Կարծում է Աշոտ Մանուչարյանը
– Պարոն Մանուչարյան, դուք առիթը բաց չեք թողնում ընդդիմանալու՝ Իրաք հայկական զորամիավորում ուղարկելու իշխանությունների որոշմանը: Մի՞թե դա այդքան սարսափելի որոշում է:
– ՀՀ արտաքին քաղաքականությունը հնարավոր չի հասկանալ՝ երկրի շահերի տեսակետից: ՀՀ-ն այդ պատերազմին սկզբնական շրջանում չէր մասնակցել, եւ հիմա, երբ այլ երկրները դուրս են գալիս Իրաքից, երբ բոլորի համար ակնհայտ է, որ կոպիտ սխալներ են թույլ տրվել, հանկարծ Հայաստանը հայտարարում է, որ ինքը մտնում է այդ գործընթացի մեջ: Որեւէ տրամաբանություն չկա: Եթե նայենք, թե ինչ հետեւանքներ կարող է դա ունենալ մեր երկրի համար, բացարձակապես անհասկանալի է: Բայց եթե նայենք այն մարդկանց անձնական շահերի տեսակետից, ովքեր կուտակել են մեծ հարստություն, իշխանություն եւ ուզում են դա պահպանել, ապա տրամաբանություն կա: Նրանք արդեն կարողացել են իրենց հարաբերությունները ճշտել համաշխարհային թատերաբեմի մի քանի խաղացողների հետ՝ Ֆրանսիա, ՌԴ, Իրան: Սակայն շատ բարդ էին հարաբերությունները ԱՄՆ-ի հետ: Եվ հիմա փորձում են լուծել այդ կարեւորագույն հարցը:
– Բայց նրանք այդ քայլը բացատրում են դրսից եկող ճնշումներով: Արդյոք կարո՞ղ են մեր իշխանությունները դիմակայել ԱՄՆ ցանկությանը:
– Ես բացառում եմ ԱՄՆ ճնշումը, քանի որ եթե ԱՄՆ-ն հաշվի չառներ բոլոր այդ վտանգները Հայաստանի համար, ամենասկզբից ճնշում կգործադրեր, որպեսզի Հայաստանը մասնակցեր:
– Այսինքն, ըստ ձեզ, ԱՄՆ-ն մտածո՞ւմ է ՀՀ-ի եւ նրան չվնասելու մասին:
– Ես կարծում եմ, որ ԱՄՆ-ն ունի պրակտիկ գործելակերպ. երբ երկրները ներկայացնում են իրենց պրոբլեմները, նա հաշվի է առնում: Դա ոչ բարեկամական, քայքայիչ քայլ է ՀՀ-ի դեմ, որպեսզի մտածենք, թե ԱՄՆ-ն իրեն թույլ կտար անել: Եվ եթե թույլ տար, ավելի տրամաբանական կլիներ՝ առաջին փուլում ճնշեր: Եթե մասնակից երկրների քանակի հարց կար, ապա ԱՄՆ-ն դա կապահովեր պակաս պրոբլեմատիկ, ասենք՝ աֆրիկյան երկրների միջոցով: Այլ բան է, որ երբ մեր երկրի ներկայացուցիչները հայտարարեցին իրենց պատրաստակամությունը, հավանական է, որ ԱՄՆ-ն թույլ չտա ետ կանգնել: Այժմ տարածաշրջանում հստակեցում է գնում, թե ով ում հետ է: Եվ այն դիրքը, որ ընտրել է ՀՀ-ն, թե՝ համ սրա հետ եմ, համ՝ նրա, գնալով ավելի դժվար է դառնում, ստիպելու են ընտրություն կատարել:
– Կարծում եք հենց այդ քաղաքականության արդյո՞ւնքն էր Վերին Լարսում կատարվածը:
– Մեր երկիրը երբեւէ այսքան նվաստացված չի եղել: Ըստ էության, երկու պետություններ՝ ՌԴ-ն եւ Վրաստանը, որոնք համարվում են մեզ բարեկամ, ավելին՝ դաշնակից, ՀՀ քաղաքացիներին օգտագործեցին որպես գործիք՝ մեկը մյուսի դեմ քայլեր կատարելու համար: Ես չեմ հիշում նման որեւէ դեպք աշխարհում: Այս մարդիկ, ըստ էության, պատանդ էին վերցված: Եվս մի նվաստացուցիչ քայլ էր, երբ Լեհաստանի ղեկավարը, բանակցելով ՀՀ-ն ներկայացնող մարդու հետ, պայմանավորվում է զորամիավորումներ մտցնելու մասին, եւ հետո հայտարարում, որ Լեհաստանը դուրս է բերելու իր զորամիավորումները: Չեմ կարծում, թե Լեհաստանը մեկ շաբաթվա ընթացքում է միտքը փոխել: Ցանկացած նորմալ պետություն նման դեպքում դեմարշներ կիրագործեր, բացատրություն կպահանջեր, ցույց կտար, որ դա անընդունելի է: Հայաստանը դա չարեց. մեր երկիրը ներկայացնող մարդիկ տեսնում են իրենց կարգավիճակի խոցելիությունը, եւ այդ պատճառով որեւէ արձագանք այդ հրապարակային նվաստացմանը չհետեւեց:
– Օրերս մամուլում տպագրվեց Մեծ Բրիտանիայի դեսպանի այն պնդումը, թե Քոչարյանը լեգիտիմ նախագահ է, իսկ ՀՀ-ում կայունություն է, եւ չի երեւում որեւէ բան, որ խանգարի այդ կայունությանը: Սակայն մեր ընդդիմությունն ամեն օր հայտարարում է, թե բան չմնաց, շուտով իշխանափոխություն կլինի: Դուք ի՞նչ կարծիքի եք:
– Մի քիչ ձեւափոխելով բրիտանացի վարչապետներից մեկի խոսքերը, կարելի է ասել, որ լեգիտիմ է այն ամենը աշխարհի ցանկացած ծայրում՝ ինչը ծառայում է Մեծ Բրիտանիայի շահերին:
– Կոնկերտ դեպքում ի՞նչ շահեր էր հետապնդում Մեծ Բրիտանիան:
– Այսօր կա այդ հիսուն զինծառայողների հարցը, որը կոնկրետություն է մտցնում կովկասյան տարածաշրջանում, իսկ Բրիտանիան եւ ԱՄՆ-ն ամենաէական խաղացողներն են այդ տարածաշրջանում: Այս տեսակետից ընդդիմության համար էլ ամեն ինչ կորած չէ. եթե ընդդիմությունը սկսի հայտարարել, որ Քոչարյանը ուշացնում է զորքեր ուղարկելը կամ՝ պետք է ուղարկել ոչ թե հիսուն, այլ՝ հինգ հարյուր զինվոր, ապա լեգիտիմ կհայտարարվեն նաեւ ընդդիմադիրները: Այնպես որ, կունենանք երկու լեգիտիմ իշխանություն՝ ընդդիմադիր եւ ոչ ընդդիմադիր:
ՄԵԼԱՆՅԱ ԲԱՐՍԵՂՅԱՆ
