«ԵԹԵ ՀՆԱՐԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆ ՉՏԱՆ ԳՈՐԾԵԼՈՒ՝ ԿԳՆԱՄ» Զգուշացնում է դաշնակահար, Երեւանի պետկոնսերվատորիայի դոցենտ, ՕԵԿ անդամ Արմեն Բաբախանյանը: – Վերջին ամիսներին շրջանառվում են լուրեր, որ Արմեն Բաբախանյանը հավակնում է մերթ ֆիլհարմոնիկ նվագախմբի տնօրենի, մերթ Չայկովսկու անվան երաժշտական դպրոցի տնօրենի պաշտոններին, հիմա էլ թե՝ ցանկանում է հիմնել մասնավոր կոնսերվատորիա: Ձեր խոսքը այդ լուրերի մասին: – Ֆիլհարմոնիկի մասով եղել է խոսակցություն: Այո, ունեի ներքին համոզվածություն, որ հնարավոր է մեռած կետից նվագախումբը դուրս բերել, շարժ անել: Ֆիլհարմոնիկը լավ կոլեկտիվ է ու արժանի լավ ղեկավարման: Առաջին հերթին դիրիժորի խնդիրն է, որի իմ թեկնածուն գաղտնիք չէ՝ Ջորջ Փահլեւանյանն է: Ինչո՞ւ սփյուռքահայ, որովհետեւ գտնում եմ, որ մեր օրերում հայ դիրիժորական դպրոցը գտնվում է ողբալի վիճակում: Ինչ խոսք, ունենք լավ դիրիժորներ, բայց նրանք միջազգային շուկայում չունեն հեղինակություն: Լավ է, որ նվագախումբն ունի մշտական հովանավոր, բայց նրան, ինչպես տեսնում եմ, չի հուզում կոլեկտիվի պրոֆեսիոնալ աճի խնդիրը: Ասեմ նաեւ, որ շատ եմ ցավում այս կոլեկտիվի ապագայի համար, պարզ պատճառով՝ իմ ստեղծագործական կյանքի նշանակալի ու բեղմնավոր հատված կապված է ֆիլհարմոնիկի հետ: Արդեն երկար ժամանակ հանդես չեմ գալիս կոլեկտիվի հետ, սա իմ՝ որպես արվեստագետի բողոքն է: Ինչ վերաբերում է Չայկովսկու անվան երաժշտական դպրոցը ղեկավարելուն, կարծում եմ, կգա ժամանակը, երբ իմ գաղափարների անհրաժեշտությունը կզգան ու կհրավիրեն դպրոց, որի սանն եմ եղել: Տարիներ շարունակ դասավանդել եմ այդ դպրոցում, իսկ այսօր ինձ վռնդում են՝ չտալով ոչ մի աշակերտ, նաեւ տարածում ստահոդ լուրեր, անհարկի խոսակցություններ իմ մասին: Դրանով իմ դասարանում ուսանել ցանկացողներին՝ զրկում այդ իրավունքից: Կոնսերվատորիա բացելու մասին խոսակցությունները համարում եմ շանտաժ անձիս հանդեպ: Թեեւ ուրախ եմ, որ ունեմ թշնամիներ: Իսկ ունեմ, որովհետեւ մարդու այն տեսակն եմ, որն աշխատանքում հաշվի չի առնում ոչ մի բան՝ ով ում բարեկամն է, ում ծանոթն է, ու նման բաներ: Իսկ եթե կուզեք իմանալ, Հայաստանում վաղուց անհրաժեշտ է երաժշտական կրթական ալտերնատիվ համակարգ, որին պետք է լրջորեն նախապատրաստվել: Գործող այս կրթական համակարգում մոնոպոլիան լավ բանի չի բերի: – Կարծում եք, որ մեզ մոտ գործում է երաժշտական կրթական մոնոպոլիստական համակա՞րգ: – Ոչ, կոնսերվատորիան նման համակարգ չէ: Հարցը