Զգուշացնում
է դաշնակահար, Երեւանի պետկոնսերվատորիայի դոցենտ, ՕԵԿ անդամ Արմեն Բաբախանյանը:
– Վերջին ամիսներին շրջանառվում են լուրեր, որ Արմեն Բաբախանյանը հավակնում
է մերթ ֆիլհարմոնիկ նվագախմբի տնօրենի, մերթ Չայկովսկու անվան երաժշտական դպրոցի
տնօրենի պաշտոններին, հիմա էլ թե՝ ցանկանում է հիմնել մասնավոր կոնսերվատորիա: Ձեր
խոսքը այդ լուրերի մասին: – Ֆիլհարմոնիկի մասով եղել է խոսակցություն: Այո,
ունեի ներքին համոզվածություն, որ հնարավոր է մեռած կետից նվագախումբը դուրս բերել,
շարժ անել: Ֆիլհարմոնիկը լավ կոլեկտիվ է ու արժանի լավ ղեկավարման: Առաջին հերթին
դիրիժորի խնդիրն է, որի իմ թեկնածուն գաղտնիք չէ՝ Ջորջ Փահլեւանյանն է: Ինչո՞ւ սփյուռքահայ,
որովհետեւ գտնում եմ, որ մեր օրերում հայ դիրիժորական դպրոցը գտնվում է ողբալի վիճակում:
Ինչ խոսք, ունենք լավ դիրիժորներ, բայց նրանք միջազգային շուկայում չունեն հեղինակություն:
Լավ է, որ նվագախումբն ունի մշտական հովանավոր, բայց նրան, ինչպես տեսնում եմ, չի
հուզում կոլեկտիվի պրոֆեսիոնալ աճի խնդիրը: Ասեմ նաեւ, որ շատ եմ ցավում այս կոլեկտիվի
ապագայի համար, պարզ պատճառով՝ իմ ստեղծագործական կյանքի նշանակալի ու բեղմնավոր
հատված կապված է ֆիլհարմոնիկի հետ: Արդեն երկար ժամանակ հանդես չեմ գալիս կոլեկտիվի
հետ, սա իմ՝ որպես արվեստագետի բողոքն է: Ինչ վերաբերում է Չայկովսկու անվան երաժշտական
դպրոցը ղեկավարելուն, կարծում եմ, կգա ժամանակը, երբ իմ գաղափարների անհրաժեշտությունը
կզգան ու կհրավիրեն դպրոց, որի սանն եմ եղել: Տարիներ շարունակ դասավանդել եմ այդ
դպրոցում, իսկ այսօր ինձ վռնդում են՝ չտալով ոչ մի աշակերտ, նաեւ տարածում ստահոդ
լուրեր, անհարկի խոսակցություններ իմ մասին: Դրանով իմ դասարանում ուսանել ցանկացողներին՝
զրկում այդ իրավունքից: Կոնսերվատորիա բացելու մասին խոսակցությունները համարում
եմ շանտաժ անձիս հանդեպ: Թեեւ ուրախ եմ, որ ունեմ թշնամիներ: Իսկ ունեմ, որովհետեւ
մարդու այն տեսակն եմ, որն աշխատանքում հաշվի չի առնում ոչ մի բան՝ ով ում բարեկամն
է, ում ծանոթն է, ու նման բաներ: Իսկ եթե կուզեք իմանալ, Հայաստանում վաղուց անհրաժեշտ
է երաժշտական կրթական ալտերնատիվ համակարգ, որին պետք է լրջորեն նախապատրաստվել:
Գործող այս կրթական համակարգում մոնոպոլիան լավ բանի չի բերի: – Կարծում եք,
որ մեզ մոտ գործում է երաժշտական կրթական մոնոպոլիստական համակա՞րգ: – Ոչ,
կոնսերվատորիան նման համակարգ չէ: Հարցը պետք է դնել հետեւյալ կերպ. արդյո՞ք պետք
