«ԵԹԵ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԴԱՇՏԸ ՀԻՎԱՆԴ Է, ԴԱ ԲՈԼՈՐԻ ՄԵՂՔՆ Է» Ասում է վարչապետի ավագ օգնական Անդրանիկ Հակոբյանը -Որպես պաշտոնյա, իշխանության ներկայացուցիչ, ինչպե՞ս եք գնահատում երկրի ներքաղաքական իրավիճակը: – Ես կարծում եմ, երբ արտաքուստ ամեն ինչ խաղաղ է, միշտ չէ, որ այդ խաղաղությունն առողջության նշան է: Եթե ցույց կամ միտինգ չկա, դեռեւս չի նշանակում, թե հասարակության մեջ լարվածություն չկա: Չէ՞ որ որոշակի ներքին խմորումների արդյունքում է այս կամ այն ժամանակ հասարակական ակտիվության ամպլիտուդը բարձրանում կամ իջնում: Այդ իմաստով կատարվողը նորմալ եմ համարում, որովհետեւ երեկ ընտրություններ էին, վաղը՝ ընտրություններ են: Նախագահական եւ ԱԺ ընտրությունների միջակայքը շատ նեղ էր եւ կարճ, այդ իմաստով ես նորմալ եմ համարում պրոցեսները: ՈՒրիշ բան է, որ կուզեի մի քիչ ավելի քաղաքակիրթ լիներ, մի քիչ ավելի կոնստրուկտիվ: – Ի՞նչ սխալներ են տեղի ունենում այսօր թե՛ իշխանության եւ թե՛ ընդդիմության կողմից: – Առհասարակ, ինչ որ կատարվում է այսօր մեր հասարակական-քաղաքական դաշտում, մենք սովորաբար գնահատում ենք օրվա տեսանկյունից, մինչդեռ այսօրվա իրադարձությունների արմատները գտնվում են շատ հեռվում: Երբ 95-ին ձեւավորվում էր ազգային խորհրդարան, ինչպիսի՞ կլիմա ստեղծեցինք, ի՞նչ քաղաքական ուժեր եկան, առհասարակ կայի՞ն քաղաքական ուժեր: Գործարանների տնօրեններով, պետական պաշտոնյաներով հեղեղեցինք խորհրդարանը, հետո զարմանում ենք, որ այսօր քաղաքական դաշտը ձեւավորված չէ: Մենք դեռ քաղաքական դաշտի ձեւավորման փնտրտուքի մեջ ենք, եւ ես վստահ չեմ, թե ինչ ժամանակաընթացքում կհաջողվի առողջացումը, որովհետեւ առաջնորդողը ոչ թե գաղափարներն են, համոզմունքները, այլ անձնական կապերն ու նեղ անձնական շահը: Որովհետեւ մեր կարգի երկրում 120 եւ ավելի կուսակցությունների գոյությունը չի խոսում մեր քաղաքական առողջության մասին, ընդ որում՝ նախագահական ընտրությունների շեմին քաղաքական դաշտն ավելի տարրալուծվեց: Քաղաքական զարգացումների առողջացման մեխանիզմը պետք է փնտրել խորհրդարանական ընտրությունների մեջ: Գործադիր մարմինը երբեք գերակայություն չպետք է ունենա օրենսդիր իշխանության նկատմամբ: Այդպես չէ, որովհետեւ, նորից եմ կրկնում՝ արմատները գալիս են նախորդ խորհրդարանական ընտրություններից: Որովհետեւ նրանք, ովքեր տնտեսական այս կամ այն ոլորտն են ներկայացնում, ենթակա են գործադիր համակարգի վերահսկողությանը, նրանք չեն կարող իրական բարձրագույն օրենսդիր մարմնի ֆունկցիա իրականացնել: Քաղաքական աշխարհը պետք է ազատ լինի այս կարգի հարաբերություններից: Նրա