Փետրվարի
28-ին լրանում է Ալ. Սպենդիարյանի անվան օպերայի եւ բալետի պետական ակադեմիական թատրոնի
մեներգիչների հետ կնքված աշխատանքային պայմանագրի ժամկետը: Հենց նույն օրվանից
էլ կմեկնարկեն մրցութային օրերը: Ըստ մեր տեղեկությունների, մեներգիչների մեծ մասը
այս մրցույթ կոչվածին հիվանդագին է վերաբերվում հասկանալի պատճառով. ոչ ոք չի ցանկանա
կորցնել աշխատատեղը, նույնիսկ այն դեպքում, երբ կան «պայմանագրով կնքված» մեներգիչներ,
որոնց այդպես էլ մեկ տարվա ընթացքում գոնե մեկ անգամ բեմում չհանդիպեցինք: Զրուցելով
մեներգիչներից մի քանիսի հետ, պարզեցինք նրանց հիմնական մտահոգությունը: Իրենց համարելով
«ստաժավոր», նրանք պատիվ չեն համարում մրցույթին մասնակցել սկսնակների հետ: Սա՝ առաջին
պատճառը: Երկրորդ՝ չի գոհացնում մրցույթի գեղխորհրդի կազմը, որտեղ, ըստ իրենց, բացի
թատրոնի գեղարվեստական ղեկավարից, մյուսները ոչ կոմպետենտ են: Երրորդ՝ ի սկզբանե
հավասար պայմաններ չկան՝ ինչո՞ւ վաստակավոր արտիստի կոչում ունեցող երգիչները (իսկ
դրանք օպերայում երկուսն են՝ Անահիտ Մխիթարյան եւ Հասմիկ Հացագործյան) չպետք է մասնակցեն
մրցույթին: Մեզ հասած մեկ այլ հավաստի տեղեկություն վկայում է այն մասին, որ թատրոնի
մեներգիչներից մի քանիսը միտումնավոր հենց այս օրերին են «կազմակերպել» իրենց հյուրախաղերը:
Թատրոնի տնօրեն Կամո Հովհաննիսյանից մասամբ ստացանք մեզ հետաքրքրող հարցերի
պատասխանները: Ըստ նրա, մրցույթին կմասնակցեն նախկինում մեկ տարով պայմանագիր կնքած
ավելի քան 40 եւ նոր հայտ ներկայացնող երգիչները. «Մրցույթի անհրաժեշտությունը չէր
լինի, եթե մեր ունեցածը (նկատի ունի՝ մեներգիչներին- Ս. Դ.) համարեինք բավարար»:
Նա տեղեկացրեց նաեւ, որ մրցույթին, անշուշտ, պետք է մասնակցեն բոլորը՝ ներառյալ վաստակավորները:
Իսկ մրցույթի գեղխորհրդի կազմի մասին Կ. Հովհաննիսյանը ոչինչ չհայտնեց. «Իհարկե,
սա գաղտնիք չէ, բայց նախօրոք չենք ուզում նրանց անունները հրապարակել, որպեսզի չաշխատի
մեզանում ընդունված ԽԾԲ (խնամի-ծանոթ-բարեկամ) մեխանիզմը»: Հասկանալի պատճառներով,
այն երգիչները, որոնց հետ զրուցեցինք, ցանկություն հայտնեցին մնալ ստվերում: Բայց
գտնվեց մեկը՝ 1988-ից օպերային թատրոնի առաջատար մեներգիչ Ալեքսանդր Թամազովը, որը
չխուսափեց զրուցել «Առավոտի» հետ: Ըստ մեր զրուցակցի, մինչ մրցույթը տիրող
մթնոլորտը մեներգիչների շրջանում գալիս է ստեղծագործական անբավարար վիճակից: Ծնունդով
Վրաստանից, իր բեմական կարիերայի առաջին քայլերը Թբիլիսիում սկսած Ա. Թամազովը գտնում
է, որ Հայաստանում առայսօր չկա այնպիսի ինստիտուտ, որը կհոգար օպերայի՝ թանկ հաճույք
համարվող արվեստի, մասնավորապես մեներգիչների ստեղծագործական խնդիրները: «Ռուսաստանում
գործում է Գեղարվեստի պետական ակադեմիան, որի պրեզիդենտն է ճանաչված արվեստագետ Զուրաբ
Ծերեթելին: Այս կառույցը հոգում է դասական շնորհալի երգիչների կայանալուն: Նրանք
ունեն ֆոնդեր, որոնք հոգ են տանում այս կամ այն օպերային երգչի՝ արտերկրում վերապատրաստվելու,
CD-ներ թողարկելու համար: Ամենագլխավորը՝ ակադեմիան ինքն է առաջարկում իմպրեսարիո,
մենեջեր, խթանելով երգչի նորմալ աշխատանքը: Այս ճանապարհով կայացած երգիչները, ի
նշան երախտագիտության, ներդրումներ են կատարում ակադեմիայի ֆոնդին»,- տեղեկացրեց
երգիչը: Ա. Թամազովը համոզված է, որ պետք է խրախուսել ժամանակին հայ մեծահարուստներին
բնորոշ՝ արվեստին աջակցելու առաքելությունը. «Հայտնի է, որ Թբիլիսիում մշակութային
օջախները ստեղծվել են հայ մեկենասներ Պետոեւի, Կարգանովի, Թամամշովի ներդրումներով:
Իսկ հայտնի բարերար Մանթաշովը այս ոլորտում գործել է մշակույթի գծով իր խորհրդական
Հովհաննես Թումանյանի առաջարկներով»: «Հայաստանում մեր օրերում որտեղի՞ց գտնել
Մանթաշով կամ Թումանյանի պես խորհրդական: Ունենք մշակույթի նախարար՝ իր մի քանի խորհրդականներով,
որոնք կոչված են լուծելու այդ հարցերը: Միգուցե արվեստագետնե՞րդ եք սակավ պահանջկոտ»
դիտարկմանը Ա. Թամազովը պատասխանեց. «Մեր երկրի վիճակը գիտենք: Այո, մշակույթի նախարարության
հատկացրած գումարը Օպերային թատրոնի համար չնչին է: Բայց եկեք բարձրաձայնենք, որ
այսօր ոչ թե Մանթաշով, այլ մանթաշովներ ունենք: Օպերային թատրոնի ղեկավարը կոչված
չէ ֆինանս հայթայթելու (թեեւ անում է): Ինչպես ուզում եք ընկալեք՝ պետություն, թե
մշակույթի նախարարություն, նրա՛նք պետք է հոգան իրենց «դեմքի» (նկատի ունի հանրապետությունում
միակ Օպերային թատրոնը) մասին»: Ինչ վերաբերում է մրցույթին, դա այնքան էլ
գլոբալ հարց չի համարում երգիչը. «Ունենք հիանալի ձայներ, որոնք շշմեցնում են անգամ
եվրոպացի հանդիսատեսին»: Փոխարենը Ա. Թամազովը առաջարկում է Մոսկվայի Մեծ թատրոնի
օրինակով անցկացնել հավաք. «Օրերս Մեծ թատրոնի տնօրինությունը հրավերներ էր ուղարկել
նախարարություններին, գործարարներին, լրագրողներին, որոնց վրա գրված էր՝ «կՏոՈսՑՈպՎ»:
Երկխոսության այս ձեւը կարելի է ընդօրինակել: Միայն այս եղանակով բոլորս եւ բոլորդ
կստանանք հուզող հարցերի պատասխանները»: Ս. ԴԱՆԻԵԼՅԱՆ
