Արդարադատության
նախարար Դավիթ Հարությունյանը պարզաբանում է, թե ինչպես հնարավոր եղավ փախուստը Գորիսի
բանտից: – Պարոն Հարությունյան, ի՞նչ տեղեկություն կհաղորդեք «Գորիս» քրեակատարողական
հիմնարկից երկու դատապարտյալների փախուստի մասին: Ի՞նչ կարգի աշխատանք է իրականացվում
մարդկանց հայտնաբերելու համար: – Երբ կհայտնաբերվեն, կարծում եմ, ոստիկանությունը
կբացահայտի, թե ի՞նչ կարգի աշխատանք է կատարվել: – Այնուամենայնիվ, կալանավայրերը
գտնվում են ձեր վերահսկողության ներքո: – Փախուստ է տեղի ունեցել, ինչը ցավալի
երեւույթ է, սակայն, ցավոք, նման երեւույթները չի կարելի բացառել: Քանի դեռ մենք
ունենք հին շենքեր, շենքեր, որոնց պաշտպանությունը թերի է: – Այդ պաշտպանությունը
իրականացնում է ոստիկանությո՞ւնը: – Ոչ, ոչ, կոնկրետ Գորիսի բանտում արտաքին
սահմանի պաշտպանությունը իրականացվում է մեր ուժերով, սակայն հաշվի առնելով ծայրահեղ
ցածր աշխատավարձը եւ աշխատանքը, որը տարվում է կոռուպցիայի դեմ, այդ աշխատանքն առանձնապես
գայթակղիչ չէ: Արդյունքում մենք ունենում ենք բավականին թափուր տեղեր: Երկրորդ հիմնական
պատճառը շենքերն են, որոնք նախատեսված չեն եղել հատուկ քրեակատարողական հիմնարկների
համար, մասնավորապես Գորիսի բանտը կառուցված է 1800-ական թվականներին, նախատեսված
է եղել, եթե չեմ սխալվում, ախոռի համար: Այնուամենայնիվ, 1808 թվականից առ այսօր
շենքը սպառել է իր ռեսուրսը, պատերի աղյուսները՝ հաշվի առնելով նաեւ խոնավությունը,
փշրվում են անգամ ձեռքի հարվածից: – Այսինքն, փախուստը հնարավոր են դարձնում
շենքային պայմանները եւ ցածր աշխատավարձը: – Շենքային պայմանները եւ թափուր
տեղերը, որոնք առկա են ծառայությունում: Իհարկե, հնարավոր է դրա դեմ պայքարել տեխնիկական
միջոցներով համակարգը հագեցնելով, սակայն, ցավոք, դա բավականին նյութածախս պրոցես
է, որի աշխատանքները արդեն սկսված են համակարգում, բայց հնարավոր չէ միանգամից իրականացնել
ամբողջ ծավալով: Փուլ առ փուլ մենք նախատեսում ենք այն տեխնիկական միջոցների ներդրումը,
որոնք գալիս են փոխարինելու նաեւ մարդկային ռեսուրսին, հավատացեք, որ ձմռան պայմաններում
դժվար է գտնել մարդկանց, որոնք կարող են չորսժամանոց հերթափոխերով կանգնել դիտաաշտարակների
վրա եւ պահպանել ծայրահեղ ուշադրություն յուրաքանչյուր շարժման նկատմամբ: –
Սակայն երբ կալանավայրերը տեղափոխվում էին արդարադատության նախարարության ենթակայության
տակ, միջազգային կառույցները բավականին լուրջ աջակցություն ցուցաբերեցին, հնարավոր
չէ՞ր գոնե Գորիսի բանտը կարգի բերել: – Այն, ինչ այսօր արվում է համակարգի
ներսում, արվում է պետության եւ մեր երկրի ուժերով: Որեւէ միջազգային կառույցի որեւէ
լումա չկա քրեակատարողական հիմնարկներում: Միակ բացառությունը բժշկական ծառայության
վրա դրվող գումարներն են, որտեղ միջազգային կառույցները պատրաստ են եղել աջակցություն
տրամադրել: Մեր պետությունը հիմա ավելի շատ ուշադրություն է դարձնում այդ համակարգին
եւ փորձում է ֆինանսական որոշակի ծրագրեր իրականացնել: Մասնավորապես մենք վերջերս
կարողացանք վերանորոգել մեկ քրեակատարողական հիմնարկ՝ այն համապատասխանեցնելով ժամանակակից
պահանջներին: Պատրաստվում ենք մյուս տարի սկսել Վանաձորի քրեակատարողական հիմնարկի
աշխատանքները, որի դեմ տեղի բնակչության կողմից բողոքի ալիք կա: – Փաստորեն,
Գորիսը դարձյալ մնալու է նույն վիճակում: – Բանն այն է, որ Գորիսում հնարավոր
չէ վերանորոգման աշխատանքներ կատարել, այն պետք է փոխարինել նոր քրեակատարողական
հիմնարկով: Եվ Վանաձորի քրեակատարողական հիմնարկում ենք նախատեսում տարբեր ռեժիմներ,
այդ թվում նաեւ փակ ռեժիմ, ինչպիսին Գորիսի ռեժիմն է: Մենք պետք է իրականացնենք ծրագիր,
որը, ընդհանուր առմամբ, կարծում եմ կտեւի 10-12 տարի: – Դուք չե՞ք կարող փախուստի
մեջ գտնվողների գործերը կրկին քննել: Մանավանդ որ նրանցից մեկի մայրը հայտարարում
է, որ իր որդին հանիրավի է դատապարտված: – Ոչ, չեմ կարող: Հենց այստեղից են
սկսվում պրոբլեմները երկրում: Արդարադատության նախարարը իրավունք ունի նայել դատական
գործերը, ընդամենը ստուգելու համար, թե ինչքանով է պահպանված օրինականությունը: Բայց
որեւէ մեկ անձի, լինի արդարադատության նախարար, վարչապետ, հանրապետության նախագահ
կամ կաթողիկոս, իրավունք չի վերապահված գնահատական տալ ապացույցներին: Օրինականության,
օրենքի պահպանումը դեռ կարող է դառնալ վերստուգման առարկա եւ դրա հիման վրա արդարադատության
նախարարը իրավասու է հարուցելու կարգապահական վարույթ, բայց երբեք չի կարող գնահատական
տալ դատարանի կողմից տրված ապացույցներին: ՄԱՐԳԱՐԻՏ ԵՍԱՅԱՆ