ԱՆՇԱՐԺ ԳՈՒՅՔՆ ԷԺԱՆԱՆՈՒՄ Է Անշարժ գույքի կադաստրի կոմիտեն հրապարակել է շուկայի այս տարվա առաջին եռամսյակի տվյալները: Ըստ այդմ՝ նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի հետ համեմատած, անշարժ գույքի գներն աճել են, գործարքների թիվն ավելացել է: Գործարքների 41%-ը կնքվել է Երեւանում: Մարդիկ հիմնականում օտարել են իրենց գույքը: Կոմիտեի տվյալներով, «Երեւանում 2004թ. առաջին եռամսյակում բազմաբնակարան բնակելի շենքերի 1 քմ շինության շուկայական միջին գները 2003թ. առաջին եռամսյակի համեմատ աճել են 6.2%-ով»: Այս պահին (ընդամենը երեք ամիս անց), սակայն, անշարժ գույքի շուկայում վիճակն ու զարգացման միտումները միանգամայն այլ են: Չնայած՝ ռիելտորները (անշարժ գույքի առուվաճառքով, գնահատմամբ զբաղվողները) հաստատեցին կադաստրի պետական կոմիտեի այսօր հրապարակած տվյալները: Այսօր, վերջին երեք տարիների ընթացքում, ամառվա համար անսպասելիորեն տների առուվաճառքի, վարձակալության գործարքները, ռիելտորների տվյալներով, նկատելիորեն պակասել են: Առայժմ որեւէ կոնկրետ գործոնով չպայմանավորված, ակնհայտորեն իջնում են նաեւ տների գները: Անշարժ գույքի տարբեր գործակալություններում աշխատող մասնագետների ընթացիկ դիտարկումներով, վերջին մի քանի շաբաթվա ընթացքում գործարքների ընդգծված պասիվացում է նկատվում: Շուկայում, այսպես ասած, ստատիկ վիճակ է ստեղծվել: Գործարքների քանակի նվազումը հանգեցրել է անշարժ գույքի գների նվազման: Ռիելտորական գործակալություններից մի քանիսի տեղեկություններով էլ գներն առայժմ «կանգնած» են եւ միայն շտապ վաճառքի կարիք ունեցողներն են իջեցնում առաջարկվող գույքի արժեքը: Բրոքերները մի քանի օրինակ նշեցին, որոնցից որպես առավել հաճախակի հանդիպող առանձնացրինք երկուսը. Կոմիտասում գտնվող $32 000-ով առաջարկվող բնակարանի գինը երկու շաբաթում իջել է $28-29 000-ի: Կենտրոնում գտնվող մեկ ուրիշ բնակարան, որ $45 000 էր գնահատվել, մեկ ամսվա մեջ իջել է $39-40 000-ի: Մասնագետների վերլուծությամբ, սա շուկայի ավելի շուտ բնականոն շարժ կարելի է համարել, քան հակառակը: Որովհետեւ նախորդ տարիներին անշարժ շուկայում գների աննախադեպ աճը պայմանավորված էր Հյուսիսային պողոտայի շինարարության մեկնարկով: Մարդկանց զբաղեցրած տարածքների դիմաց փոխհատուցում էր տրվում, որոնցով վերջիններս շտապում էին բնակարան ձեռք բերել: Տների պահանջարկի պիկը հենց այդ ժամանակ էլ արձանագրվեց: Գների բարձրացման համար անուղղակիորեն դեր է խաղացել նաեւ «Լինսի» հիմնադրամի ծրագրերի իրականացումը: Մեծ թվով մարդիկ զբաղված էին այդ ծրագրերում, միջինից բարձր էին վարձատրվում, ստացածի մի մասն ուղղվում էր դեպի անշարժ գույքի շուկա: Այս երկու գործոններն այժմ բացակայում են, ինչով էլ բացատրվում է գների անկումը: Բացի այս, որոշ վերլուծություններով էլ, աղետի գոտում իրականացվող բնակարանների գնման վկայագրերի ծրագրով տրվող գումարների մի մասն է ուղղվել Երեւանի անշարժ գույքի շուկա: Իրենց վկայագրի դիմաց գումար ստացող գյումրեցիների մոտավորապես կեսը Երեւանում է բնակարաններ ձեռք բերել: Բացի այդ, միջին խավի փոքրաթիվ ներկայացուցիչների եկամուտների մակարդակը եւս «ստատիկ» վիճակում է: Ամեն դեպքում, մասնագետները դեռեւս դժվարանում են կոնկրետ կանխատեսումներ անել անշարժ գույքի շուկայի գների հետագա դինամիկայի վերաբերյալ, սակայն ակնհայտ է, որ վիճակը կտրուկ կփոխվի եւ գները նորից թռիչքաձեւ կաճեն հիպոթեքային վարկավորման ծրագիրն սկսելուն զուգահեռ: ԱՐՄԻՆԵ ՈՒԴՈՒՄՅԱՆ