«ԻՇԽԱՆՈԻԹՅՈՒՆԸ ՉՊԻՏԻ ԻՇԽԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ԾՆԻ» Ասում է ԱԺ նախագահ Արթուր Բաղդասարյանը – Դուք գո՞հ եք ՕԵԿ-ի նախարարների աշխատանքային գործունեությունից, արդյոք կոնկրետ ոլորտներից, որ վստահված են, իրենք կարողանո՞ւմ են «գլուխ հանել»: Իրենցից յուրաքանչյուրի անձնական տեսակը որքանո՞վ է հարմար նախարար աշխատելու: – Հայաստանում կուտակված են բազմաթիվ խնդիրներ եւ նախարարներն էլ ըստ ոլորտների պատասխանատու են այդ խնդիրների լուծման համար: Այն նախարարները, որ առաջարկել է ՕԵԿ-ը, կարողանում են բավարար չափով կատարել կոալիցիոն կառավարության ծրագրով նախատեսված պարտականությունները: Չմոռանանք այն իրողությունը, որ նախարարն աշխատում է՝ համաձայն կառավարության հաստատված քառամյա աշխատանքային եւ միջինժամկետ պետական ծախսային ծրագրերի, այսինքն՝ ըստ էության գերակա ուղղություններն արդեն իսկ ընդհանուր ծրագրով նախանշված են, եւ ես կարծում եմ, որ ՕԵԿ նախարարները մյուս նախարարներից ոչ վատ կարողանում են իրականացնել իրենց պարտականությունները: Բավարար չափով բարեփոխումներ տարբեր ոլորտներում ծրագրված է իրականացնել ՕԵԿ նախարարների կողմից: Միայն երեք տասնյակ հայեցակարգեր եւ օրենքներ են ընդունվելու առաջիկայում՝ մեզ վերապահված ոլորտներում, որոնք բազմաթիվ դրական փոփոխություններ են առաջացնելու: – Հարցազրույցներից մեկում Դուք խոսել էիք իշխանության իրավահաջորդի մասին եւ ասել էիք, որ իրավահաջորդների ժամանակն անցել է: Արդյո՞ք սա թափանցիկ ակնարկ չէ՝ ուղղված Ռոբերտ Քոչարյանին եւ Սերժ Սարգսյանին: – Ոչ, որովհետեւ ես երբեք ակնարկներով չեմ խոսում ոչ հանրապետության նախագահի, ոչ պաշտպանության նախարարի հետ. մենք առկա հարցերը քննարկում ենք աշխատանքային հանդիպումների ժամանակ, այլ ոչ թե մամուլի միջոցով: Այնպես որ, ոչ հետին միտք կա, ոչ էլ թափանցիկ ակնարկ. ես ասում եմ այն, ինչ մտածում եմ: Ի վերջո՝ ցանկացած արտահայտություն կարելի է մեկնաբանել ընթերցողների տեսանկյունից: Ես եղել եւ մնում եմ այն կարծիքին, որ, այո, ոչ թե իշխանությունը պետք է ծնի իշխանություն, այլ ժողովրդի ընտրությունը պետք է ծնի իշխանություն: Մենք միապետական ժամանակներում չենք ապրում, որպեսզի իրավահաջորդներ կարգվեն: Այլ խնդիր է, որ յուրաքանչյուր երկրի գործող նախագահ կարող է ունենալ նախապատվություններ եւ ընտրություններից առաջ հայտնել, թե ում կցանկանար տեսնել իշխանության ղեկին: Բացառություն չէ նաեւ Հայաստանի Հանրապետությունը: Ազատություն, համերաշխություն, առաջընթաց՝ սրանք պետք է լինեն մեր քաղաքական սկզբունքներն առաջիկայում, սկզբունքներ, որ պետք է գործեն իրական ժողովրդավարության պայմաններում: Մենք պետք է գիտակցենք եւ ընդունենք, որ աշխարհը փոխվում է, մեր տարածաշրջանը եւս գտնվում է ժողովրդավարական բարեփոխումների գործընթացում, մենք պետք է հասկանանք նաեւ, որ հայը իր տեսակով ավելի շատ ժողովրդավարական գործընթացների եւ բազմակարծության կողմնակից է: Իսկ ժողովրդավարությունը ենթադրում է նախեւառաջ ազատ եւ թափանցիկ ընտրություններ՝ բոլոր մակարդակներում: Ի վերջո՝ ոչ ոք չի կարող մեր մեջ անլիարժեքության զգացում առաջացնել՝ առանց մեր համաձայնության: Այս առումով ինձ համար կարեւոր է, որպեսզի մեր հասարակությունը վստահի առաջընթացի իրական հույսին, որովհետեւ հուսալքությունը չի կարող ճանապարհի վստահելի ուղեկից լինել: – Մամուլում արդեն եղել են ակնարկներ, որ Դուք ընդդիմության միասնական առաջնորդ դառնալու հնարավորություններ ունեք, այդ տեսակետը որքանո՞վ եք իրական համարում: – Անընդհատ փորձում են նման շեշտադրումներով հարցադրումներ անել, ես պատասխանում եմ, որ դա հարցադրումն անողի