Այսպես է գնահատում ընդդիմության պահվածքը պաշտպանության նախարար Սերժ Սարգսյանը
– ՀՀՇ-ի վերադարձի հնարավորությունը որքանո՞վ եք ռեալ համարում։
– Այդ հարցին պատասխանելու համար ստիպված եմ ինքս հարց տալ՝ իսկ ի՞նչ է նշանակում ՀՀՇ-ի վերադարձ։ Եվ արդյո՞ք ՀՀՇ-ի վերադարձը կախված է իշխանություններից։ ՀՀՇ-ի վերադարձը որտե՞ղ՝ իշխանությո՞ւն, ընդդիմադիր դա՞շտ, որտե՞ղ։ Իսկ ո՞վ է երբեւէ ՀՀՇ-ին ինչ-որ հրամանագրով արգելել որեւէ բան անել։ Կարծում եմ, ցանկացած քաղաքական ուժ կարող է վերադառնալ, միշտ էլ կարող է ակտիվություն ցուցաբերել, ուղղակի ասելիք պետք է ունենա եւ, կարծում եմ, այդ ասելիքը պետք է հետաքրքրի հասարակությանը, քաղաքական ուժերին։
– Դավիթ Շահնազարյանը ձեզ մեղադրեց Հայաստանի տարածքները հանձնելու մեջ։
– Դավիթ Շահնազարյանը պարզապես ստում է։ Մենք երբեք ոչինչ, թեկուզ կես մետր չենք հանձնել։ Այն, որ տվյալ ճանապարհը կարող է գտնվել կրակի տակ, ես չեմ բացառում, բայց այդ ճանապարհը կրակի տակ էր դեռ 1992-ից, եւ, կներեք, ես չեմ մեղավորը, որ պատեհ առիթը ժամանակին չեն օգտագործել եւ այդ կրակակետերը չեն մարել։ Ես լինեի՝ կանեի, ինքն էր՝ թող աներ։ Իր չարածը իմ վզին թող չբարդի։ Նորից եմ ասում, եթե այդ տարածքում ինչ-որ բան արվել է, ապա արվել է միայն բարելավում։ Ուղղակի որոշ հանգամանքներ ինձ թույլ չեն տալիս խոսել մանրամասներից։ Որովհետեւ առանց այդ մանրամասներին անդրադառնալու, ԵՄ զեկուցողներից մեկը իր զեկույցի նախնական տարբերակում հենց նույն Դավիթ Շահնազարյանի ասածի մասով գրել էր, որ հայերն այդտեղ 2003-ին գրավել են վեց գյուղ։ Տեսնում եք, որ Շահնազարյանի եւ որոշ եվրոպական կառույցների ասածներն իրար չեն համապատասխանում։
– ՀՅԴ բյուրոյի անդամ, ԱԺ փոխնախագահ Վահան Հովհաննիսյանը անձնական կարծիք էր հայտնել, թե բանակը չպետք է մասնակցի ընտրություններին։
– Խոսքը ո՞ւմ մասին է՝ ժամկետային զինծառայողների՞, թե՞ սպաների։ Որովհետեւ եթե սպաները չեն մասնակցելու երկրի ղեկավարի ընտրությանը կամ ԱԺ ընտրություններին, նշանակում է այդ մարդիկ ձայնազուրկ են։ Ես կարծում եմ՝ հակառակը պիտի լինի։ Պիտի գնանք բանակի սպաների հեղինակությունը բարձրացնելու ճանապարհով։ Գոնե ես բազմիցս հայտարարել եմ, որ բանակի դերը երկրի քաղաքական կյանքում պետք է նվազի, բայց սա չի նշանակում, որ մարդիկ չպետք է մասնակցեն ընտրություններին։ Իսկ եթե բանակի սպաները, ոստիկանությունը, անվտանգության սպաները չմասնակցեն, ապա ընտրված նախագահը որքանո՞վ կլինի այս հասարակության նախագահը։ Նախագահը նաեւ իրենց գերագույն հրամանատարն է։ Եվ մարդիկ պետք է ընտրեն իրենց գերագույն հրամանատարին։
– ՀՅԴ 29-րդ Ընդհանուր ժողովի ժամանակ մեղադրանք հնչեց Ռ. Քոչարյանի հասցեին։ Ասվեց, որ վերջինս «հանիրավի կարեւորեց օլիգարխների, ապաքաղաքական եւ տնտեսական տարրերի դերակատարությունը երկրում»։ Համաձա՞յն եք այս կարծիքին։
– Կարծում եմ, որ նախագահին վերաբերող հարցերին նախագահն ինքը կպատասխանի, եթե նպատակահարմար գտնի։