համար մեկ գերխնդիր պետք է լինի՝ պետության շահը, իսկ պետության շահի միջոցով՝ դեպի անհատի, մասնավորի, ձեռնարկատիրոջ, գործարարի շահը: Սակայն այսօր յուրաքանչյուր գործարար փորձում է մտնել խորհրդարան իր տնտեսական շահերը պաշտպանելու համար: Իրականում այդ շահը պարտավոր է պաշտպանել պետությունը, օրենքը: Իսկ ո՞վ պետք է պաշտպանի միջին, մանր ձեռնարկատիրոջ, կրպակատիրոջ շահերը եւ առհասարակ, արդյոք լավագո՞ւյնս են պաշտպանվում խոշոր ձեռնարկատիրոջ շահերը: Որովհետեւ չի կարող տնտեսական քաղաքականությունն օգտակար լինել այս կամ այն ճյուղին՝ լիովին չվնասելով մնացած բոլոր ճյուղերին: Պայմաններն ու պահանջները հավասար պետք է լինեն, եւ սա է ճանապարհը միջին սոցիալական շերտի ձեւավորման: Իսկ մեր երկրի տնտեսական առողջացման գլխավոր պայմանը, որ մենք կարող ենք հստակ տեսնել եւ զգալ, տեղի կունենա, երբ երկրում մեղմանա սոցիալական լարվածությունը: – Եթե ճիշտ եմ հիշում, Դուք կառավարություն եկաք 99-ին վարչապետ Վազգեն Սարգսյանի հետ: Այն ժամաակ Ձեր պաշտոնը կոչվում էր վարչապետի աշխատակազմի ղեկավար, «Քաղ. ծառայողի» օրենքի ընդունումից հետո՝ վարչապետի ավագ օգնական: Այս բոլոր տարիներին ի՞նչն է փոխվել կառավարության աշխատանքում: – Հիմքում, ըստ իս, ոչինչ չի փոխվել, բայց երեւացող շերտում՝ դրսեւորման ձեւերը, մոտեցումները տարբեր են: Անդրանիկ Մարգարյանը նույն քաղաքական ուժի ղեկավարն է, ուստի առանցքային մասով որեւէ շեղում տեղի չի ունեցել: Բայց մենք որքան էլ փորձում ենք ժխտել անհատի դերը, դա չնկատել չի կարելի: Յուրաքանչյուր անհատի մոտեցումները խիստ տարբեր են: Չնայած կրկնում եմ՝ հիմքում, առանցքում Անդրանիկ Մարգարյանի եւ Վազգեն Սարգսյանի աշխարհընկալման միջեւ ընդհանրություններ շատ եմ տեսնում, եւ դա է պատճառը, որ ինձ հաջողվում է աշխատել նաեւ նրա հետ: – Դուք կարծեմ Հանրապետական կուսակցության անդամ չեք: Եվ եթե ճիշտ գիտեմ, ընդգրկված չեք նաեւ կուսակցության համամասնական ցուցակում: Սակայն հավանաբար Դուք եւս մտադիր եք մտնել խորհրդարան: – Քանի որ պաշտոնական քարոզչության ժամանակը սկսվում է ապրիլի 21-ից, իմ առաջադրման մասին թույլ տվեք չխոսել այս պահին: Զուտ գաղափարական իմաստով ես տարաձայնություններ չունեմ Հանրապետական կուսակցության հետ: Քանի որ իմ կենսագրության մի զգալի մասը եղել է զինվորական ծառայությունը եւ ես զինվորական եմ նաեւ իմ էությամբ, այդ իմաստով չեմ ուզել կուսակցականացնել իմ կենսագրությունը: Ենթադրում եմ եւ նույնիսկ վստահ եմ, որ ապագա խորհրդարանում նույնպես կլինեն անկուսակցական պատգամավորներ, որոնք կձեւավորեն իրենց առանձին խումբը: – Պարոն Հակոբյան, միջազգային