա:
Ես հիմա իրավունք չունեմ բացահայտել այն տեղեկությունը, որ տրվել է ինձ, բայց վերքի
առանձնահատկությունները բացառում են Արամ Կարապետյանի այն պնդումը, թե եղել է դիմահար
կրակոցի փորձ եւ միայն կրակողի ձեռքը շեղելու արդյունքում առաջացել է «ռիկոշետ» երեւույթը:
Ես որեւէ մեկին չեմ մեղադրում ստելու մեջ, դա կարող է ուղղակի առանձնահատկությունները
չիմանալու հետեւանք լինել: Մենք գտնում ենք, որ քննությունը պետք է շարունակվի հանգիստ
պայմաններում, առանց ջղագրգիռ շարժումների: Քրեական գործ հարուցվել է, եւ մեղավորները
պետք է բացահայտվեն: Սակայն, երբ քրեական գործի հարուցման պահանջ ենք դնում, չենք
կարող կանխորոշել, թե մեղավորները ո՞ր ճամբարից են լինելու: – Հնարավո՞ր է,
որ այս դեպքում մեղավորը դառնա Արամ Կարապետյանը: – Գիտեմ, որ նա տարբեր տեղերում
հեղափոխական կոչերի մեջ վիրավորական տոն է որդեգրում թե ԱԺ-ի, թե նախագահի, թե կառավարության
նկատմամբ, եւ դա շատ անդուր է: Պետք է քննություն կատարվի, որ երեւա, արդյոք այդ
կոչերը սոցիալական եւ քաղաքական վտանգ ներկայացնո՞ւմ էին: – Ափսոսո՞ւմ եք,
որ միացել եք ընդդիմադիրների եւ իշխանական կոալիցիայի այդ համատեղ հայտարարությանը:
– Միտինգն այդպես չեն կազմակերպում: Բայց սա իրենց խնդիրն է, սա քրեական հանցագործություն
չէ: Միտինգային տեխնիկային չտիրապետելը ինքնին թեպետ հանցագործություն չէ, բայց մեծ
պատասխանատվություն է: Ինչ վերաբերում է հայտարարությանը, ապա մինչ այդ Դաշնակցությունն
արել էր իր հայտարարությունը, որովհետեւ մտահոգությունը մնում է: Մենք մեր ստորագրության
տերն ենք: Բայց եթե մյուս կողմը օրենքին է դիմում, ուրեմն ինքը պետք է օրենքի սահմաններում
աշխատի: Տվյալ միտինգում ես չտեսա հատուկ ինչ-որ մեկի կողմից ուղարկված սադրիչներ:
Սադրանքը միտինգի սխալ կազմակերպման մեջ էր: Միտինգը հո քո ընտանեկան նոր տարվա հավաքը
չէ, որ բոլորը քեզ սիրեն: Եվ եթե դու Թալինում դահլիճից դուրս ես շպրտում մի կնոջ,
որը քեզ հետ համաձայն չէ, դա արդեն միտինգային ձեւերի խախտում է: Ի դեպ, նկատենք՝
Ստեփան Դեմիրճյանն էլ է գնում ժողովրդի հետ հանդիպումների, ինչո՞ւ նման բաներ տեղի
չեն ունենում: Որովհետեւ չեն լինում նաեւ մարդուն միտինգից դուրս հանելու դեպքեր:
ՄԱՐԳԱՐԻՏ ԵՍԱՅԱՆ