ՀՀ առաջին նախագահ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանը պատասխանեց
լրագրողների մի քանի հարցերի Երեկ ՀՀ առաջին նախագահ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանը
վերադարձավ ԱՄՆ-ից, ուր հրավիրված էր մասնակցելու ԱՄՆ նախկին նախագահ Բիլ Քլինթոնի
կենտրոնի բացման արարողությանը: Ու թեեւ խոստովանեց, թե շատ հոգնած է, այդուհանդերձ,
պատասխանեց լրագրողների հարցերին: – Դուք ԱՄՆ նախագահ Ջորջ Բուշին հանդիպե՞լ
եք: Այստեղ դրա մասին շատ է խոսվում: – Այո: Ոտքի վրա մի քանի բառ ենք փոխանակել:
– Ուրիշ ի՞նչ հանդիպումներ եք ունեցել: – Նույն ձեւի հանդիպումներ
եղել են Քլինթոնի, Քարտերի, ավագ Բուշի հետ: Կային նաեւ ուրիշներ: – Մասնակցելո՞ւ
եք ՀՀՇ համագումարին: – Ես միշտ էլ մասնակցել եմ: – Իսկ ելույթ ունենալո՞ւ
եք: – Ոչ: – Դուք մտադի՞ր եք հաջորդ նախագահական ընտրություններում
առաջադրել ձեր թեկնածությունը: – Հեռակա իրողությունների մասին այսօր կարծիք
հայտնել չեմ կարող: – Դուք գիրք էիք գրել խաչակրաց արշավանքի մասին: Ավարտե՞լ
եք: – Մեկն ավարտել եմ, հաջորդն եմ գրում: – Իսկ ԱՊՀ երկրների ձեր
գործընկերներից ովքե՞ր կային այնտեղ: – Ոչ ոք չկար: – Ի՞նչ կցանկանայիք
Ուկրաինայի ժողովրդին: Ժողովրդավարությո՞ւն երեւի: – Գերագույն արժեքը ազատությունն
է, ժողովրդավարությունը միջոց է: – Ո՞ւմ կուզեիք, որ լիներ Ուկրաինայի նախագահը:
-Իհարկե, ես կուզեի, որ Յուշչենկոն հաղթեր: Այդտեղ գաղտնիք չկա: Ինձ թվում
է՝ բոլորն են դա ուզում: – Տարիներ առաջ ասել էիք, թե կգա ժամանակը, որ ժողովուրդը
կզգա ձեր անհրաժեշտությունն ու ինքը ետ կկանչի մեծ քաղաքականություն: – Ես
այդպիսի բան չեմ ասել: – Մոտավորապես այդպես էր: – Ոչ էլ մոտավորապես:
Ուզո՞ւմ եք ասեմ՝ ինչպես եմ ասել: Ինձ հարց են տվել, թե հաջորդ ժամկետում դնելո՞ւ
եք ձեր թեկնածությունը, իսկ հաջորդ՝ նշանակում էր 2001-ին: Ես ասել եմ՝ ոչ, Սահմանադրությունն
արգելում է: Կտրուկ պատասխանել եմ՝ ոչ: Մնացածն արդեն մոռացել եք: Ես ժպտացել, կատակել
էի՝ եթե ազգովի չխնդրեք: Այդ նրբերանգը բոլորն արդեն մոռացել են: Հիմա դա աղավաղվել՝
դարձել է լեգենդ: – Այսօր ձեր հայտնի հոդվածը՝ «Պատերազմ, թե խաղաղություն»,
շատ է վերատպվում, եւ դրա վերաբերյալ շատ լուրջ վերլուծություններ են արվում: Ի՞նչ
եք կարծում, ինչո՞ւ է այդ հոդվածն այսօր այդքան արդիական դարձել: – Ուրախ
եմ, որ սկսել են լուրջ վերաբերվել այդ հոդվածին: – Կարծում եք այսօ՞ր զգացին
դա: – Իմ կարծիքով՝ այն, ինչ ասված է այդ հոդվածում, ոչ միայն չի կորցրել
իր այժմեականությունը, այլեւ՝ այսօր ավելի ցցուն է դառնում, որովհետեւ Ղարաբաղի հարցում
ոչ միայն որեւէ առաջընթաց չկա, այլեւ, խոր ցավով եմ ասում, ես տեսնում եմ տխուր հետեւանքներ:
Այսինքն՝ այդ հարցի լուծումը ավելի խորանում եւ ավելի բարդանում է մեզ համար: –
Պատերազմի վերսկսման հնարավորություն տեսնո՞ւմ եք: – Չեմ բացառում: –
Իսկ հնարավո՞ր է այդ խնդրի կարգավորման խնդրում վերադառնալ այն կետին, որտեղից դուք