պետք է դնել հետեւյալ կերպ. արդյո՞ք պետք է կոնսերվատորիան «արտադրի» այս քանակությամբ երաժիշտներ: Ի վերջո, նման «արտադրությունը» բերում է գործազուրկների բանակի աճի: Իհարկե, հասկանում եմ, որ կոնսերվատորիան պետք է ապրի, ինչի համար անհրաժեշտ է վճարովի համակարգ: Բայց այսպես մեզ զրկում ենք բարձրակարգ երաժիշտներ ունենալուց: Հետո, ո՞վ է ասել, թե կոնսերվատորիային հարկավոր է, օրինակ՝ դաշնամուրային ֆակուլտետում, մոտ 70 դասախոս: Ցավում եմ, որ ունենալով մեծ պոտենցիալ, կորցնում ենք մեր տաղանդներին, նրանք հեռանում են հայրենիքից: Սակայն նոր կոնսերվատորիա բացել այսօր իրատեսական չէ: Կրկնում եմ, այդ գործին ձեռնամուխ լինելու համար պետք է նախապատրաստական, երկարաժամկետ աշխատանք: Ինձ հուզում է այլ հարց. ի՞նչ անել, ինչպե՞ս անել, որ ուսանողը ստանա բարձրակարգ ուսում: Անշուշտ, լավ ուսանողներ դեռ կան, բայց գնալով նրանց թիվը կքչանա: – Ի՞նչ եք առաջարկում: Ի վերջո, Արմեն Բաբախանյանը ՕԵԿ անդամ է, ասել է թե՝ ցանկության դեպքում ձայնը նպատակակետին կհասնի ու խնդիրը համապատասխան լուծում կստանա: – Իսկ ինչո՞ւ ՕԵԿ-ն չհարցնի՝ ի՞նչ մտատանջություն կամ առաջարկություն ունի իր անդամը: Այս հարցում ՕԵԿ-ին թողեք հանգիստ: Սա մշակույթի ու կրթության նախարարությունների խնդիրն է: Ինչ խոսք, ոչ թե կարելի է, այլ անհրաժեշտ է յուրաքանչյուր հուզող հարց վեր բարձրացնել: Բայց, ցավոք, արվեստի մարդիկ ոչ մի դիրք չեն զբաղեցնում մեզ մոտ: – Կարելի՞ է ենթադրել՝ դուք ինչ-որ մեկից կամ ինչ-որ բանից կախման մեջ եք: – Ես կախում ունեմ միայն իմ մասնագիտությունից: Եթե պետք է՝ նվագում եմ, եթե ստիպված եմ լինում չնվագել, ուրեմն պարզ է, որ կախում ունեմ մի բանից, որի անունն է ռեժիմ: Մեզ մոտ շատ է բյուրոկրատիզմը, որը խանգարում է ստեղծագործական աճին, ինչի հետեւանքով տաղանդավոր երեխաներ հեռանում են: Մի քանիսը դեռ մնացել է: – Իսկ ի՞նչն է ձեզ պահել ու պահում հայրենիքում: – Ես մնացել եմ իմ կամքով ու գիտակցությամբ: Ցանկություն ունեմ աշխատել հայրենիքում, իմ ժողովրդի համար: Իսկ թիվ մեկ պրոբլեմը՝ մեր երկրում գործ անող, ստեղծագործող, տաղանդավոր մարդկանց մեկուսացնելն է: Խոսքը էլեմենտար «դոստուպի» մասին է: Կարելի է, չէ, պարզապես լսել, հավանություն տալ կամ մերժել, ասել «այո» կամ «ոչ»: Ի դեպ, այս ցավը բոլոր ոլորտներում է: Դուք ինձ մեկ անգամ եւս խորհելու առիթ տվեցիք: Ճիշտ է, կյանքը հավերժական չէ: Այո, եթե հնարավորություն չտան գործելու՝ կգնամ: Կգնամ՝ մեծ ափսոսանքով: Զրուցեց Ս. ԴԱՆԻԵԼՅԱՆԸ