– Այնուամենայնիվ, ձեր կարծիքով, իրո՞ք օլիգարխները դերակատարություն ունեն երկրի համար կարեւոր հարցերում։
– Հարցին կրկին պետք է հարցով պատասխանեմ՝ իսկ ի՞նչ է նշանակում օլիգարխներ։ Մեր իրականության մեջ կա՞ն, արդյոք, օլիգարխներ։ Եթե խոսքը գործարարների մասին է, ապա, կարծում եմ, ի վերջո մեր նպատակն այն է, որ Հայաստանում լինեն կայացած գործարարներ, որ այդ գործարարները կարողանան այս երկրի սոցիալ-տնտեսական խնդիրները լուծել։ Առանց լուրջ գործարարների, ես երկրի զարգացումը չեմ տեսնում։ Բայց եթե ինչ-որ գաղափարական սկզբունքներից, ինչ-որ կուսակցական սկզբունքներից ելնելով նրանք (խոսքը Դաշնակցության մասին է- Մ. Ե.) գտնում են, որ գործարարները պիտի լինեն ետին պլանում, դա սկզբունքի խնդիր է։ Ես այդ կարծիքը չեմ կիսում։
– Կոալիցիայի ներսում, ըստ ձեզ, ինչպիսի՞ տրամադրություններ կան։
– Կոալիցիայի ներսում որեւէ լուրջ պրոբլեմ գոնե այս պահին չեմ տեսնում։ Եվ եթե որոշակի տարակարծություններ կան, դրանք բնական են։ Կոալիցիա չի նշանակում միակարծություն բոլոր հարցերում, կոալիցիոն կառավարությունը չի նշանակում կուսակցությունների միաձուլում։ Մինչեւ հիմա որեւէ սկզբունքային հարցի շուրջ չի եղել ձախողում, որեւէ նախարարի հրաժարական չի եղել, խորհրդարանում սկզբունքային հարցերի շուրջ լուրջ մեծամասնություն ենք ունեցել։ Եվ սա նորմալ գործընթաց է։ Մանավանդ որ, սա մեր երկրի համար առաջին փորձն է։ Որպես առաջին փորձ, կարծում եմ, հաջողված է։
– Ընդդիմությունը վստահ է, որ Ռոբերտ Քոչարյանի հեռացումը հասարակական պահանջ է։
– Ընդդիմադիրների կարծիքը հասկանալի է։ Ընդդիմադրից ի՞նչ պետք է սպասել, նա հենց այդպես էլ պիտի ասի։ Ընդդիմադիրը ինչպե՞ս կարող է ասել, որ ինքը նախագահին կողմ է, այդ նշանակում է, որ նա այլեւս ընդդիմադիր չէ։ Իսկ հասարակական պահանջը երեւում է քվեարկության արդյունքում եւ այդ հասարակական պահանջը երեւացել է մեկ տարի առաջ։ Այսօր որեւէ լուրջ քննադատություն, լուրջ մեղադրանք Ռ. Քոչարյանի դեմ՝ որեւէ մեկը դեռեւս չի ներկայացրել։ Մեղադրանքներն այն են, թե վաղը ինչպես է լինելու։ Երբ որ այդ վաղը կլինի իրենց ասածով, այդ ժամանակ այլ խնդիր է։ Թող խոսեն այսօրվա մասին։
– 1998 թվականից ի վեր բավականին երկար ժամանակ է անցել եւ Ղարաբաղի հարցով գալով իշխանության, Ռոբերտ Քոչարյանը եւ դուք հարցը թողել եք օդից կախված եւ հարցի լուծումը ձգձգվում է։
– Իշխանության գալով, որեւէ մեկը չի ասել, որ մեկ կամ երկու տարում հարցը լուծվելու է հօգուտ մեզ։ Իշխանության գալով, մենք ասել ենք, որ անհարկի զիջումներ չենք անի։ Ես մինչեւ հիմա էլ համոզված եմ, որ առաջարկվող տարբերակը մեզ համար լավագույնը չէր։ Այնպես որ, այդ մեղադրանքները ես համարում եմ անհիմն։ Այ, եթե մենք գնանք մի տարբերակի, որը շատ թե քիչ նման կլինի 97-ի տարբերակին, այդ ժամանակ մեղադրանքները տեղին կլինեն եւ իմ կողմից գոնե՝ ամբողջովին ընդունելի։
ՄԱՐԳԱՐԻՏ ԵՍԱՅԱՆ