է կոնսերվատորիան «արտադրի» այս քանակությամբ երաժիշտներ: Ի վերջո, նման «արտադրությունը»
բերում է գործազուրկների բանակի աճի: Իհարկե, հասկանում եմ, որ կոնսերվատորիան պետք
է ապրի, ինչի համար անհրաժեշտ է վճարովի համակարգ: Բայց այսպես մեզ զրկում ենք բարձրակարգ
երաժիշտներ ունենալուց: Հետո, ո՞վ է ասել, թե կոնսերվատորիային հարկավոր է, օրինակ՝
դաշնամուրային ֆակուլտետում, մոտ 70 դասախոս: Ցավում եմ, որ ունենալով մեծ պոտենցիալ,
կորցնում ենք մեր տաղանդներին, նրանք հեռանում են հայրենիքից: Սակայն նոր կոնսերվատորիա
բացել այսօր իրատեսական չէ: Կրկնում եմ, այդ գործին ձեռնամուխ լինելու համար պետք
է նախապատրաստական, երկարաժամկետ աշխատանք: Ինձ հուզում է այլ հարց. ի՞նչ անել, ինչպե՞ս
անել, որ ուսանողը ստանա բարձրակարգ ուսում: Անշուշտ, լավ ուսանողներ դեռ կան, բայց
գնալով նրանց թիվը կքչանա: – Ի՞նչ եք առաջարկում: Ի վերջո, Արմեն Բաբախանյանը
ՕԵԿ անդամ է, ասել է թե՝ ցանկության դեպքում ձայնը նպատակակետին կհասնի ու խնդիրը
համապատասխան լուծում կստանա: – Իսկ ինչո՞ւ ՕԵԿ-ն չհարցնի՝ ի՞նչ մտատանջություն
կամ առաջարկություն ունի իր անդամը: Այս հարցում ՕԵԿ-ին թողեք հանգիստ: Սա մշակույթի
ու կրթության նախարարությունների խնդիրն է: Ինչ խոսք, ոչ թե կարելի է, այլ անհրաժեշտ
է յուրաքանչյուր հուզող հարց վեր բարձրացնել: Բայց, ցավոք, արվեստի մարդիկ ոչ մի
դիրք չեն զբաղեցնում մեզ մոտ: – Կարելի՞ է ենթադրել՝ դուք ինչ-որ մեկից կամ
ինչ-որ բանից կախման մեջ եք: – Ես կախում ունեմ միայն իմ մասնագիտությունից:
Եթե պետք է՝ նվագում եմ, եթե ստիպված եմ լինում չնվագել, ուրեմն պարզ է, որ կախում
ունեմ մի բանից, որի անունն է ռեժիմ: Մեզ մոտ շատ է բյուրոկրատիզմը, որը խանգարում
է ստեղծագործական աճին, ինչի հետեւանքով տաղանդավոր երեխաներ հեռանում են: Մի քանիսը
դեռ մնացել է: – Իսկ ի՞նչն է ձեզ պահել ու պահում հայրենիքում: – Ես
մնացել եմ իմ կամքով ու գիտակցությամբ: Ցանկություն ունեմ աշխատել հայրենիքում, իմ
ժողովրդի համար: Իսկ թիվ մեկ պրոբլեմը՝ մեր երկրում գործ անող, ստեղծագործող, տաղանդավոր
մարդկանց մեկուսացնելն է: Խոսքը էլեմենտար «դոստուպի» մասին է: Կարելի է, չէ, պարզապես
լսել, հավանություն տալ կամ մերժել, ասել «այո» կամ «ոչ»: Ի դեպ, այս ցավը բոլոր
ոլորտներում է: Դուք ինձ մեկ անգամ եւս խորհելու առիթ տվեցիք: Ճիշտ է, կյանքը հավերժական
չէ: Այո, եթե հնարավորություն չտան գործելու՝ կգնամ: Կգնամ՝ մեծ ափսոսանքով: Զրուցեց
Ս. ԴԱՆԻԵԼՅԱՆԸ