դիտորդները խիստ փաստեր ներկայացրին եւ լուրջ գնահատականներ տվեցին նախագահական ընտրություններին եւ կարծես պայման դրվեց, որ սխալներն արգելվեն խորհրդարանական ընտրություններում: Ինչպե՞ս կանցնեն խորհրդարանական ընտրությունները: – Ինձ վիրավորում է, երբ մենք ամեն կերպ մեր յուրաքանչյուր քայլն ու գործողությունը փորձում ենք համաձայնեցնել աշխարհի հետ, չէ՞ որ մենք անկախ երկիր ենք, չէ՞ որ մեր բարձրագույն արժեքը մեր պետությունն է: Կուզեի մի ասույթ հիշել՝ «դու գնա քո ճանապարհով, եւ մարդիկ ինչ կուզեն՝ թող ասեն»: Սա չի նշանակում, թե պետք է արհամարհել կարծիքները: Ձեր նշած եւ առհասարակ այլ կարծիքները նրա համար են, որ մենք մեկ անգամ էլ մտածենք, տեսնենք՝ ինչպե՞ս եւ ի՞նչը մեզ չհաջողվեց: Եթե դրանք նպաստում են, որ մենք ավելի լավ անենք, ուրեմն արժե համաձայնել: Քաջություն ունենանք մեր խոցերն էլ, մեր առողջությունն էլ մեր մեջ փնտրելու: Մեր տունը կառուցելիս հարցնենք նաեւ հարեւանի ճաշակը, բայց կառուցենք՝ ինչպես մենք ենք ուզում, ինչպես մեզ է հարմար: – Այսինքն, ես ճիշտ եմ հասկանում, Դուք որպես պաշտոնյա կարծում եք, թե նախագահական ընտրությունները նորմալ է անցել: – Կարծում եմ, նախագահական ընտրությունների պրոցեսը եթե մեզ այս կամ այն չափով չի բավարարում, դրա մեղքն էլ է ժամանակի մեջ, մեր մեջ: Եթե դուք կարող եք նշել, թե որեւէ այլ երկրում ընտրությունը շատ ավելի անթերի է կատարվել, դրա փոխարեն ես կարող եմ ուրիշ փաստեր առաջարկել՝ ավելի տխուր պատկերով: Եկեք մեղքն անընդհատ ուրիշների մեջ չփնտրենք, մեր մեջ է, եթե ինչ-որ բան լավ չենք արել, մեր մտածելու խնդիրն է: Կարծում եմ, ընդդիմությունը դասական իմաստով չի կայացել Հայաստանում եւ սրա արմատներն էլ հին են, որովհետեւ 90 թվին մենք խորհրդարան կազմեցինք ըստ էության մեկ կուսակցությամբ՝ ՀՀՇ-ով, դաշտն առավելագույնս պարալիզացվեց: Հիշենք նաեւ հետագա զարգացումները: Մենք պատճառները փնտրելու փոխարեն՝ հետեւանքն ենք նայում, օրվա մեջ ենք փնտրում պատասխանները: – Ստացվեց, որ մեղավորը կրկին ՀՀՇ-ն է: Եվ այսօրվա իշխանությունները կույսի պես անմեղ են: – Ներողություն, ես մեղավոր չասացի, ես ասում եմ՝ պատմական ժամանակաշրջանը, անցման մեր ձեւը, մեր մեթոդները: Խնդիրը մեղավորներ փնտրե՞լն է, թե՞ իրական քաղաքական գնահատական տալը: Չխոստովանենք մեր սխալները: Այդ դեպքում ինչո՞ւ մեզ չի հաջողվում դուրս գալ այս վիճակից: Մինչեւ մենք՝ իշխանությունը, ընդդիմությունը, միասին եւ առանձին-առանձին իրական, օբյեկտիվ գնահատական չտանք՝ առանց այս կամ այն ուժին հաճոյանալու, առանց կեցվածքի, ոչինչ չի փոխվի: Հարցազրույցը վարեց ՄԱՐԳԱՐԻՏ ԵՍԱՅԱՆԸ