կիսատ թողեցիք: Թե՞ հետդարձ չկա: – Կարծում եմ՝ չկա: Չկա այն, ինչ մենք կարող
էինք ստանալ 1997 թ.-ին: Մենք դա այլեւս չենք ստանալու: – Նույնիսկ ձեր՝ քաղաքականություն
վերադառնալու պարագայո՞ւմ: – Աստված էլ գա՝ դա հնարավոր չէ: – Իսկ,
ըստ ձեզ, հիմա ի՞նչ է հնարավոր անել լավագույն դեպքում: – Դա արդեն իմ պարտականությունը
չէ: Դա ներկա իշխանության պարտականությունն է: Ես տեսություն չեմ ընդունում: Քաղաքականությունը
կոնկրետ գործ է, գործնական խնդիր, որը պետք է լուծել: – Ձեր կարծիքով՝ ժամանակը
չէ՞, որ ՀՀՇ-ն վերադառնա քաղաքականություն: – Գիտեք, արհեստականորեն ոչ վերադառնում,
ոչ էլ հեռանում են: – Այո, բայց ՀՀՇ-ն այսօր պասիվ է: – Այդ պասիվությունն
ունի իր լուրջ պատճառները: Ըստ իս, դա այն է, որ այդ մարդիկ զգում են, որ դեռեւս
իրենց խոսելու, ակտիվ լինելու ժամանակը չէ: – Ձեր կարծիքով՝ ինչո՞ւ այսքան
տարի անց էլ ներկայիս իշխանություններն ուրիշ թշնամիներ չունեն, բացի՝ ՀՀՇ-ից: -Ես
չգիտեմ: Ես նրանց թշնամի չեմ համարում, եթե նրանք համարում են՝ հարցրեք իրենց: –
Իսկ դուք նոր քաղաքական ուժ չե՞ք ուզում ձեւավորել: – Հանուն ինչի՞: –
Հանուն իշխանության գալու: – Ինձ համար իշխանության գալը նպատակ չէ: Եթե գործ
լինի եւ ես համարեմ, որ անհրաժեշտ է իմ մասնակցությունը, ես տեղումս չեմ նստի: –
Ձեր կարծիքով՝ այսօր դուք անելիք չունե՞ք: – Անելիքների մասին պատկերացումները
տարբեր են լինում: – Պարոն նախագահ, շատերը Սամվել Բաբայանի ազատ արձակումը
պայմանավորում են Ռոբերտ Քոչարյան-Սերժ Սարգսյան հակասություններով, նաեւ ասում են,
որ նա լինելու է ձեր համախոհը նոր ընդդիմություն կազմավորելու խնդրում: –
Առաջին անգամ եմ լսում: – Չե՞ք հանդիպել Ս. Բաբայանին: – Ոչ: –
Ինչպե՞ս եք գնահատում ՀՀՇ այսօրվա գործունեությունը: – Հրաշալի: Հրաշալի այն
առումով, որ տղաները 6 տարի քաջաբար դիմացան ձեր բոլոր սրերին, թրերին ու փշերին
եւ պահպանեցին կառույցները ու հարկ եղած դեպքում իրենք իրենց խոսքը կասեն: –
Հայաստանը կորցրե՞լ է մի այնպիսի բան, որը վերադարձնել հնարավոր չէ: – Այո,
շատ բան է կորցրել: Առաջին հերթին մարդ է կորցրել: Նկատի ունեմ արտագաղթը: Դա կարող
է անդառնալի պրոցես լինել: Երկրորդը՝ մենք կորցրել ենք ժամանակ տնտեսական զարգացման
համար՝ ետ մնալով մեր հարեւաններից: Սրանք անդառնալի բաներ են: – Իսկ «Հոկտեմբերի
27»-ը որքանո՞վ խանգարեց Հայաստանի առաջընթացին: – Դա ես չէ, որ պետք է բացատրեմ:
Դա այնքան ակնհայտ է, որ բոլորս պետք է հասկանանք: – Հիմա չե՞ք վերադառնալու
քաղաքականություն: Խոստացել էիք, մարդիկ պահանջում են: – Դրանք աբստրակտ խոսակցություններ
են: – Բայց մարդիկ նամակներ են գրում: – 10 նամակը ոչինչ չի փոխում,
100 նամակը դեռ ոչինչ չի նշանակում: Երբ որ 2 միլիոն նամակ կլինի, այդ ժամանակ ես
կասեմ, կպատասխանեմ: – Այսինքն՝ պետք է շա՞տ հավաքվեն: – Շատն ու քիչը
հարաբերական է: – Եթե հանրահավաք անե՞նք: – Ինչքա՞ն մարդ լինի: –
Ասենք՝ 50 հազար: – Վատ չի: Պատրաստեց ՆԱԻՐԱ ՄԱՄԻԿՈՆՅԱՆԸ