իրավունքն է: Ես այսօր Ազգային ժողովի նախագահն եմ, ՕԵԿ նախագահն եմ, ընդդիմությունն էլ ունի բազմաթիվ առաջնորդներ՝ մեկը մեկից լավը, եւ, բնականաբար, ես այդպիսի միասնական առաջնորդ դառնալու հավակնություն չունեմ: – Կոալիցիայի անդամ լինելով՝ ՕԵԿ-ը, ի տարբերություն մյուս կուսակցությունների, հանդես է գալիս իշխանության քննադատությամբ: Ինչպե՞ս դա բացատրել: Եվ չի՞ ստացվում, որ Դուք ընդդիմություն եք խաղում իշխանության ներսում: – Այս թեմայով մամուլում տարբեր գնահատականներ են եղել: Ստիպված եմ կրկնել՝ «Օրինաց երկիր» կուսակցությունը բարեփոխումներ պահանջող եւ իրականացնող քաղաքական կազմակերպություն է իշխանության ներսում: Լինելով իշխանության մեջ՝ մենք պատասխանատվություն ենք կրում եւ չենք կարող աչք փակել իշխանության մեջ առկա թերությունների ու սխալների վրա: Մենք համոզված ենք, որ առողջ քննադատությամբ ու հետեւողական աշխատանքով հնարավոր կլինի նաեւ խնդիրները լուծել: Երբ մենք խոսում էինք, որ հանրապետությունում փակվել են արհեստագործական ուսումնարանները, անհրաժեշտ է վերականգնել դրանք, մեզ քարկոծում էին, բայց բարձրացված հարցերը եւ ինչու ոչ՝ առկա քննադատությունը օգնեցին, որ քննարկումների արդյունքում համատեղ քաղաքական որոշում կայացվի՝ վերաբացելու բոլոր փակված ուսումնարանները: Իհարկե, նման մոտեցումները ոչ միշտ են ըմբռնումով ընկալվում: Բայց սա մեր տեսակն է, մենք կարծում ենք, որ լավին՝ լավ, վատին՝ վատ պիտի ասվի, չնայած տարաբնույթ քննադատություններին, որ հնչում են մեր հասցեին: Նույնը վերաբերում է բազմաթիվ այլ հարցերի: Այսօր յուրաքանչյուր կուսակցություն կարող է իր առաջնահերթություններն ունենալ. եթե ՀՅԴ-ն շարունակ բարձրաձայնում է ցեղասպանության ճանաչման, Հայ դատի խնդիրները, մենք պիտի ըմբռնումով մոտենանք այդ քաղաքական ուժին՝ ելնելով իրենց կենսագրությունից, իրենց որդեգրած խնդիրներից: ՀՀԿ-ն ունի իր ծրագրերը: Ընդդիմադիր դաշտում գտնվող կուսակցությունները՝ իրենցը: Եթե այսօր ՕԵԿ-ը խոսում է սոցիալական խնդիրներից, եթե քննադատում է առկա բացասական երեւույթները, քննադատում է կոռուպցիան, ավանդների վերադարձման հարցն է բարձրացնում, պետք է ըմբռնումով մոտենալ նաեւ այս կարեւոր խնդիրներին, քանի որ դրանք վերաբերում են մեր երկրին ու ժողովրդին: – Կոալիցիոն կառավարությունը արդյոք նույնը չէ՞, ինչ օլիգարխների կարգավիճակը՝ վերջիններս տնտեսության ճյուղերն են սեփականաշնորհել, իսկ կուսակցությունները՝ իշխանության ոլորտները: – Հարցադրումն ընդունելի չեմ համարում, որովհետեւ կուսակցությունները կազմելով կոալիցիոն կառավարություն՝ յուրաքանչյուրը պատասխանատու է որոշակի ոլորտների գործունեության համար: Գերմանիայում կանաչները ղեկավարում են արտաքին քաղաքականության ոլորտը, սոցիալ-դեմոկրատները՝ մյուս, Լատվիայում երեք կուսակցություններ բաժանում են նախարարական պորտֆելները… Այնպես որ, կուսակցությունների հարցում ոչ թե սեփականաշնորհման խնդիր կա, այլ՝ պատասխանատվության: Ինչ վերաբերում է օլիգարխներին, ես կողմնակից եմ, որ Հայաստանում ստեղծվի ոչ թե օլիգարխիկ տնտեսություն, այլ փոքր ու միջին բիզնեսի վրա կառուցված տնտեսություն: Ես հանդես եմ գալիս Հայաստանում փոքր ու միջին ձեռներեցության զարգացման դիրքերից՝ ազատ շուկայական տնտեսության զարգացման օգտին եւ մենաշնորհային տնտեսության դեմ: Ցավոք, Հայաստանում այդ գործընթացները դեռեւս դանդաղում են, որի հետեւանքով հաճախ հարուստներն ավելի են հարստանում, իսկ աղքատներն ավելի են աղքատանում: Սա նշանակում է, որ մենք պետք է շարունակենք օրենսդրական եւ ինստիտուցիոնալ բարեփոխումները երկրում՝ իրոք միջին խավ ձեւավորելու համար: ՄԱՐԳԱՐԻՏ ԵՍԱՅԱՆ
